Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Τρίτη 28 Ιουνίου 2016

Λαδοκαρβελιώτικο γεφύρι

Γεφυρώνει το Λαδοκαρβελιώτικο ποτάμι ή Μύτικας ή Δαφναίος και έχει δύο τόξα, με το δεξιό από ανάντη να είναι το μικρότερο.
Βόρεια είναι το χωριό Λαδά και νότια το χωριό Καρβέλι με τα όριά τους να αποτελεί το ποτάμι, ενώ η γέφυρα ανήκει κατά το ήμισυ στο κάθε χωριό. Η μεγαλύτερη καμάρα είναι προς τη μεριά του Λαδά και η μικρότερη προς το Καρβέλι. Είχε καλτερίμι στη βάση της επιφάνειάς του, ίχνη του οποίου διακρίνονται καθαρά ενώ τα στηθαία έχουν φθαρεί και ως εκ τούτου χαμηλώσει πολύ.
Λαδοκαρβελιώτικο γεφύρι.

Και τα δυο τόξα του έχουν μια σειρά καμαρολιθιών (θολίτες), το μεσόβαθρο πατάει στην κοίτη ροής του ποταμού ενώ τα δύο ακρόβαθρά του σε σαθρό έδαφος και για το λόγο αυτό και οι δύο όχθες του ποταμιού κάτω από το γεφύρι έχουν ενισχυθεί με λιθοδομή.
Βρίσκεται στη νότια λεκάνη των πηγών του Νέδοντα, θέση “Μάτια” και συνδέει τα χωριά Καρβέλι και Λαδά.
Από το γεφύρι αυτό περνούσαν και οι ταξιδιώτες από Μυστρά και Σπάρτη προς Καλαμάτα και αντιστρόφως. Από εδώ πέρασαν το 1862 οι βασιλείς Όθωνας και Αμαλία, όταν επισκέφθηκαν την Καλαμάτα προερχόμενοι από Σπάρτη και Μυστρά.
Κατά μαρτυρίες των γεροντότερων ντόπιων χτίστηκε στα πριν του 1800 χρόνια και μέχρι το 1960 ήταν σε χρήση για τους κατοίκους του χωριού Λαδά, αφού δημόσιος δρόμος δεν υπήρχε ακόμα.
Λαδοκαρβελιώτικο γεφύρι. Φωτο: ΑΓΠ

Ο ντόπιος, από την Αρτεσισία (Τσερνίτσα), σμήναρχος ε.α. Ηλίας Αθανασίου Λάζαρος μας λέει για το Λαδοκαρβελιώτικο γεφύρι:
Ο ποταμός Νέδοντας συλλέγει τα νερά του από τρεις λεκάνες. Από τη νότια λεκάνη, στην οποία είναι χτισμένα αριστερά και δεξιά τα χωριά Λαδά και Καρβέλι, από την κεντρική λεκάνη, στην οποία είναι τα χωριά Αρτεμισία, Πηγές και Αλαγονία και από τη βόρεια λεκάνη, στην οποία είναι χτισμένο το χωριό Νέδουσα. Εδώ βρισκόμαστε στη νότια λεκάνη, από την οποία συλλέγει τα νερά του ο παραπόταμος του Νέδοντα, Μύτικας ή Δαφναίος, ο οποίος αποτελεί και το φυσικό όριο ανάμεσα στα χωριά Λαδά και Καρβέλι. Το γεφύρι αυτό έχει χτιστεί σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες πριν το 1800. 
Η βάση. Φωτο: ΑΓΠ
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1862 από δω πέρασαν οι βασιλείς Όθωνας και Αμαλία προκειμένου να επισκεφθούν από τη Σπάρτη και Μυστρά την Καλαμάτα. Το γεφύρι αυτό εξυπηρετούσε τους κατοίκους του Λαδά προς την Καλαμάτα και αντιστρόφως και όχι μόνο. Το χρησιμοποιούσαν και τα υπόλοιπα χωριά, από την Αρτεμισία, από τις Πηγές ακόμα και από τη Νέδουσα και τη Σίτσοβα, που έφερναν τα εμπορεύματά τους και τα πήγαιναν προς πώληση στην Καλαμάτα.
Ηλίας Αθ. Λάζαρος. Φωτο: ΑΓΠ
Το χωριό Λαδά μάλιστα μέχρι το 1960 εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί το γεφύρι αυτό, επειδή δεν είχε γίνει η διάνοιξη δρόμου, για να πηγαίνει με τα μουλάρια και με τα γαϊδούρια που είχαν και αυτά που ήθελαν να φέρουν στην Καλαμάτα απ' αυτόν εδώ το δρόμο περνούσαν, από το Καρβέλι, πάνω από το Καρβέλι και μετά πήγαιναν προς Καλαμάτα. Το γεφύρι αυτό είναι παλαιότερο απ' όλα τα γεφύρια των παραποτάμων του ποταμού Νέδοντα”.
Το Λαδοκαρβελιώτικο γεφύρι είναι χαρακτηρισμένο από το Υπουργείο Πολιτισμού με την ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ'/2051/54165/17-10-2001 απόφαση, σαν ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Λαδοκαρβελιώτικο γεφύρι. Φώτο: Γιάννης Λάσκαρης.
 
Περισσότερα για την Λαδοκαρβελιώτικη γέφυρα στο video: