“…εκεί
περνάγανε κάρα, περνάγανε χίλια τόσα πράγματα… να πούμε. Και ζώα πολλά.
Αυτοκίνητα ήτανε ελάχιστα. Γιατί μας έπιασε η κατοχή και Γερμανοί, Ιταλοί και…
αυτοί, να πούμε, με τα αντάρτικα, χίτικα και φτάσαμε στα δυσάρεστα...βέβαια…”
Επί του παλιού
εθνικού δρόμου Τρίπολης-Τσακώνας-Καλαμάτας, από το χωριό Φαναίτη μέχρι τον κάμπο
της Άνω Μεσσηνίας ( Πεδίον Μάκαρ, κατά τον Όμηρο, λόγω της γονιμότητάς της)
υπήρχαν πετρογέφυρα σε κάθε ρέμα. Τα γεφύρια υπολογίζονται σε πάνω από δέκα,
όλα μονότοξα, πλην αυτό του Ντουράκου (που είναι δίτοξο) και χτίστηκαν με την
πρώτη χάραξη του δρόμου. Με την νεότερη χάραξη του δρόμου και την επέκτασή του,
τα υπάρχοντα γεφύρια επίσης επεκτάθηκαν με τσιμέντο για τις ανάγκες του νέου δρόμου,
ενώ κάποια άλλα μικρότερα γκρεμίστηκαν και φτιάχτηκαν καινούργια τσιμεντένια.
Ο οικισμός
Δερβένι, στον οποίο υπάρχουν τα περισσότερα γεφύρια, είναι ο τελευταίος
οικισμός του νομού Αρκαδίας σε υψόμετρο 600 μέτρων και ανήκει στο δημοτικό
διαμέρισμα Σουλίου, του δήμου Μεγαλόπολης.
Ξεκινώντας από
το χωριό Φαναίτη προς Τσακώνα έχουμε κατά σειρά τα παρακάτω γεφύρια:
Φαναϊτέϊκο
Βρίσκεται σε
αχρησία, σε μια παράκαμψη του δρόμου Τρίπολης-Καλαμάτας, μετά την νέα χάραξη,
στον παλιό δρόμο. Έχει μια σειρά θολίτες, ημικυκλικό, επίπεδη επιφάνεια διάβασης, χωρίς στηθαία και είναι σε καλή κατάσταση. Βρίσκεται κοντά
στο χωριό Φαναίτη, του δήμου Μεγαλόπολης, εξ ου και το όνομά του.
 |
| Φαναϊτέϊκο γεφύρι. (Φωτο: ΑΓΠ) |
Ο ντόπιος, από
το Δερβένι, Σταυρόπουλος Νικόλαος
μας λέει για το γεφύρι αυτό:
“...η περιοχή έχει πολλά γεφύρια. Πάνω από δέκα.
Η περιοχή λέγεται του Φαναίτη. Το γεφύρι το Φαναϊτέϊκο είναι αυτό εδώ. Εκεί
περνάγανε κάρα, περνάγανε χίλια τόσα πράγματα... να πούμε. Και ζώα πολλά.
Αυτοκίνητα ήτανε ελάχιστα. Γιατί μας έπιασε η κατοχή και Γερμανοί, Ιταλοί και…
αυτοί, να πούμε, με τα αντάρτικα, χίτικα και φτάσαμε στα δυσάρεστα...βέβαια. Στο
χωριό μένουμε καμιά εικοσαριά άτομα, χειμώνα καλοκαίρι.”
 |
| Νίκος Σταυρόπουλος. (Φωτο: ΑΓΠ) |
Στο Τούμπανο
Βρίσκεται πριν
το χωριό Δερβένι, στη θέση “Τούμπανο” και το ρέμα, πάνω στο οποίο είναι
χτισμένο, χύνεται και αυτό στο Δερβενόρεμα. Είναι ημικυκλικό, με μια σειρά θολίτες, κάθετα πλαϊνά, χωρίς στηθαία και επίπεδη επιφάνεια διάβασης αφού αποτελεί κομμάτι του παλιού
εθνικού δρόμου Τρίπολης-Τσακώνας-Καλαμάτας. Η βιντεοσκόπηση και η φωτογράφηση
έγινε χάρις στην επιμονή, υπομονή, παρατηρητικότητα και δυνατότητα προσπέλασης
του φίλου και συνοδοιπόρου Γιάννη Λύρα, καθηγητή βιολογίας και κάτοικου Βαλύρας
Μεσσηνίας.
 |
| Στο Τούμπανο. (Φωτο: ΑΓΠ) |
Στο Παλιόχανο
Βρίσκεται πριν
από το γεφύρι του Καραθανάση, στη θέση “Παλιόχανο” και είναι καλυμμένο από
άσφαλτο και τσιμέντο, σε τέτοιο βαθμό που είναι αδύνατη η μέτρησή του, βιντεοσκόπησή του και φωτογράφησή του..
Στου Καραθανάση
Είναι χτισμένο
στα πενήντα μέτρα μέσα στο Δερβένι, ερχόμενοι από Τρίπολη και είναι καλυμμένο
εντελώς από τσιμέντο και άσφαλτο, που είναι και σε αυτό αδύνατη η μελέτη και η μέτρησή του. Η περιοχή λέγεται “στου Καραθανάση το
γεφύρι”. Το ρέμα του γεφυριού πέφτει και αυτό στο Δερβενόρεμα. Δίπλα στο γεφύρι
βρίσκεται η βρύση του Δημητρακόπουλου.
Του Μελιτιάδη
Γεφυρώνει ένα
ρέμα, δεξιά μετά τον οικισμό του Δερβενίου, στην περιοχή Μελιτιάδη, στον παλιό
δρόμο για Καλαμάτα. Βρίσκεται σε μια παράκαμψη του παλιότερης χάραξης του
δρόμου και δεν χρησιμοποιείται πια μετά την καινούργια χάραξη.
 |
| Του Μελιτιάδη. (Φωτο: ΑΓΠ) |
Το ρέμα που
είναι χτισμένο το γεφύρι χύνεται στο Δερβενόρεμα, που μέσω της Τσακώνας
ενώνεται με τον ποταμό Τζαμή και κατόπιν με Μαυροζούμενα και Πάμισο. Είναι τοξωτό, με κάθετα τα πλαϊνά του, μια σειρά με μεράκι πελεκημένους θολίτες, επίπεδη επιφάνεια διάβασης, στηθαία και χτίστηκε
με τη χάραξη του δρόμου Τρίπολης-Καλαμάτας.
Στη Μαυρόπλακα
Βρίσκεται προς
την έξοδο του οικισμού Δερβένι, πιο κάτω από το γεφύρι του Μελιτιάδη, στην
έξοδο προς Τσακώνα. Πρόκειται για ένα μικρό ημικυκλικό με κάθετα τα πλαϊνά του γεφυράκι, μια σειρά καλά πελεκημένους θολίτες, εμφανές κλειδί, σκεπασμένο από την
άσφαλτο στη θέση “Μαυρόπλακα”, με εμφανή όμως την πρόθεση ανάδειξής του κατά την χάραξη και κατασκευή του νέου δρόμου.
 |
| Στη Μαυρόπλακα. (Φωτο: ΑΓΠ) |
Στα Βουρλάκια
Το γεφύρι
βρίσκεται στη θέση “Βουρλάκια”, και ονομαζόταν έτσι λόγω της ύπαρξης πολλών βούρλων στην περιοχή,
αφού υπάρχουν πηγές με νερό.
Του Ντουράκου
Είναι χτισμένο
επί του Δερβενορέματος ή ρέμα Ντουράκου που χύνεται στον Τζαμή. Βρίσκεται στο 57ο χιλιόμετρο του παλιού δρόμου
Τρίπολης-Καλαμάτας στην Τσακώνα και έχει
επεκταθεί, από κατάντη, με τσιμέντο για να καλύψει τις ανάγκες της νέας χάραξης
του δρόμου.
 |
| Γεφύρι Ντουράκου στην Τσακώνα. (Φωτο: ΑΓΠ) |
Πρόκειται για
ένα εντυπωσιακό δίτοξο γεφύρι, ισομεγέθη σχεδόν τόξα, μεγάλων διαστάσεων ως προς το μήκος, άνοιγμα και ύψος τόξων, με προβόλους και μια σειρά καμαρολιθιών, επίπεδη επιφάνεια διάβασης, κάθετα τα πλαϊνά του από ένα σημείο και κάτω, τόξα καταβιβασμένα, στρoγγυλοποιημένες βάσεις, που όμως έχει υποστεί πολλές ακαλαίσθητες τσιμεντένιες
παρεμβάσεις, κυρίως στις βάσεις των βάθρων του και τις καμάρες, σε βαθμό που
αλλοιώνουν πάρα πολύ την αρχική του φυσιογνωμία.
 | ||
| Το παλιό γεφύρι και δίπλα το...τσιμέντο. (Φωτο: ΑΓΠ) |
Είναι
καλυμμένο από άσφαλτο και τσιμέντο και πάνω του περνάει ο παλιός δημόσιος
δρόμος Τρίπολης-Τσακώνας-Καλαμάτας.
