Βρίσκεται στη θέση «Λειβαρτζινό», γεφυρώνοντας το ποτάμι που έρχεται από το Λειβάρτζι και το Λεχούρι, το λειβαρτζινό ποτάμι ή λειβαρτζινό Ερύμανθο, που λίγο πιο κάτω από το ξυλογέφυρο ενώνεται με το ποτάμι του Ελουκού και σαν Αροάνιος πλέον συνεχίζει μέχρι τα Τριπόταμα, όπου ενώνεται με τον Σειραίο και τον Νουσαίτικο, σχηματίζοντας τον Ερύμανθο.
Η ονομασία Ελουκός του ποταμιού, που έρχεται από Σοποτό, Αγρίδι, Δροβολοβό, Καμενιάνοι, Αναστάσοβα, κλπ., προέρχεται από το έλος λόγω του ότι παλιά η περιοχή της «Σέλτσας» ήταν πλημυρισμένη από νερά, έλος δηλαδή. Αργότερα έγινε ο τωρινός κάμπος. Το ποτάμι του Ελουκού έχει της τρεις κύριες πηγές του μεταξύ Σοποτού και Αγριδίου, στο ξωκκλήσι της Παναγίας στο Λιβάδι, λίγο πιο κάτω, στο μύλο του Λούκου που δούλευε με αυτό το νερό και κοντά στον καλογερικό μύλο, στην περιοχή «Μύρτζιλο».
Τα βάθρα του είναι πέτρινα και στρογυλοποιημένα για να λειτουργούν σαν πρόβολοι για τη μείωση της έντασης του νερού σε περίοδο δυνατών κατεβασμάτων, όπως ακριβώς και το λίγο παραπάνω γεφύρι του Λειβαδιού και η επιφάνεια διάβασης τσιμεντένια. Λόγω αυτής της ομοιότητας των βάθρων είναι πιθανό να χτίστηκε από τους ίδιους Ηπειρώτες μαστόρους, που έχτισαν και τη Λειβαδίτικη γέφυρα.
Ήταν και είναι έργο μεγάλης οικονομικής σημασίας για την περιοχή. Αξίζει να αναφερθεί ότι στις 28/10/1940 η κατασκευή του είχε ολοκληρωθεί. Έλειπαν μόνο δύο τμήματα των στηθαίων, τα οποία τοποθετήθηκαν πολύ αργότερα, στη δεκαετία του 1980 από τσιμέντο.
Το όνομα του γεφυριού προϋπήρχε του ονόματος του κατόχου του διπλανού καφενείου ( που ήταν Κλεπετούνας) και αντίθετα από ότι συνέβαινε συνήθως, αυτός πήρε το όνομα της γέφυρας γιατί όπως λέγεται ήταν ο μοναδικός στην περιοχή που δεν είχε παρατσούκλι. Έτσι θεώρησαν ότι έπρεπε να του κολλήσουν το όνομα του διπλανού γεφυριού, Τσάγανος.
Η βρύση στην πλατεία Λειβαρτζίου (2)
Σύμφωνα με μαρτυρίες των γεροντότερων ντόπιων, που τις μετέφεραν στους νεότερους, τα στηθαία «έμειναν στη μέση», γιατί κυρήχθηκε η επιστράτευση του 1940. «Μόλις οι εργάτες που δούλευαν στο γεφύρι ενημερώθηκαν για την επιστράτευση, παράτησαν εκεί τα εργαλεία τους (κασμάδες, φτυάρια, αξίνες, κλπ.) κι έφυγαν να δώσουν το παρόν στο κάλεσμα της πατρίδας. Μεταξύ των εργατών υπήρχαν και Λειβαρτζινοί και Λεχουρίτες. Πέρα από όποιες υπάρχουσες πληροφορίες, η γέφυρα του Λειβαρτζινού, ή γέφυρα του ¨Τσάγανου¨, λέγεται έτσι, μάλλον λόγω της ονομασίας της περιοχής, η οποία ονομασία μάλλον προϋπήρχε της κατασκευής της. Αυτό με οδηγεί στην προσωπική σκέψη ότι ¨Τσάγανος¨ μπορεί να λεγόταν κάποιος κτηματίας στην περιοχή, απ’ όπου πήρε και τ’ όνομά της. Πώς λέμε, π.χ. ¨πάμε στου Φίλια¨, ¨πάμε στου Νάσια¨, ¨πάμε στου Λάλα¨ κλπ, κλπ, που πιθανότατα ήταν οι αφεντάδες των χωριών αυτών και (πιθανότατα) τα χωριά πήραν και το όνομά τους.
Το προσωνύμιο-παρατσούκλι ¨Τσάγανος¨ έλαβε από ορισμένους και ο ιδιοκτήτης της κοντινής οικίας και καταστήματος Χρήστος Κλεπετούνας. Για το κατάστημα (παντοπωλείο-καφενείο-σταθμός λεωφορείων) του Χρήστου Κλεπετούνα, που μεσουράνησε στις δεκαετίες 1960-1970, έχω ακούει αυτή την ιστορία, χωρίς να γνωρίζω κατά πόσον μπορεί να είναι πραγματική:
Παραδοσιακός τρόπος μεταφοράς με το γαϊδουράκι. (3)
Ένας Ιταλός στρατιώτης (λιποτάκτης;… αιχμάλωτος;…), στον Ελληνο-Ιταλικό πόλεμο 1940-41, που πιθανόν βρήκε καταφύγιο στο τότε φτωχόσπιτο του Κλεπετούνα, του ¨άνοιξε τα μάτια¨: ¨Είναι σε καλή θέση το σπίτι σας, αφού περνάει από μπροστά ο δρόμος κι ένα μπρίκι να έχετε να φτιάχνετε καφέ στους περαστικούς, θα γεμίστε λεφτά! Μετά τον πόλεμο τα πράγματα θ’ αλλάξουνε…¨, φαίνεται να τους είπε… Ίσως εκμεταλλεύτηκε την ιδέα του Ιταλού ο Κλεπετούνας, τον ευνόησε όμως πολύ και το ότι το μαγαζί του ήταν κοντά στα χωράφια των Λειβαρτζινών, Λεχουριτών και Κερασοβιών και έκανε χρυσές δουλειές. Ως κατάστημα ήταν κι ένα πρώτο ¨καταφύγιο¨ για τους ταξιδιώτες που περίμεναν ή κατέβαιναν από τα λεωφορεία, ειδικά σε άσχημες καιρικές συνθήκες. Η γυναίκα του Κλεπετούνα πάντα έλεγε: ¨Ποτέ δεν κοιμηθήκαμε μόνοι μας, γιατί το σπίτι μας είναι μέσα στο δρόμο¨!» (4)
1. Η φωτογραφία είναι από το βιβλίο του Νίκου Χρ. Παπακωνσταντόπουλου «Λειβάρτζι Σ’ αγαπώ» Αθήνα φθινόπωρο 2002 σελ. 14.
2. Η βρύση χώθηκε από την θεομηνία του Σεπτέμβρη του 1990 και επισκευάστηκε από τον Τάκη Κυριαζή.
3. Φωτογραφία Ν. Χρ. Παπακωνσταντόπουλος.
4. Μαρτυρία του Ν. Χρ. Παπακωνσταντόπουλου στον γράφοντα στις 15/10/2015.