Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2015

Beskoprusu – Beskopr – Justinian bridge – Γέφυρα Ιουστινιανού.

Στην αρχαία Βιθυνία.
  Πρόκειται για μια Βυζαντινή γέφυρα, βαριάς κατασκευής και ρωμαϊκής τεχνοτροπίας, στην περιοχή της αρχαίας Βιθυνίας, που όντας πολύ κοντά στην πρωτεύουσα (Κωνσταντινούπολη), κυρίως εξυπηρετούσε στρατιωτικούς σκοπούς και την επικοινωνία με τις ανατολικές επαρχίες της αυτοκρατορίας.
Beskoprusu-Γέφυρα Ιουστινιανού. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).
    Χτίστηκε επί της βασιλείας του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, την περίοδο 558-560.
Έχει μήκος 429 μέτρα και πλάτος 9.85 και μέγιστο 10, χτισμένο με ασβεστολιθικές πέτρες, δώδεκα καμάρες, υπερμεγέθης προβόλους, στηθαία 0,80 μ. με μονοκόμματους λίθους, πλήρη αποστραγγιστικά κάλυψη και επιφάνεια διάβασης επίπεδη στρωμένη με μεγάλες πλάκες.
Επισκευάστηκε πέντε φορές (bes) και για το λόγο αυτό ονομάστηκε beskoprusu (beskopr).
Τη συναντάμε στην πόλη της  Sakarya  (Σαγγάρια) και βρίσκεται στην παλιά κοίτη του ποταμού Σαγγάριου.
 
Το γεφύρι από παλιά κάρτ ποστάλ.
Είναι πλήρως, σχεδόν, καλυμμένη με θάμνους και δέντρα κάνοντας έτσι προβληματικά την παρατήρηση και την φωτογράφιση.
Πριν από την πέτρινη αυτή γέφυρα υπήρχε ξύλινη τέτοια, η οποία σύμφωνα με τον Προκόπιο, όταν πλημύριζε ο ποταμός αποτελούσε κίνδυνο για τους ανθρώπους και τα ζώα και μάλιστα, κατά μαρτυρίες του ίδιου, πολλοί είχαν χάσει τη ζωή τους.
Από τις δώδεκα καμάρες, οι επτά στηρίζουν το κύριο μέρος της γέφυρας. Οι πέντε εξ αυτών έχουν άνοιγμα 23 με 24,5 μέτρα και εκατέρωθεν αυτών υπάρχουν οι άλλες δύο με άνοιγμα 20 μέτρων. Οι πέντε άλλες καμάρες δεξιά και αριστερά των επτά κεντρικών, δύο στην δυτική και τρείς στην ανατολική πλευρά με άνοιγμα από τρία μέχρι εννέα μέτρα, χρησίμευαν ως υπερχειλιστές όταν το ποτάμι κατέβαζε πολύ νερό.
 
Η βάση της γέφυρας. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).

 Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι επτά κεντρικές καμάρες ήταν διακοσμημένες με χριστιανικούς σταυρούς, οι οποίοι εκτός από δύο, έχουν καταστραφεί.
Παλιά κατασκευή για άντληση νερού στη γέφυρα.
Το ανατολικό κομμάτι της γέφυρας, σε κάποιο σημείο του, έχει γκρεμιστεί για να περάσει η σιδηροδρομική γραμμή κατά μήκος της ροής του ποταμού ενώ στη δυτική πλευρά υπήρχε αψίδα θριάμβου. Στην ανατολική πλευρά υπάρχουν ερείπια θολωτής αψίδας, που πιθανόν χρησίμευε σαν θρησκευτικός χώρος.
Δίπλα στη γέφυρα, μέχρι και σχετικά πρόσφατα υπήρχε μηχανισμός (φωτο) για την άντληση νερού για αγροτική χρήση.
Το 1995 έγινε η τελευταία επισκευή και χτίστηκαν, από το γραφείο σιδηροδρόμων, στα δύο άκρα υπερμεγέθης υπερυψωμένες κατασκευές για να σταματήσει η ροή της κυκλοφορίας των οχημάτων.
Σήμερα κάτω από την γέφυρα περνάει το μικρό ρέμα Cark Deresi, το οποίο έρχεται από την κοντινή λίμνη Sapanca.

Δείτε το παρακάτω σχετικό video για την γέφυρα: