Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015

Γεφύρι στο Βασιλικό ή Τουρκογέφυρο

    Το συναντάμε στο χωριό Βέλο, κοντά στο Κιάτο (την αρχαία Σικυώνα, Βασιλικό επί τουρκοκρατίας), επί του Ασωπού ποταμού λίγο πριν αυτός εκβάλει στον κορινθιακό κόλπο.
Αποτελείται από μία μεγάλη καμάρα και άλλες δύο μικρότερες εκατέρωθεν αυτής, έχει στηθαία, μια σειρά από θολίτες, ανηφορική βάση, που πιθανώς ήταν και καλντεριμωτή ενώ τα δύο βάθρα της μεγάλης καμάρας πατάνε σε χωμάτινο έδαφος, σε αντίθεση με τα δύο ανακουφιστικά τόξα που βρίσκονται εκτός της κοίτης ροής του ποταμού Ασωπού.
 Είναι χτισμένο επί τουρκοκρατίας,  για το λόγο αυτό λέγεται Τούρκικο γεφύρι ή Τουρκογέφυρο.
Τουρκογέφυρο ή γεφύρι στο Βασιλικό. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)

Πρόκειται για ένα σπουδαίο, όμορφο και εντυπωσιακό γεφύρι με μεγάλο ύψος και άνοιγμα καμάρας (9 και 15,50 μέτρα αντίστοιχα) και μήκος 62 μέτρα.
Πριν κάποια χρόνια εμπλουτίστηκε με τσιμέντο σχεδόν παντού, πλην των περιοχών κοντά στα τόξα και τα βάθρα, χωρίς την συμβολή κάποιων ειδικών, προφανώς για να προστατευθεί αφού ακόμη είναι σε χρήση και για μεγάλα φορτηγά αυτοκίνητα, από τα στηθαία μέχρι τα τύμπανα σε τέτοιο βαθμό, που να νομίζει κανείς ότι πρόκειται για τσιμεντένια κατασκευή.
Σε χρήση και για βαριά οχήματα. (Φωτο: ΑΓΠ)

Πέραν του ντυσίματός του με άπλετο τσιμέντο, έχει γίνει και μέρος απόθεσης διάφορων αποβλήτων και άλλων υλικών σε τέτοιο βαθμό που να γίνεται προβληματική η φωτογράφηση, η βιντεοσκόπηση και η μέτρησή του, ενώ είναι και καλυμμένο με καλάμια και άλλα φυτά..
Και όμως το γεφύρι αυτό είναι ένα ξεχωριστό μνημείο για την περιοχή και την Ελλάδα γενικότερα γιατί έχει σπουδαία ιστορία. Και αυτό γιατί από την στοματική παράδοση γνωρίζουμε ότι κατά το ξέσπασμα της επανάστασης του '21, ο τελευταίος πασάς της περιοχής, ο Σελίμ με έδρα το Θαλερό, είχε σαν γραμματικό τον Σωτήρη Σαρμαγκόπουλο, που ήταν ο μόνος γραμματιζούμενος στην περιοχή Έλληνας.
 Όταν ο πασάς έμαθε τον ξεσηκωμό των Ελλήνων κίνησε από το Θαλερό για το Βασιλικό, παίρνοντας μαζί του σαν όμηρο τον αδελφό του γραμματικού του Ανδρέα, για να κλειστεί στο κάστρο που διοικητή είχε τον γαμπρό του,  περιμένοντας βοήθεια από τους δικούς του. 
Η μεγάλη καμάρα. (Φωτο: ΑΓΠ)

Λίγο πριν το Βασιλικό, ο Ανδρέας Σαρμαγκόπουλος, πάνω στη γέφυρα του Ασωπού, την Τουρκογέφυρα, βρήκε ευκαιρία, σκότωσε με μαχαίρι τον Σελίμ πασά και ενώθηκε με τους Έλληνες επαναστάτες.
Μετά την απελευθέρωση ο Ανδρέας Σαρμαγκόπουλος αγόρασε από το νεοσύστατο κράτος το σπίτι του Σελίμ πασά στο Θαλερό και έμεινε εκεί με την οικογένειά του, που αργότερα μετονομάστηκε Αμάραντου.

Δείτε περισσότερα για το γεφύρι στο Βασιλικό ή Τουρκογέφυρο στο παρακάτω video: