Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Σάββατο 15 Μαρτίου 2014

Τρίτοξο γεφύρι στην Πρόσυμνα.

   Πρόκειται για ένα τρίτοξο, πανέμορφο και καλοδιατηρημένο  γεφύρι που βρίσκεται κοντά στο χωριό Πρόσυμνα ή Προσύμνη (τ.Μπερμπάτι), ένα χιλιόμετρο πριν από την νότια είσοδο του χωριού, που ανήκει στο δήμο Άργους – Μυκηνών του νομού Αργολίδας.
Είναι χτισμένο επί του ομώνυμου ρέματος ή ρέμα “του Ταξιάρχη”, που κατεβαίνει από το ξωκκλήσι της Πρόσυμνας και έχει τις πηγές του στο χωριό Στεφάνι, με τη χαρακτηριστική γκρίζα πέτρα της περιοχής. Το ρέμα αυτό τους καλοκαιρινούς μήνες στερεύει ενώ τους χειμωνιάτικους έχει δυνατά “κατεβάσματα”.
Τα στενά της Κλεισούρας και το γεφύρι από ανάντη. (Φωτο: ΑΓΠ)
Το γεφύρι βρίσκεται σε καλή κατάσταση, είχε στηθαίο, ίχνη του οποίου διακρίνονται καθαρά και το οποίο έχει αντικατασταθεί σε πολλά σημεία από τσιμέντο, καταβιβασμένα τόξα για να πετύχουν όσο το δυνατόν επίπεδο κατάστρωμα και μονή σειρά από μεγάλα καμαρολίθια (θολίτες), που πατάνε σε στρογγυλεμένες κάθετες μέχρι περίπου ενός μέτρου βάσεις, που λόγω της κατασκευής τους, λειτουργούν και σαν πρόβολοι για την μείωση της έντασης του νερού σε περιόδους μεγάλων κατεβασμάτων.
Από κατάντη. (Φωτο: ΑΓΠ)
Η βάση του στην κοίτη του ρέματος είναι σε μεγάλο βαθμό, κυρίως στα δύο δεξιά τόξα από ανάντη, καλντεριμωτό που διατηρείται σε καλή κατάσταση. Πατάει πάνω σε δύο μεσόβαθρα μέσα στην κοίτη του ρέματος ενώ τα δύο ακρόβαθρά του ακουμπούν σε σαθρό έδαφος και για το λόγο τούτο έχουν ενισχυθεί με τσιμέντο σχετικά πρόσφατα.
Οι διαστάσεις του είναι:
Άνοιγμα τόξων: 9,20 μ.
Ύψος τόξων: αριστερό από ανάντη 3,80 μ. Τα άλλα δύο 4,20 μ.
Πλάτος: 3,40 μ.
Μήκος: 39 μ.
Πλάτος καμαρολιθιού: 0,45 μ.
Ύψος στηθαίου: 0,30 μ.
Λόγω του μεγάλου πλάτους του και της σχετικά καινούργιας νέας τσιμεντένιας γέφυρας δίπλα, κατά μαρτυρίες των ντόπιων, χρησιμοποιήθηκε μέχρι και μετά τον πόλεμο και μέχρι τη δεκαετία του '70 (ίσως και μετά) από οχήματα.
Από  εδώ περνούσε παλιά η λεγόμενη Κοντοπορεία (Χώνικα) οδός για τις Μυκήνες.
Το γεφύρι βρίσκεται δίπλα στην σύγχρονη γέφυρα και από τους ντόπιους λέγεται και γέφυρα Αστερίωνος.
Η γέφυρα από ανάντη. (Φωτο: ΑΓΠ)
Η Κοντοπορεία οδός ήταν ο δρόμος που ξεκινούσε από Κόρινθο και ακολουθώντας τη διαδρομή Χιλιομόδι - αρχαία Τενέα - Κλεισούρα Αγιονορίου - Πρόσυμνα κατέληγε στο Άργος. Το όνομά της (Κοντοπορεία), δείχνει ότι ήταν ο συντομότερος δρόμος από Κόρινθο για Άργος και αντίθετα. Ο Πολύβιος (1) αναφέρει ότι: “...τοιαύτην γαρ φύσιν έχει τα προειρημένα πάντα συλλήβδην ώστε μηδέν διαφέρειν του λέγειν ότι ποιησάμενος τις εκ Κορίνθου την ορμήν και διαπορευθείς τον Ισθμόν και συνάψας ταις Σκερωνίσιν ευθέως επί την Κοντοπορίαν επέβαλε και παρά τας Μυκήνας εποιείτο την πορείαν εις Άργος...”. Ο δρόμος, δηλαδή της Κοντοπορείας ήταν φυσική συνέχεια του δρόμου για την Αθήνα, μέσω της Κακιάς Σκάλας.
Οι αρχαίοι Μυκηναίοι εκτιμώντας την στρατηγική θέση της Πρόσυμνας και των στενών της Κλεισούρας και προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους σε αγροτικά προϊόντα από την περιοχή, κατασκεύασαν το 1300 π.χ τη λεγόμενη “Μυκηναϊκή Οδό”, που συνέδεε την Ακρόπολη των Μυκηνών με την περιοχή της Πρόσυμνας.
Ήταν η κοντινότερη οδός από Αθήνα για Άργος μέσω της Κορίνθου και αντιστρόφως και μνημονεύεται ακόμη από τον Ξενοφώντα (2), ενώ την περίοδο της ρωμαιοκρατίας κυρίως αλλά και της βυζαντινής περιόδου χρησιμοποιείτο για στρατιωτικούς σκοπούς. Οι βυζαντινοί για την άνετη και ασφαλή διέλευση την είχαν οχυρώσει σε πολλά σημεία, κυρίως στην Κλεισούρα του Αγιονορίου.
Μεσαία καμάρα και μεσόβαθρα. (Φωτο: ΑΓΠ)
Η Πρόσυμνα, κατοικημένη ήδη από την παλαιολιθική εποχή, βρίσκεται στα όρια Αργολίδας και Κορινθίας. Με την πρώτη επικοινωνεί μέσω του στενού της Κλεισούρας, όπου υπάρχει το  γεφύρι του Αστερίωνα, ενώ με τη δεύτερη μέσω του φαραγγιού της Κλένιας από τη μεριά του Αγιονορίου.
Στην περιοχή της Πρόσυμνας, του Αγιονορίου και της Κλεισούρας, έλαβε μέρος η καταστροφική για τους Τούρκους δεύτερη φάση της μάχης των Δερβενακίων το 1822, η οποία ως γνωστόν είχε σαν αποτέλεσμα την εξαφάνιση της στρατιάς του Δράμαλη, το σώσιμο της επανάστασης και την καταξίωση του Θ. Κολοκοτρώνη.


Βιβλιογραφία – σημειώσεις

1.      Πολύβιος. Ιστορίαι. ΧVI,16,4.
2.      Ξενοφών. Αγησίλαος. 11.17 και Ελληνικά Δ' 6,19

Δείτε το σχετικό video για το γεφύρι στην Πρόσυμνα Αργολίδας: