Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2015

Γεφύρι Ξερόβρυσης

~ Στην Άνω Κλειτορία (Καρνέσι) Καλαβρύτων
…εδουλεύανε ήλιο με ήλιο...κρεμάγανε τα τράστα, που λέμε, στα πλατάνια και πηγαίναν τα μερμήγκια και τους τρώγανε το φαγητό…
Το γεφύρι στην Ξερόβρυση βρίσκεται λίγο έξω από την Κλειτορία και πάνω του περνά ο δημόσιος δρόμος προς Καλάβρυτα μέσω Πριόλιθου.
   Είναι μονότοξο και βρίσκεται στη θέση “Παλιάμπελα”. Έχει καλυφθεί από άσφαλτο από το 1974, ενώ το αριστερό βάθρο του από ανάντη έχει εμπλουτισθεί με τσιμέντο για την στερέωσή του. 
Γεφύρι στην Ξερόβρυση. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).
   Και το γεφύρι αυτό, όπως και όλα στον ίδιο δημόσιο δρόμο (περίπου 10), έχει χτιστεί το 1927 με τη χάραξη του δρόμου.
   Ακριβώς δίπλα του, προς την κατεύθυνση της Κλειτορίας, υπάρχει ένα πολύ μικρότερο τετράγωνο γεφυράκι διαστάσεων ενός μέτρου πλάτους και δύο ύψους, χτισμένο με μεγάλες πέτρες την ίδια εποχή, προκειμένου να περνάει από εκεί το νερό για το πότισμα των χωραφιών.
  Τέτοιο σχέδιο γεφυριού με κάθετα τα βάθρα (βάσεις) μέχρι ενός ορισμένου σημείου και με αμβλεία κατόπιν καμάρα (καταβιβασμένο τόξο), συναντάμε συχνά στην Πελοπόννησο.
Ο ντόπιος Χρήστος Παπαγιαννόπουλος μας αφηγείται για το γεφύρι αυτό:
Ο ντόπιος Χρήστος Παπαγιαννόπουλος. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).
  ...Αυτό το γεφύρι εδώ που βλέπετε εξεκίνησε το 1927 και τελείωσε το '36...όχι μόνο το γεφύρι, όλος ο δρόμος που πάει για Καλάβρυτα. Το γεφύρι αυτό...η περιοχή λέγεται...γιατί έχει μια βρυσούλα πιο πέρα και λέει...γεφύρι ξερόβρυσης και τόχουνε...το βάζανε έτσι λόγον της βρύσης...και υπάρχει αυτό από το 1927. Δουλεύανε από κάθε χωριό 60 – 70 άτομα μέχρι που να αποπερατωθεί ο δρόμος...όχι...δε δουλεύανε προσωπική εργασία. Ήτανε επί πληρωμή και το 1936 ήρθε το 8ωρο από κάποιον Παπαρρηγόπουλο από τη Δάφνη. Εδουλεύανε ήλιο με ήλιο...κρεμάγανε τα τράστα, που λέμε, στα πλατάνια και πηγαίναν τα μερμήγκια και τους τρώγαν το φαγητό. 
Το διπλανό τετράγωνο γεφυράκι. Φωτο: ΑΓΠ

Και όταν το '36 επί Μεταξά ήρθε το 8ωρο, πετάξαν τα...τους κασμάδες και τ' αξινάρια και δουλεύανε μόνο οχτώ ώρες...και τώρα εγώ είμαι και πιο πολύ μικρός, δε θυμάμαι... Υπάρχουν ακόμη δύο γεφύρια μετά από ένα χιλιόμετρο, ενάμιση το καθένα, τα οποία τότε...επί Γερμανούς επηγαίνανε να τα γκρεμίσουνε οι Έλληνες τη νύχτα να μην περάσουν οι Γερμανοί. Πήγαν να τα καταδαφίσουν... Είναι ακόμα δυο γεφύρια εις θέσιν Βόγκι Άνω Κλειτορίας ή Καρνέσι και το δεύτερο εις Βόγκι Καστελίου...Βόγκι... Βόγκι...τώρα γιατί το λέγανε βόγκι...βογκάγανε; ξέρω γω!!! Αυτό το ποτάμι πάει στον Αροάνιο. Σμίγει στη Χελωνοσπηλιά και από κει κατευθύνεται για Λάδωνα. Σ' αυτό το δρόμο μέχρι τον Πριόλιθα είναι σε μικρότερες διαστάσεις μεγέθη άλλα 10 πιο μικρά... όχι σ' αυτό το μέγεθος, τα οποία τώρα πέρασε ο δρόμος από το '74 και μετά και τάχει χώσει...”

Δείτε το παρακάτω σχετικό video για το γεφύρι στην Ξερόβρυση: