Bada Kopru Karahisar. Beysehir. Τουρκία.

 Συνέδεε παλιά το Beysehir με τα χωριά Karahisar (Μαυρόκαστρο), κλπ. με το Ικόνιο.

Βρίσκεται δίπλα στον δημόσιο δρόμο, 15 περίπου χιλιόμετρα από το κέντρο της περιοχής και μεγαλύτερη κοντινότερη πόλη, το Beysehir, έδρα του ομώνυμου δήμου, δίπλα στην ομώνυμη λίμνη στο κέντρο μιας πεδινής αγροτικής  και εύφορης περιοχής, του μητροπολιτικού δήμου του Ικονίου (Konya Buyuk Sehir Belediyesi).

Από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Δύσκολο να το βρούμε, περνώντας μέσα από στενούς  και κομμένους δρόμους προς Isparta και Antalya, που το ανακαλύψαμε φεύγοντας.

 

 Από ανάντη.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Πρώτα, φρόντισε να μας κατατοπίσει δείχνοντάς μας το δρόμο, αφού πρώτα μας είπε “para var;” υπονοώντας ότι ψάχνουμε για λύρες  κάνοντας την χαρακτηριστική κίνηση για το σκάψιμο (κάτι αντίστοιχο με το κασελάκι το δικό μας), ένας ντόπιος από την κεντρική πλατεία του Beysehir (80 χιλιόμετρα από το Ικόνιo στην περιφέρεια του οποίου ανήκει, στον μητροπολιτικό δήμο του Ικονίου.

Bada koprusu.Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Είναι πρόσφατα ανακαινισμένο (2014) από τον δήμο Beysehir, με 7 οξυκόρυφα τόξα, ελαφρώς καμπυλωτή επιφάνεια διάβασης, σύστημα αποστράγγισης του νερού της βροχής από το κατάστρωμά του, προβόλους από ανάντη για την μείωση της έντασης του νερού σε περιόδους κατεβασμάτων, στηθαία και μια σειρά θολίτες.

 

Στο γεφύρι.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 

Απαγορεύεται η χρήση για κάθε είδους όχημα και είναι χτισμένο με την χαρακτηριστική κοκκινωπή πέτρα της περιοχής.

Με μήκος 80,50μ.  πλάτος 4,90μ. γεφύρωνε και γεφυρώνει το ποτάμι που έρχεται από την λίμνη Beysehir και με το νερό του καλύπτει τις καλλιέργειες των ντόπιων σε πατάτες, ντομάτες, ηλιόσπορους, καλαμπόκια, καρπούζια, κολοκύθια, κλπ.

 

Η επιφάνεια διάβασης.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 

Πρόκειται για μια βαριά κατασκευή, μπορεί να πει κανείς  χωρίς λεπτότητα, μαστοριά, χάρη και έμπνευση αλλά στην προκειμένη περίπτωση ο τόπος δείχνει τον τρόπο. Μεγάλοι τόποι και μεγάλα ποτάμια, κυρίως σε κάμπους και πεδιάδες, δίνουν μεγάλα και εκ των πραγμάτων λίγο ακαλαίσθητα γεφύρια. Σε μικρούς και ορεινούς  τόπους, τα ποτάμια είναι μικρά και ως εκ τούτου η φαντασία βρίσκει τρόπο και τόπο να οργιάσει.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι οι Οθωμανοί, εν πολλοίς στρατοκρατικό καθεστώς, έκαναν αυτό που έκαναν και οι Ρωμαίοι πρωτίστως. Μεγάλα και κυρίως πλατιά γεφύρια, βαριές και ανθεκτικές κατασκευές για στρατιωτική χρήση και γρήγορη μεταφορά στρατευμάτων, των περίφημων Κονιάρων πολεμιστών, στις διάφορες περιοχές της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Στο γεφύρι από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 

 Δείτε το παρακάτω video για το γεφύρι:

 

Γεφύρι Ματζίνειας στον Νέδοντα. Αλαγωνία Καλαμάτας.

  Βρίσκεται επί του Νέδοντα ποταμού (ή φαράγγι του Νέδοντα), κοντά στην Αρτεμισία (Τσερνίτσα=περιοχή με πολλές μουριές) της Αλαγωνίας, στη θέση “Ματζίνεια”.

  Είναι μονότοξο και διακρίνονται τα ίχνη του καλντεριμιού, που κάλυπτε την επιφάνειά του. Έχει μια σειρά από καμαρολίθια (Θολίτες) και βρίσκεται σε καλή κατάσταση.

Το γεφύρι από ανάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

   Το αριστερό βάθρο από ανάντη πατάει σε γερό έδαφος, το δεξί του σε λιθοδομή ενώ και οι δυο όχθες του ποταμού έχουν χτιστεί με πέτρα για να προστατεύονται τα βάθρα του γεφυριού και να διοχετεύονται τα νερά στο κέντρο της καμάρας.

 Βρίσκεται εντός των ορίων της τοπικής κοινότητας Αρτεμισίας του δήμου Καλαμάτας και κατά μαρτυρίες των γεροντότερων χτίστηκε πριν το 1907. Εξυπηρετούσε κυρίως τους κατοίκους της Σίτσοβας (Αλαγονίας) στις επαφές τους με τα άλλα χωριά, την Καλαμάτα και στις αγροτικές τους εργασίες.

       Η καλντεριμωτή επιφάνεια διάβασης. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Ο Ηλίας Αθ. Λάζαρος, ντόπιος από την Τσερνίτσα (Αρτεμισία) μας λέει για το γεφύρι και την περιοχή:

“ Βρισκόμαστε στην κεντρική λεκάνη των πηγών του ποταμού Νέδοντα και συγκεκριμένα στο πέτρινο γεφύρι της Ματζίνειας. Το όνομά του το πήρε από την ομώνυμη περιοχή, η οποία ονομάζεται Ματζίνεια. Η ακριβής ημερομηνία που χτίστηκε το γεφύρι μας είναι άγνωστη. Σύμφωνα με μαρτυρίες των γεροντοτέρων εκτιμάται ότι έχει χτιστεί πριν το 1907. Το γεφύρι αυτό εξυπηρετούσε κατά κύριο λόγο τους κατοίκους της τότε Σίτσοβας, της σημερινής Αλαγονίας και της Μικρής Αναστάσοβας, σημερινές Πηγές. Εξυπηρετούσε τους κατοίκους που ήθελαν να πάνε κυρίως προς την Καλαμάτα αλλά και τανάπαλιν”.

   Με τον Ηλία Λάζαρο μετρώντας το γεφύρι. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 

Δείτε το παρακάτω  video για το γεφύρι:

 

Seytan Koprusu. Sille-Konya. Γέφυρα Διαβόλου. Σύλλη. Ικόνιο-Τουρκία.

 Το συναντάμε στα όρια του δήμου Selcuclu, που ανήκει στον Μητροπολιτικό δήμο Ικονίου (Konya Buyuk Sehir Belediyesi), στην περιοχή Sille,που όπως μας έλεγαν οι ντόπιοι παλιά κατοικούσαν πολλοί Έλληνες και  ζούσαν ειρηνικά με τους ντόπιους.  Μάλιστα η ορθόδοξη εκκλησία και το τζαμί ήταν δίπλα-δίπλα.

Γέφυρα Διαβόλου από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Πρόκειται για ένα πραγματικά εντυπωσιακό γεφύρι, που ανταποκρίνεται απόλυτα στην ονομασία που του έχουν δώσει οι ντόπιοι. 

Ο Παναγιώτης Φράγκος πρόεδρος του Συλλόγου Λειβαρτζινών Αθήνας μας έκανε γνωστή μια  πληροφορία που λέει ότι "κατά μία εκδοχή-μαρτυρία Έλληνα, που εκεί γεννήθηκαν οι πρόγονοί του, η Σύλλη Ικονίου χτίστηκε από Σουλιώτες πρόσφυγες μετά την εκδίωξής τους από τον Αλή πασά, στις αρχές του μεγαλείου του. Ξεπαστρεύτηκε και αυτό από τους τσέτες".  Δεν γνωρίζουμε αν στέκει αυτή η εκδοχή αλλά το όνομα ταιριάζει  και η περιοχή είναι τραχιά, απότομη και δύσβατη όπως ακριβώς και αυτή των χωριών του Σουλίου.

Seytan koprusu. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Απόλυτα δεμένο με το περιβάλλον, μονότοξο, οξυκόρυφο, με μια σειρά θολίτες, επίπεδη επιφάνεια διάβασης, και στηθαία είναι χτισμένο με την χαρακτηριστική κιτρινικόκκινη πέτρα της περιοχής.

Τα καμαρολίθια (θολίτες) έχουν μικρό ύψος και μεγάλο μήκος, που κατά την άποψη του παλιού παραδοσιακού χτίστη και γνήσιου τεχνίτη της πέτρας Αθανασίου Πόραβου "τους έδινε σιγουριά η θεμελίωση πάνω σε βράχια και ότι η επιλογή της θέσης είναι άριστη, αφού τα βράχια δεν αλλοιώθηκαν καθόλου".

Με του ντόπιους φίλους. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

 Ο ντόπιος,  φίλος από το Ικόνιο,  Tarik Erdem, μας λέει χαρακτηριστικά για το θαυμάσιο αυτό γεφύρι:

 

Απόλυτο δέσιμο με το περιβάλλον. 

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

«Η περιοχή ονομάζεται Sille και είναι μια ιστορική περιοχή. Η γέφυρα λέγεται γέφυρα του διαβόλου. Στην περιοχή αυτή ζούσαν οι πρώτοι χριστιανοί και για τον φόβο των εχθρών χτίστηκε αυτή γέφυρα. Είναι επικίνδυνη γέφυρα και ενώνει την περιοχή. Ζούσαν εδώ Έλληνες, Σελτζούκοι, Οθωμανοί και εξακολουθεί να είναι μια σπουδαία γέφυρα. Χτίστηκε κατά την περίοδο των πρώτων χριστιανών και γινόταν χρήση της και από άλλους λαούς, Έλληνες, Τούρκους, Σελτζούκους, Οθωμανούς, κλπ. Η περιοχή είναι τουριστική.»

Γέφυρα Διαβόλου-Seytan koprusu. Sille. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 

 

 

 

   Η Σύλλη (Sille) είναι ένα μικρό χωριό στα όρια του δήμου Selcuclu του μητροπολιτικού δήμου του Ικονίου (Konya buyuk sehir belediyesi), χτισμένη στους πρόποδες του όρους του Αγίου Φιλίππου της οροσειράς του Ταύρου, κατά μήκος μιας στενής κοιλάδας που τη διασχίζει ένα ρέμα, έξι χιλιόμετρα περίπου από το Ικόνιο. Στη Σύλλη μιλιούνταν η Ελληνική γλώσσα με την Καππαδοκική προφορά μέχρι το 1924 και την ανταλλαγή.  Έλληνες και Τούρκοι ζούσαν ειρηνικά για περισσότερο από 800 χρόνια.

                                    Σύλλη Ικονίου.

Το χωριό είχε Βυζαντινό χαρακτήρα, με εκκλησίες και μοναστήρια λαξευμένα σε βράχους και σπουδαία σχολεία και την πλειοψηφία σχεδόν να είναι Έλληνες. Οι περιηγητές την ονόμαζαν "γκιαούρκιόι", χωριό των απίστων, με τις μαρτυρίες  να λένε ότι οι χριστιανικές εκκλησίες να ξεπερνούν τις τριάντα πέντε, μεταξύ των οποίων ο σπουδαίος ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, η εκκλησία Παναγία Θεοτόκος και οι δύο λαξευτοί ναοί στους βράχους που σώζωνται, του Αγίου Κυριάκου και της Αγίας Μαρίνας.

 

Λαξευτοί ναοί και κελιά σκητών

πρώτων χριστιανών.

    

Το 1923 έγινε η ανταλλαγή με βάση τη θρησκεία και το 1924 όλοι οι Έλληνες εγκαταλείπουν την Σύλλη, με την πλειοψηφία τους να εγκαθίσταται στην Νέα Σίλακα Χαλκιδικής. (1)

Σημειώσεις-βιβλιογραφία

1. Κάποια ιστορικά στοιχεία και οι δύο τελευταίες φωτογραφίες πάρθηκαν από το σπουδαίο f/b: Σύλλη Ικονίου-Ένωση Συλλαίων.

   Δείτε το παρακάτω video για τη γέφυρα του Διαβόλου:

 

 

Ponte Pietra - Βερόνα. Ιταλία.

  Κλασσική ρωμαϊκή κατασκευή που γεφυρώνει τον ποταμό Adige που διαρρέει την πόλη της Βερόνας, στην Ιταλία. Ολοκληρώθηκε το 100 π.χ. και πάνω της περνούσε η Via Postrunia , που οδηγούσε από την Γένοβα στην Ακυληία.

Τα τόξα με τα ανακουφιστικά παράθυρα και ο πύργος αριστερά.

  Στη διάρκεια της μακρόχρονης ζωής της έχει υποστεί αρκετές φθορές και ζημιές με αντίστοιχες επισκευές και συντηρήσεις.

  Την μεγαλύτερη ζημιά υπέστη το 1945 όταν υπονομεύτηκε και ανατινάχτηκε από τους Γερμανούς κατά την υποχώρησή τους. Έμεινε ανέπαφο μόνο το τόξο που βρισκόταν προς το μέρος της πόλης. Ξαναχτίστηκε και για το λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκαν τα παλιά υλικά που ανασύρθηκαν από την κοίτη του ποταμού.

 

                      Η ταμπέλα με το χρόνο κατασκευής.

  Το μήκος της είναι 93 μέτρα, το πλάτος 7,20 και αποτελείται από πέντε άνισα τόξα, στηθαία, προβόλους για το μετριασμό της ροής του ποταμού την περίοδο των μεγάλων κατεβασμάτων, μια σειρά θολίτες και επίπεδη επιφάνεια διάβασης. Μεταξύ δευτέρου και τρίτου τόξου από τη μεριά του πύργου και ψηλά υπάρχει ένα κυκλικό ανακουφιστικό παράθυρο όπως και άλλο ένα ημικυκλικό αυτή τη φορά με κάθετα τα πλαϊνά του μεταξύ τετάρτου και πέμπτου τόξου.

  Πρόκειται για μια γνήσια ρωμαϊκή κατασκευή, που εξυπηρετούσε κυρίως στρατιωτικούς σκοπούς.

Τα στηθαία και ο πύργος στην είσοδο της πόλης.

 

 

 

                                                                               Πανοραμική του γεφυριού.

 

Οι φώτο και οι πληροφορίες στάλθηκαν από τον φίλο Salvatore Pernagallo. Τον ευχαριστώ.

Malabadi koprusu- Diyarbakir. Τουρκία.

  Είναι η μεγαλύτερη τοξωτή γέφυρα στον κόσμο?
   Στην ανατολική Τουρκία, κοντά στο Diyarbakir, τόπο συγκέντρωσης πολλών πέτρινων γεφυριών και στα ανατολικά της πόλης, επί του δρόμου Silvan-Bitlis και περίπου 25 χιλιόμετρα από την πόλη Silvan συναντάμε το εντυπωσιακό μονότοξο γεφύρι Malabadi, ένα μοναδικό αριστοτέχνημα της λαϊκής αρχιτεκτονικής της γεφυροποιίας.

1.

2.

 Γεφυρώνει το ποτάμι Batman,παραπόταμο του Τίγρη.

   Χτίστηκε το 1147 από τον Timurtas bin Ilgayi bin Arturk, την περίοδο των Αρτουρκίδων και αποτελείται από ένα κύριο μεγάλου ανοίγματος τόξο και τέσσερα πολύ μικρότερα καθώς επίσης και δύο μικρά ανακουφιστικά παράθυρα εκατέρωθεν του μεγάλου τόξου. Οι Αρτουρκίδες, ηγεμόνες της εποχής των σταυροφοριών, ήταν παρακλάδι των Σελτζούκων Τούρκων.

3.

 Το τόξο έχει άνοιγμα 40,86 μ. και η αρχιτεκτονική χτισίματός του είναι υπέροχη.

   Το συνολικό μήκος της όλης κατασκευής είναι περίπου 281 μέτρα, το πλάτος 7,20 και το ύψος από τη στάθμη του νερού 24,50 μέτρα.

4.

    Είναι χτισμένο με την χαρακτηριστική χρωματιστή πέτρα της περιοχής και έχει υποστεί αρκετές επισκευές μέχρι σήμερα ενώ τα βάθρα του μεγάλου τόξου πατάνε σε πετρώδες έδαφος.

5.

    Αυτό το οποίο χαρακτηρίζει το γεφύρι, πρωτόγνωρο και παράξενο, είναι το ότι στις δύο πλευρές του τόξου και στο εσωτερικό του υπάρχουν δύο δωμάτια, που χρησιμοποιούνταν σαν καταφύγιο για τους ταξιδευτές τις σκληρές μέρες του χειμώνα.

6.

    Λένε, ότι αυτά τα δωμάτια τα χρησιμοποιούσαν και οι φύλακες της γέφυρας, πριν συνδεθούν με το κάτω μέρος του δρόμου μέσω διαδρόμων και ότι τα βήματα των ερχόμενων καραβανιών ακουγόντουσαν από αυτούς τους διαδρόμους.

7.

   Ο Evliya Celebi,περιηγητής του 17^ου αιώνα, γράφει ότι «υπάρχουν σιδερένιες είσοδοι στις δύο πλευρές της γέφυρας, κάτι σαν πύλες κάστρου και οι ταξιδιώτες έπρεπε να πληρώσουν φόρο για να περάσουν. Μέσα στις πύλες αυτές, δεξιά και αριστερά, υπάρχουν πανδοχεία κάτω από την καμάρα για τους περαστικούς».

   Είναι τόσο μεγάλο το άνοιγμα του τόξου, που ο Albert Gabriel,Γάλλος αρχιτέκτονας έγραψε ότι «ο τρούλος της Αγίας Σοφίας χωράει εύκολα κάτω από τη γέφυρα».

8.

 

9.

   Θεωρείται ότι είναι το μεγαλύτερο τοξωτό γεφύρι στον κόσμο ως προς το άνοιγμα της αψίδας και ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία της Τουρκίας, ένα πραγματικό αριστούργημα της λαϊκής αρχιτεκτονικής της γεφυροποιίας.

   Πάνω της υπάρχουν ανάγλυφα με φιγούρες ανθρώπου, ήλιου και λιονταριού.

        Έχει υποστεί δύο μεγάλης έκτασης επισκευές το 1930 και το 1956.

 Σημειώσεις-βιβλιογραφία.

1.  Οι φωτογραφίες 6 και 9  είναι από το βιβλίο του Fungen Ilter "Τούρκικα γεφύρια της Ανατολίας την εποχή των Οσμανλίδων".

2. Η φωτογραφία 1 στάλθηκε από τον φίλο Ercan Adak.

3. Οι 2,4,5 και 7 μου στάλθηκαν από τον Vedat Kantin. 

4. Η 3 στάλθηκε από τον Berk Onur.

5. Η 8 από τον Armagan Cenk.

Τους ευχαριστώ.