Καλωσόρισμα ΑΓΠ

....της Πέτρας και του Νερού

Πέτρα και νερό!
Δύο υλικά, που συναντά κανείς σε αφθονία στην Ελληνική γη.
Πέτρα και νερό!
Δύο στοιχεία, που καθημερινά συναντάμε στη ζωή μας.
Πέτρα και νερό!
Με τη δική του μεταφορική σημασία το καθένα.
Πέτρα και νερό!
Σταυραδέρφια της Μάνας φύσης.

διαδρομές.... 
Η  πέτρα που φανερώνει τις δυσκολίες που περνάμε, μαρτυρά το χρόνο και τις αναμνήσεις, την ανάγκη, την ιστορία.
Το νερό που οδηγεί στη λύτρωση, που δείχνει δρόμους και χαράζει πορεία.
Το ένα συμπληρώνει το άλλο.
Το ένα αποζητά τη βοήθεια του άλλου.
Το ένα σφιχταγκαλιάζει το άλλο.

της φύσης τα καμώματα....
Πολλές φορές "κονταροχτυπιούνται" μεταξύ τους. Μα πάντα νικητής βγαίνει το νερό!
Έτσι, το νερό τρέχει και σμιλεύει την πέτρα φτιάχνοντας κάποτε-κάποτε απαράμιλλα έργα τέχνης.
Στο πέρασμά του από την πέτρα, "γεννά" σπήλαια, φαράγγια, καταβόθρες, βάραθρα, γεφύρια, περίτεχνα σχέδια.

δημιουργήματα....
Κάποιες φορές, είναι ο άνθρωπος, που χρησιμοποίησε την πέτρα για να δαμάσει το νερό.
Και το κατόρθωσε.
Έστησε πέτρινα γεφύρια, ακονίζοντας με τη σειρά του την πέτρα, για να διαβεί το ορμητικό ρέμα.
Γεφύρια, που ακουμπάνε πάνω σε πολλά πόδια.
Δύο, τρία, τέσσερα ή και περισσότερα, για να δρασκελίσει το νερό ενώνοντας τους τόπους.
Και τους ανθρώπους. Και τον κόσμο.
Έτσι, ο άνθρωπος εκμεταλλεύτηκε όλες τις δυνατότητες, που η φύση παρέχει απλόχερα.
Απλόχερα και εμείς εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας σ' αυτούς τους δουλευτάδες, που φτιάξανε γεφύρια με αντοχή και ομορφιά. Σμίξανε χωριά και τάφεραν σε επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο.

μνήμες....αναφορές....βιώματα.... 
 Στη διαδρομή του χρόνου, μέσα από απάνθρωπες και βέβηλες συμπεριφορές αλλά και φυσικές καταστροφές, έφτασαν στις μέρες μας όπως έφτασαν!
 Τα θαυμαστά αυτά έργα της λαϊκής μας γεφυροποιίας πρέπει να παραδοθούν αλώβητα και με σεβασμό, στη μνήμη και τον θαυμασμό των επόμενων γενιών.

Καλώς ήλθατε στους δρόμους του νερού και της πέτρας
Καλώς ήλθατε στον θαυμαστό κόσμο των πετρογέφυρων
Καλώς ήλθατε στο Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Θοδωρής Χαμάκος / Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.)
Αγίου Δημητρίου 29
18547 Νέο Φάληρο                                         
Πειραιάς
Τηλ.        210 4829520                                    
Κιν.        693 7433866                                      
Email: theodoros.hamakos@uww.org

           thodorischamakos@gmail.com          

Youtube: www.youtube.com/agpelop       
Blog:  www.agpelop.blogspot.gr                                   
Facebook: www.facebook.com/thodorischamakos                                  

Γέφυρα Διαβόλου (Die Rakotzbrucke-Devil’s bridge) στη Βόρεια Σαξονία, κοντά στη Δρέσδη. Γερμανία.

 Χτίστηκε το 1860 (κατ’ άλλους μεταξύ 1866 και 1875) στο πάρκο Kromlauer και πρόκειται για ένα εντυπωσιακό, ημικυκλικό γεφύρι, με καμπυλωτή, ανηφορική και καλντεριμωτή επιφάνεια διάβασης και άνοιγμα τόξου 19.80 μ.

 Λέγεται ότι χτίστηκε από τον ντόπιο ιππότη Herman Friedrich Roetshke με ντόπια πέτρα και ανακαινίστηκε πρόσφατα, μεταξύ 2018 και 2021.

 

 Αποτελεί αντικείμενο γοητείας και θρύλων και έχει και αυτή τον αντίστοιχο μύθο που αναφέρεται στον Διάβολο.

 Ο άνθρωπος αδυνατούσε να στήσει μια τέτοια γέφυρα που να σταθεί στο διάβα του χρόνου. Για το λόγο τούτο υπήρξε συμφωνία του πρωτομάστορα με τον Διάβολο για βοήθεια από τον δεύτερο με αντάλλαγμα την ψυχή του πρώτου.

 

Αρχαίο γεφύρι κοντά στην Λειβαρτζινή γέφυρα. Τριπόταμα Καλαβρύτων.

 Βρισκόταν λίγο πιο πάνω από τη σημερινή Λειβαρτζινή γέφυρα, ενώνοντας τις δύο όχθες του Αροάνιου.

  Αναφέρεται από τον διάσημο Έλληνα ιστορικό Πολύβιο τον Μεγαλοπολίτη (203-120 π.χ.).

Ερείπια της αρχαίας Ψωφίδας. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Την αναφέρει και ο ντόπιος Γ. Παπανδρέου  μιλώντας για τη Λειβαρτζινή γέφυρα αναφέροντας ότι  «...λίγα βήματα από τη συμβολή των παραποτάμων Αροάνιου και Ερύμανθου, με φροντίδα των βουλευτών Ηλείας, έχει κατασκευαστεί πρόσφατα από την Κυβέρνηση μία γέφυρα πάνω στον Αροάνιο, πιθανότατα λίγο πιο κάτω από τη θέση που βρισκόταν η αρχαία γέφυρα που αναφέρεται από τον Πολύβιο. Αρχίζοντας λοιπόν από τη γέφυρα εκείνη και ερευνώντας για το παλιό τείχος (της Ψωφίδας), το συναντάμε ασφαλώς από το χάνι που είναι δίπλα στη γέφυρα, βαδίζοντας στην άκρη του Αροάνιου μέχρι την πηγή διακόσια περίπου μέτρα πιο πέρα». (1)

                  Η Λειβαρτζινή γέφυρα. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου. 

Λόγω της μεγάλης στρατηγικής σημασίας της περιοχής κατά την αρχαιότητα, επειδή στην περιοχή υπήρξε η σπουδαία πόλη της Ψωφίδας, είναι σίγουρο ότι γινόταν χρήση της γέφυρας απ’ όλους τους στρατούς της εποχής σε όλες τις φάσεις της αρχαίας ιστορίας του τόπου.

 

1. Γεωργίου Παπανδρέου. Δ.Φ. Γυμνασιάρχου. «ΑΖΑΝΙΑΣ». Εν Πύργω Εκ του Τυπογραφείου της εφημ. Ηλείας. 1886 σελ. 29.

Tavira bridge-Portugal. Γέφυρα Ταβίρα-Πορτογαλία.

 Λέγεται και παλιά ρωμαϊκή γέφυρα (Ponte Romana) αν και δεν κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά βρίσκεται εκεί που ήταν κάποτε μια αρχαία γέφυρα.

  Η αρχική γέφυρα χρονολογείται πιθανότατα από το 2ο μισό του 12ου αιώνα, όταν η περιοχή ήταν μέρος της al-Andalus, της μαυριτανικής επικράτειας που εκτεινόταν σε όλη την Ιβηρική χερσόνησο.

 Στη συνέχεια, και για μερικές δεκαετίες η Ταβίρα ήταν μια ανεξάρτητη κοινότητα, προτού ενσωματωθεί στην Αυτοκρατορία Αλμοχάντ. Η γέφυρα ήταν ένα θεμελιώδες στοιχείο της μεσαιωνικής άμυνας της Tavira πάνω στον παλιό ρωμαϊκό δρόμο που συνδέει την Tavira με το Castro Marim και που προφυλασσόταν με πύργους και από τις δύο πλευρές. Στους μεσαιωνικούς χρόνους η παλιά Ρωμαϊκή Γέφυρα αποτελούσε μέρος μιας σημαντικής συγκοινωνιακής διαδρομής που προσέφερε ένα από τα λίγα σημεία διέλευσης του ποταμού Gilão.

 

Μνημείο των αγώνων των κατοίκων της Tavira και του Faro για την ανεξαρτησία της Πορτογαλίας.

 

 Μέχρι το 1550 είχε ένα κινητό ξύλινο πάτωμα που μπορούσε να αφαιρεθεί για λόγους ασφαλείας.

 Η παλιά γέφυρα κατέρρευσε το 1655 και στη συνέχεια σχεδιάστηκε και ξαναχτίστηκε με τη σημερινή της μορφή από τον στρατιωτικό αρχιτέκτονα Mateus do Couto.

 Η Γέφυρα, που κάποτε τη διέσχιζαν αυτοκίνητα και άνθρωποι, καταστράφηκε μερικώς ξανά από πλημμύρα στις 3 Δεκεμβρίου 1989 και αποκαταστάθηκε λίγο αργότερα, κατά τη δεκαετία του 1990 αλλά τώρα επιτρέπονται μόνο οι πεζοί και τα μη μηχανοκίνητα οχήματα.

 Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για την προέλευσή της, η πιο πιθανή είναι η ύπαρξη προηγούμενης ρωμαϊκής παλιάς γέφυρας του 3ου αιώνα π.Χ. και η οποία ανακατασκευάστηκε ή χτίστηκε άλλη γέφυρα στο ίδιο σημείο, στις αρχές της μεσαιωνικής περιόδου, γι' αυτό κάποιοι ονομάζουν αυτή τη γέφυρα ως «Ρωμαϊκή Γέφυρα».

 Συνδέοντας τις δύο όχθες του ποταμού Gilão, ακριβώς στο κέντρο της Tavira, αυτή η γέφυρα έχει υποφέρει τα πάνδεινα κατά τη διάρκεια των αιώνων, έχοντας την ίδια μορφή  από τον 17ο αιώνα.

 Αποτελείται από 7 τόξα, επίπεδη και πλακόστρωτη επιφάνεια διάβασης, στηθαία και προβόλους και βρίσκεται στο κέντρο της Ταβίρα, αποτελώντας σημείο αναφοράς για την πόλη.

  Η Ταβίρα είναι πόλη και δήμος της Πορτογαλίας, πρωτεύουσα της Costa do Acantilado, ιδρύθηκε το 400 π.Χ. και αποτελούσε σημαντικό εμπορικό σταθμό μεταξύ Ευρώπης και Βόρειας Αφρικής και βρίσκεται στα ανατολικά του Algarve στη νότια ακτή της Πορτογαλίας. Βρίσκεται 28 χιλιόμετρα ανατολικά του Φάρο και 75 χιλιόμετρα δυτικά της Ουέλβα κατά μήκος του ποταμού Γκουαντιάνα στην Ισπανία. Ο ποταμός Gilão εκβάλλει στον Ατλαντικό Ωκεανό, στην Ταβίρα.

Οι φωτογραφίες και το video στάλθηκαν από τον φίλο Salvatore Pernagallo. Τον ευχαριστώ.

Τζηφαίϊκο γεφύρι στον ποταμό Πάος.

 Ονομάστηκε έτσι από τα πολλά επώνυμα Τζήφας, που υπάρχουν στο διπλανό χωριό Βεσίνι. Βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρων και η επιφάνεια διάβασής του στρωμένη με τσιμέντο από την κοινότητα με στόχο την διάσωσή του, όπως είπαν. Καλειμμένο με τσιμέντο είναι επίσης το αριστερό βάθρο από κατάντη και γενικά είναι σε καλή κατάσταση.

                                              Το Τζηφαίϊκο από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Είναι ημικυκλικό, με επίπεδη επιφάνεια διάβασης, στηθαία από τσιμέντο, μια σειρά θολίτες και  καλυμμένο με πυκνή βλάστηση και στις παρυφές και βόρεια του Αφροδίσιου όρους. Στην περιοχή ρέει δένδρα, με κίνδυνο για την στατικότητά του, πράγμα που δυσκολεύει και την μέτρηση, βιντεοσκόπηση και φωτογράφισή του. Ανήκει γεωγραφικά στο τοπικό διαμέρισμα Πάος. Που το συνδέει με το Βεσίνι και την περιοχή Βεσιναίϊκα.

Οι διαστάσεις του είναι:

Άνοιγμα καμάρας: 3,90 μ.

Ύψος: 2,60 μ.

Πλάτος: 2,70 μ.

Μήκος: 8 μ.

Πλάτος καμαρολιθιού: 0,30 μ.

 

                                           Το γεφύρι και το τσιμέντο. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Το χωριό Πάος, απ’ όπου πήρε και το όνομα το ποτάμι, είναι καινούργιο χωριό, που προέκυψε από τη μεταφορά και συνένωση των χωριών Σκουπέϊκο, που βρισκόταν σε ορεινή τοποθεσία βορειότερα, Βεσίνι και Δεχούνι και είναι χτισμένο σε μια μικρή μεν αλλά καταπράσινη κοιλάδα, επιπλέον και ο Σειραίος ποταμός, που χύνεται στον Ερύμανθο, στα Τριπόταμα. Ανατολικά του χωριού υπήρχε η αρχαία Πάος (ή Πάϊον κατά τον Ηρόδοτο) και κατά την αρχαιότητα ήταν Αρκαδική πόλη, που ανήκε στο βόρειο τμήμα της Αρκαδίας, την Αζανία (Αζανιάς). Λείψανά της σώζονται ανατολικά του χωριού, κοντά στα Βεσιναίϊκα (στην τοποθεσία “Χάνι Καλαθά”). Διέθετε ισχυρή ακρόπολη, που βρισκόταν στο ύψωμα πάνω από τις πηγές Καλαθά. Άκμασε κατά την αρχαϊκή περίοδο. Ο Ηρόδοτος αναφέρει για την κώμη ότι υπήρξε πατρίδα ενός από τους μνηστήρες της Αγαρίστης, κόρης του τύραννου της Σικυώνας Κλεισθένη.

Όπως ήταν πριν την ..επένδυσή του με τσιμέντο.

 Επίσης ότι ήταν και η πατρίδα του Λαφάνη, γιου του Ευφορίωνος, για τον οποίο λεγόταν ότι στο σπίτι του φιλοξένησε τους Διόσκουρους. Η αρχαία Πάος υποτάχθηκε και προσαρτήθηκε στην πόλη – κράτος του Κλείτορα. Στα Ρωμαϊκά χρόνια είχε ήδη παραπέσει σε παρακμή. Την κώμη αναφέρει και ο Παυσανίας, ο οποίος την επισκέφθηκε το 170 μ.χ. και τη βρήκε έρημη.

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι: