Δράσεις - Εκδηλώσεις

   

   .      Επιστολή σε Υπουργό Πολιτισμού - Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας - Αντιπεριφέρεια Π.Ε. Ηλείας - Δήμο Ζαχάρως για το "Τρανό γεφύρι" στον ποταμό Διάγοντα.                    




 Αθήνα 26-02-2018                         Αριθμ. Πρωτ.  43                                                                                     




Κυρία Υπουργέ,




Θα θέλαμε να σας γνωστοποιήσουμε ένα πρόβλημα που έχει σχέση με τη λαϊκή πολιτιστική μας παράδοση και να ζητήσουμε την άμεση συμβολή σας για την επίλυσή του.

Πρόκειται για το «Τρανό Γεφύρι» ή «Γκρεμισμένη» στον Διάγοντα, παραπόταμου του Αλφειού, χτισμένο στα τέλη του 19^ου αιώνα από τους φημισμένους Λαγκαδινούς μαστόρους της πέτρας, , κάτω από το Χρυσοχώρι (Τρύπες) του δήμου Ζαχάρως.

Το Τρανό γεφύρι βρίσκεται σε απελπιστικά άσχημη κατάσταση και χρειάζεται άμεση  επισκευή από ειδικούς στο ένα βάθρο του, τα τύμπανα, το τόξο και τους θολίτες.

Και αυτό γιατί η κοίτη του Διάγοντα έχει αλλάξει, το γεφύρι έχει έλθει σε παράλληλη θέση με την τωρινή ροή της κοίτης του ποταμού και το δεξιό του από κατάντη ακρόβαθρο δέχεται όλη τη δύναμη της πίεσης του νερού, που στα μεγάλα κατεβάσματα είναι τεράστια, με αποτέλεσμα να του έχει προκαλέσει μεγάλη ζημιά και ο κίνδυνος κατάρρευσής του να είναι άμεσος.

Οι πρόεδροι των πολιτιστικών συλλόγων Παναγιώτα Κυριακοπούλου (Χρυσοχωρίου), Φώτης Βλάχος (Μακίστου) και η τριμηνιαία εφημερίδα του συλλόγου Μακισταίων Ολυμπίας «Μακιστία» δίνουν τον δικό τους αγώνα για τη διάσωση του γεφυριού τους.

Θα ήταν μεγάλη πολιτιστική απώλεια και κρίμα για όλους μας αλλά κυρίως για τις μελλοντικές γενιές να καταρρεύσει και να χαθεί άλλο ένα δείγμα της λαϊκής μας αρχιτεκτονικής από αδιαφορία ανθρώπων.

Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας καθώς και ο Δήμαρχος Ζαχάρως, στους οποίους κοινοποιείται το έγγραφο αυτό, ελπίζουμε ότι θα πράξουν τα δέοντα από τη μεριά τους, αλλά έστω και την ύστατη στιγμή προσβλέπουμε στην δική σας ευαισθησία και κινητοποίηση για τη διάσωση του παραπάνω γεφυριού.




                                          Με εκτίμηση




                                            Για το Δ. Σ. του ΚΕΜΕΠΕΓ




Ο Πρόεδρος                                                    Ο Γενικός Γραμματέας










Σπύρος Μαντάς                                                 Θοδωρής Χαμάκος

Αρχείο Γεφυριών Ηπειρωτικών(ΑΓΗ)     Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου(ΑΓΠ)







Κοιν:  1). Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας

          2). Δήμος Ζαχάρως.














. Επιστολή σε Υπουργό Πολιτισμού - Περιφέρειες - Δήμους για τα γεφύρια "Ροδιάς" στο Φούσκαρη Γορτυνίας και "Ασημάκη Ζαίμη" στους Κάτω Λουσσούς Καλαβρύτων.




   Αθήνα   07/04/2017                                   Αριθμ. Πρωτ. 41




Κυρία Υπουργέ,




Θα θέλαμε να σας γνωστοποιήσουμε ένα πρόβλημα που έχει σχέση με τη λαϊκή πολιτιστική μας παράδοση και να ζητήσουμε την άμεση συμβολή σας για την επίλυσή του.

Το πανέμορφο δίτοξο πέτρινο γεφύρι στη θέση “Ροδιά”, του Τοπικού Διαμερίσματος Φούσκαρη του δήμου Γορτυνίας στο νομό Αρκαδίας επί του ρέματος «Κουτσομήλι», λίγο πριν αυτό ενωθεί με τον Τουθόα και το μονότοξο γεφύρι του «Ασημάκη Ζαΐμη» στο Τοπικό Διαμέρισμα Κάτω Λουσσών (Σουδενά)  του δήμου Καλαβρύτων στο νομό Αχαΐας, τρανά δείγματα της Πελοποννησιακής λαϊκής γεφυροποιίας, εκπέμπουν σήμα κινδύνου για τη διάσωσή τους.

Χτισμένο, το πρώτο, στα τέλη του 19^ου αιώνα από ντόπιους παραδοσιακούς πετρομάστορες έχει υποστεί φθορές στη βάση του αριστερού από ανάντη βάθρου του και το δεύτερο στο στεφάνι και τους θολίτες του και για το λόγο τούτο πρέπει χωρίς καμία χρονοτριβή να γίνουν οι απαραίτητες παρεμβάσεις από τους ειδικούς για τη διάσωσή τους, γιατί εξ αιτίας των φθορών αυτών κινδυνεύουν με πλήρη κατάρρευση.

Σας αποστέλλουμε προς τούτο και φωτογραφίες για να βεβαιωθείτε για το μέγεθος του προβλήματος.

Θα ήταν μεγάλη πολιτιστική απώλεια και κρίμα για όλους μας αλλά κυρίως για τις μελλοντικές γενιές να καταρρεύσουν και να χαθεί άλλο ένα δείγμα της λαϊκής μας αρχιτεκτονικής από αδιαφορία ανθρώπων.

Οι Περιφερειάρχες Πελοποννήσου και δυτικής Ελλάδας καθώς και  οι Δήμαρχοι Γορτυνίας  και Καλαβρύτων, στους οποίους κοινοποιείται το έγγραφο αυτό, ελπίζουμε ότι θα πράξουν τα δέοντα από τη μεριά τους, αλλά έστω και την ύστατη στιγμή προσβλέπουμε και στην δική σας ευαισθησία και κινητοποίηση για τη διάσωση των παραπάνω γεφυριών.




                                           Με εκτίμηση




                                            Για το Δ. Σ. του ΚΕΜΕΠΕΓ




Ο Πρόεδρος                                                    Ο Γενικός Γραμματέας










Σπύρος Μαντάς                                                 Θοδωρής Χαμάκος

Αρχείο Γεφυριών Ηπειρωτικών(ΑΓΗ)     Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου(ΑΓΠ)







Κοιν:  1). Περιφέρεια Πελοποννήσου

          2). Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας

          3). Δήμος Γορτυνίας

          4). Δήμος Καλαβρύτων

         











  


.        Εκδήλωση για τα γεφύρια των λαγκαδινών μαστόρων. 12/08/2017.

Στις 12/08/2017 πραγματοποιήθηκε στα Λαγκάδια Γορτυνίας από το «Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ)» και με ευθύνη του «Συνδέσμου των εν Αθήναις Λαγκαδινών», εκδήλωση-παρουσίαση των γεφυριών των φημισμένων λαγκαδινών μαστόρων της πέτρας.


Ταυτόχρονα, έγινε η παρουσίαση του ημερολογίου του 2018 με επιμέλεια του ΑΓΠ, που είναι αφιερωμένο σε κάποια σπουδαία γεφύρια των λαγκαδινών.



Από την εκδήλωση στα Λαγκάδια. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου).

   Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης-παρουσίασης προβλήθηκαν videos και φωτογραφίες των γεφυριών των λαγκαδινών μαστόρων, ενώ από τον Πρόεδρο του «Κέντρου Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών» Σπύρο Μαντά έγινε εκλαϊκευμένη παρουσίαση της ανατομίας ενός πέτρινου γεφυριού.

 

"…Ο τόπος μας είναι όλο βουνά», έγραφε ο Σεφέρης.

Πολλά τα βουνά της Πελοποννήσου.

Και πολλά τα γεφύρια κάθε είδους.






Χτισμένα από τα «μπουλούκια» ή «συνάφεια» ή «κομπανίες» λαϊκών μαστόρων, των φημισμένων Λαγκαδινών μαστόρων, με τη συνθηματική τους γλώσσα, που την ανακάλυψαν και τη χρησιμοποιούσαν για τα «συμφέροντά τους» όπως έλεγαν, αποτελούν τρανό παράδειγμα γνήσιας λαϊκής αρχιτεκτονικής. 

 Με τη γραμμή που εφάρμοσαν, μπόρεσαν να ισορροπήσουν άριστα το σεβασμό προς το ορεινό, δυσπρόσιτο, αλλά  πανέμορφο Αρκαδικό και όχι μόνο τοπίο, με τις ανάγκες των κατοίκων.



 

Με πλούσια κληρονομιά την πέτρα (σπουδαία η Αρκαδική πέτρα, μονωτική, χωρίς υγρασία, κρατάει ζέστη και προφυλάσσει από το κρύο), με κληρονομιά την πέτρα λοιπόν, γυρίζουν σε μπουλούκια, από πόλη σε πόλη και από χωριό σε χωριό και χτίζουν σπίτια, εκκλησίες, γεφύρια, σχολεία, βρύσες, μύλους, μοναστήρια, πεζούλες, πλατείες, πύργους, κάστρα, καμπαναριά, τα πάντα.

Σπανιότατα, στις κατασκευές τους οι Λαγκαδινοί «υπέγραφαν» πάνω σε πλάκες, που εντειχίζονταν σ’ ένα γεφύρι, στην προκειμένη περίπτωση.

Αν όμως κάποιες επιγραφές των πρωτομαστόρων αυτών χάθηκαν, είναι η λαϊκή παράδοση, που φρόντισε να διασώσει κάποια απ’ αυτά τα ονόματα και από στόμα σε στόμα, να φτάσουν σε μας.

Βλέπετε, όπως είπαμε πριν, οι λαϊκοί αυτοί τεχνίτες, ελάχιστα νοιάζονταν για την υστεροφημία τους.




Το ημερολόγιο του 2018. (Επιμέλεια Αρχείου Γεφυριών Πελοποννήσου).

Ας γνωρίσουμε τώρα, κάποια από τα γεφύρια – έργα Λαγκαδινών, μέσα από 17 απ’ αυτά, από τα τόσα που έχτισαν, αφού ο χρόνος και ο χώρος δεν μας επιτρέπει να τα αναφέρουμε όλα..."

• 
  

•           Εκδήλωση για τα πέτρινα γεφύρια του Ερύμανθου. 08/08/2017.
     Πραγματοποιήθηκε στο Λειβάρτζι Καλαβρύτων, από το "Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου" (ΑΓΠ), την Τρίτη 8 Αυγούστου του 2017, στον ξενώνα «Γρέκι», με ευθύνη του «Συλλόγου Λειβαρτζινών Αθήνας» και του «Κέντρου Λαογραφίας και Λειβαρτζινής Παράδοσης» εκδήλωση αφιερωμένη στα «Πέτρινα γεφύρια του Ερύμανθου».
  

  

  Από την εκδήλωση-παρουσίαση στο Λειβάρτζι (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου).

  
  
     Ταυτόχρονα με την ομιλία προβλήθηκαν videos και φωτογραφίες των γεφυριών του Ερύμανθου και της περιοχής.
  
  
  «…Ερύμανθος!!!
  Βουερός, ορμητικός και άγριος.
  Ερύμανθος ή Ντοάνα.
  Κυλάει από βορά προς νότο, καθορίζοντας Αρκαδία και Ηλεία.
  Απόλυτα δεμένος, λόγω ύδρευσης και άρδευσης, με τη ζωή και τη δράση μισής εκατοντάδας χωριών και οικισμών από την παλιά ακόμη εποχή και τραγουδισμένος λόγω της απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς, γοητείας, πανίδας και χλωρίδας των παραποτάμιων περιοχών του.
  Τόπος θεών, ημίθεων, νυμφών και ανθρώπων.
  Εδώ λουζόταν και κυνηγούσε η Άρτεμις, λατρευόταν η Αφροδίτη, τραγουδούσαν μαγεύοντας οι νύμφες και εδώ έζησαν ο Ηρακλής και ο ίδιος ο Ερύμανθος (Λατρευόταν σαν θεός από τους κατοίκους της Ψωφίδας).
  
  
  
  Υμνήθηκε από τον Πολύβιο, τον Παυσανία και άλλους, γράφτηκαν πολλά από Έλληνες και ξένους περιηγητές, αποτυπώθηκε από σπουδαίους φωτογράφους, ενώ σπουδαίοι πολιτισμοί έχουν ακμάσει στην ευρύτερη περιοχή. Ψωφίδα και Θέλπουσα, είναι μερικοί απ’ αυτούς που σημάδεψαν την Ελληνική ιστορία.
  Το άγριο και συνάμα όμορφο τοπίο καθόλου δεν εμπόδισε την ανθρώπινη επικοινωνία.
  Αντίθετα, ένα θαυμαστό πλέγμα οδικού δικτύου, λειτουργικό και συγχρόνως αισθητικό, έφτασε σε υψηλότατα επίπεδα ανάπτυξης, διατηρημένο σε σχετικά καλή κατάσταση μέχρι τις μέρες μας.
  Βασικά συστατικά αυτού, ήταν τα πέτρινα γεφύρια, ιερή παρακαταθήκη για μας, στα μονοπάτια και τους δρόμους, που πάνω τους πάτησε και αναπτύχθηκε η ζωή του ανθρώπου.
  
  
  
  Τα μονοπάτια αυτά συμπληρώθηκαν με χάνια, στολίστηκαν με πέτρινες βρύσες και συντροφεύτηκαν από μύλους και νεροτριβές.
  Στον Αροάνοιο, στο Νουσαίτικο ποτάμι, στον Σειραίο ή Βερτσιώτικο, στο Διβριώτικο ποτάμι ή ρέμα Κλομποκής, στο Μοστενιτσάνικο και στα άλλα ρέματα που χύνονται στον Ερύμανθο, βρίσκεις όλα τα παραπάνω θαυμαστά δείγματα, φτιαγμένα με μεράκι, φαντασία και περίσσια μαστοριά από τους γνωστούς λαϊκούς μαστόρους της εποχής και του τόπου, με κύριο εκφραστή τους φημισμένους Λαγκαδιμούς μαστόρους της πέτρας.
  Φίλες και φίλοι,
  22 γεφύρια στέκουν και γεφυρώνουν τον Ερύμανθο και τους παραποτάμους του. 7 ακόμα δεν υπάρχουν. Είναι γκρεμισμένα και μόνο ίχνη τους μπορούμε να διακρίνουμε και όχι σε όλα. 1 είναι χωμένο.
  Η φύση, ο χρόνος και ο Ερύμανθος, είπαμε, είναι δύστροποι και αδυσώπητοι και δεν συγχωρούν λάθη ανθρώπινα και αδυναμίες…»....
•  
  
  

  18-01-2016

   Χαρακτηρισμός ως μνημείου του πέτρινου γεφυριού στο μύλο του Λιάσκου.

  Άνω Βλασία – Δήμου Καλαβρύτων. Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας.

  
  

     Μετά από μακροχρόνιες ενέργειες του Δήμου Καλαβρύτων, των τοπικών πολιτιστικών συλλόγων, των κατοίκων της περιοχής, του Κέντρου Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών (ΚΕ.ΜΕ.ΠΕ.Γ) και του Αρχείου Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) το Υπουργείο Πολιτισμού με την υπ’ αριθμ. ΥΠΟΠΑΙΘ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΠΑΝΣΜ/156852/14683/2019/10-06-2015 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 126/Α.Α.Π26-06-2015 και η οποία μας κοινοποιήθηκε, το γεφύρι στο Μύλο του Λιάσκου χαρακτηρίστηκε ως μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1γ του Ν. 3028/2002.

  Συγκεκριμένα η απόφαση αναφέρει:

  « Χαρακτηρίζουμε, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 1γ του Ν. 3028/2002, ως μνημείο, το πέτρινο γεφύρι στο μύλο του Λιάσκου στην Άνω Βλασία Δήμου Καλαβρύτων, Π.Ε. Αχαΐας, λόγω της ιδιαίτερα επιτυχούς ένταξής του στο φυσικό περιβάλλον και διότι είναι συνδεδεμένο με τις μνήμες των κατοίκων της περιοχής, αποτελώντας ένα από τα τελευταία δείγματα κατασκευής γεφυροποιίας παραδοσιακής τεχνικής.»

     Είναι μια σπουδαία απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και αξίζουν συγχαρητήρια στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δυτικής Ελλάδας και της προϊσταμένης Άννας Κωτσοβίλη, που έτρεξαν το θέμα σε σχετικά γρήγορο χρόνο.

  

  Το γεφύρι στο Μύλο του Λιάσκου. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)

      Με την ίδια απόφαση ενημερώνεται ο Δήμος Καλαβρύτων, το κτηματολόγιο Α.Ε., το αστυνομικό τμήμα Καλαβρύτων και άλλες αρμόδιες αρχές για της δικές τους ενέργειες όσον αφορά την προστασία, την παραπέρα ανάδειξη του γεφυριού και ό,τι άλλο συνεπάγεται απ’ αυτή την ενέργεια.

  

   

     Μακάρι η απόφαση αυτή να είναι η αρχή μιας σειράς δραστηριοτήτων για αντίστοιχες ενέργειες και για άλλα σπουδαία και ιστορικά πέτρινα γεφύρια στην Πελοπόννησο και την Ελλάδα, που χρήζουν προσοχής και πάνω απ’ όλα συντήρησης και επισκευής.
  
  
  . Επιστημονική Ημερίδα για την ανάδειξη ενός σπουδαίου γεφυριού.
  Το γεφύρι του «Κόπανου» στον Ευρώτα.
  Σε μια κατάμεστη αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Σπάρτης, έγινε με διοργανωτή τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καραβά, το Σάββατο 7/11 η Επιστημονική Ημερίδα με θέμα: "Το γεφύρι του Κόπανου: αναδεικνύοντας το σπουδαιότερο μνημείο του Ευρώτα". 

  

  Από την ομιλία του Αρχείου Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).

  
  
  Διάφοροι επιστήμονες  κατέθεσαν τις μαρτυρίες και τις απόψεις τους για το σπουδαίο αυτό γεφύρι, την ιστορία του και την χρησιμότητά του καθώς επίσης  την παραπέρα δυνατότητα ανάδειξής του.

  

  Το καθαρισμένο πλέον γεφύρι από τα μέλη και τους φίλους του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά.

  
  
  Ήταν ένα από τα τέσσερα πλέον γνωστά, σχεδιασμένα, φωτογραφημένα και δημοσιευμένα πετρογέφυρα της Πελοποννήσου, που φωτογράφοι, δημοσιογράφοι, ιστορικοί και περιηγητές  έκαναν γνωστά, μαζί με αυτά της Μαυροζούμενας στην Μεσσηνία, το Ελληνιστικό ή Ελληνικό γεφύρι στο Ξηροκάμπι της Λακωνίας και αυτό της Καρύταινας στον Αλφειό.

  

  Επίσκεψη και ξενάγηση στο γεφύρι του Κόπανου.

  Την επόμενη μέρα 8/11 όλοι οι συμμετέχοντες επισκέφτηκαν το καθαρισμένο από δέντρα και φυτά πέτρινο γεφύρι, ξεναγήθηκαν  και ενημερώθηκαν επιτόπου για την ιστορία του και την προοπτική του.
  Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) και το Κέντρο Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών (ΚΕΜΕΠΕΓ) συμμετείχαν με την παρουσίαση της εργασίας: "Πετρογέφυρα: η περίπτωση της Πελοποννήσου και φορείς μελέτης τους".
•  Η ανάδειξη ενός σπουδαίου γεφυριού.
  Το γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα.
  Μια σπουδαία εκδήλωση γίνεται Σάββατο, 7/11 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Σπάρτης.
  Πρόκειται για την Επιστημονική Ημερίδα "Το γεφύρι του Κόπανου: αναδεικνύοντας το σπουδαιότερο μνημείο του Ευρώτα", με διοργανωτή Τον Τοπικό Πολιτιστικό Σύλλογο Καραβά, στα όρια του οποίου βρίσκεται το ιστορικό γεφύρι.
  Χτίστηκε το 1749 από τον πρωτομάστορα Ιωάννη Κόπανο και γκρεμίστηκε το 1902 από ένα δυνατό κατέβασμα του Ευρώτα.

  

  Το πρόγραμμα της Ημερίδας.

  
  
  Πρόκειται για ένα από τα τέσσερα πλέον αναγνωρίσιμα - μαζί με αυτά της Μαυροζούμενας στη Βαλύρα της Ιθώμης, της Καρύταινας στον Αλφειό και το Ελληνιστικό γεφύρι στο Ξηροκάμπι της Λακωνίας - πέτρινα γεφύρια της Πελοποννήσου, που διάφοροι ιστορικοί, περιηγητές και άλλοι έχουν σχεδιάσει και μεταφέρει τις περιγραφές τους σε ξένα περιοδικά και εφημερίδες, ενώ φωτογράφοι έχουν δημοσιεύσει φωτογραφίες του.
  
  

  

  Η αφίσα της Ημερίδας.

  
  
  
  
  Από τις γκραβούρες, τα σχέδια και τις περιγραφές των παραπάνω, αλλά κυρίως μετά τον εθελοντικό καθαρισμό  και την ανάδειξή του από την πολύχρονη αφάνεια από τα μέλη και τους φίλους του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά, γνωρίζουμε πια ότι πρόκειται για ένα σπουδαίο και εντυπωσιακό γεφύρι, με μια μεγάλου ύψους και ανοίγματος κεντρική καμάρα, δύο μικρότερες εκατέρωθεν αυτής, δύο ανακουφιστικά παράθυρα, στηθαία για να προφυλάσσονται πεζοί και ζώα κατά το πέρασμά του και ισλαμικής τεχνοτροπίας οξυκόρυφα τόξα.
  Στην Ημερίδα, σημαντικοί ειδικοί επιστήμονες θα παρουσιάσουν ανάγλυφα την πορεία του γεφυριού, μέσα από τους περιηγητές, φωτογράφους , ιστορικούς κλπ.
  Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) θα είναι μεταξύ των ομιλητών με θέμα: "Πετρογέφυρα: η περίπτωση της Πελοποννήσου και φορείς μελέτης τους".
  
  
• Άλλο ένα πέτρινο γεφύρι οδεύει προς...εξαφάνιση
  Έκκληση από τους τοπικούς πολιτιστικούς φορείς για τη σωτηρία του.
  
  
  Ένα ακόμη πέτρινο γεφύρι κινδυνεύει με άμεση κατάρρευση εξ αιτίας του χρόνου, της δύναμης της φύσης και κυρίως της εγκατάλειψής του από τους επίσημους φορείς της πολιτείας.
  

  

  Βαρύτατα λαβωμένο το Τρανό Γεφύρι. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)

  Πρόκειται για το «Τρανό Γεφύρι» ή «Γκρεμισμένη» στον Διάγοντα, παραπόταμου του Αλφειού, χτισμένο στα τέλη του 19^ου αιώνα από τους φημισμένους Λαγκαδινούς μαστόρους της πέτρας, , κάτω από το Χρυσοχώρι (Τρύπες) του δήμου Ζαχάρως.
  Το Τρανό γεφύρι βρίσκεται σε απελπιστικά άσχημη κατάσταση και χρειάζεται άμεση μελέτη και επισκευή από ειδικούς στο ένα βάθρο του, τα τύμπανα, το τόξο και τους θολίτες .
  
  

  

  Με τους προέδρους των Πολιτιστικών Συλλόγων της περιοχής. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)

  Και αυτό γιατί η κοίτη του Διάγοντα έχει αλλάξει (κατόπιν ανθρώπινης παρέμβασης, όπως λέγεται), το γεφύρι έχει έλθει σε παράλληλη θέση με την τωρινή ροή του ποταμού και το δεξιό του από κατάντη ακρόβαθρο δέχεται όλη τη δύναμη της πίεσης του νερού, που στα μεγάλα κατεβάσματα είναι τεράστια, με αποτέλεσμα να του έχει προκαλέσει μεγάλη ζημιά και ο κίνδυνος κατάρρευσής του να είναι άμεσος.
  

  

  Το τραυματισμένο βάθρο. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Οι πρόεδροι των πολιτιστικών συλλόγων Παναγιώτα Κυριακοπούλου (Χρυσοχωρίου), Φώτης Βλάχος (Μακίστου) και η τριμηνιαία εφημερίδα του συλλόγου Μακισταίων Ολυμπίας «Μακιστία» δίνουν τον δικό τους αγώνα για τη διάσωση του γεφυριού τους.
  Ενώνουμε και εμείς τη δική μας φωνή μαζί με τη δική τους για να σωθεί το Τρανό γεφύρι, σημείο αναφοράς και κομμάτι της πολιτιστικής παράδοσης της περιοχής.
  Ιδού πεδίο δόξης λαμπρόν για τους τοπικούς και όχι μόνο άρχοντες, που πρέπει να σπεύσουν ταχύτατα για τη διάσωση του σπουδαίου αυτού γεφυριού.
  Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

•                          Άξιες κάθε επαίνου πρωτοβουλίες.  

Και μέσα σ' αυτή την κρίση αξιών, θεσμών, ηθικής, τις δυσκολίες για την επιβίωση και του φόβου για το μέλλον, έχουμε ανάγκη από ανθρώπους, γεγονότα και πρωτοβουλίες που θα τονώσουν τις αιώνιες αξίες του πολιτισμού μας.

Και ευτυχώς που υπάρχουν και τέτοιες φωτεινότατες αναλαμπές.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος σύλλογος Μακιστίων Ολυμπίας και η τριμηνιαία εφημερίδα τους "ΜΑΚΙΣΤΙΑ", προσπαθούν να επισκευάσουν το λαβωμένο βαθύτατα "Τρανό γεφύρι", στη θέση ¨Γκρεμισμένη" του ποταμού Διάγοντα.

Το Τρανό Γεφύρι, στον Διάγοντα. (Φωτο: Πολιτιστικός Σύλλογος Μακισταίων Ολυμπίας)

Επιπλέον, ο πολιτικός μηχανικός Μιχάλης Χικάρας, από τις ιστορικές και επίκαιρες Καρυές της Λακωνίας έχει αναλάβει (άμισθα) τη μελέτη αποκατάστασης του πέτρινου μονότοξου γεφυριού, που βρίσκεται στο χωριό Πλάτανος Κυνουρίας που και αυτό είναι τραυματισμένο από τον καιρό και την αδράνεια των υπευθύνων.

Το γεφύρι στον Πλάτανο Κυνουρίας. (Φωτο: Πατριωτικός Σύλλογος Πλατάνου Κυνουρίας)

Θα προσθέσουμε εδώ και τις συνεχείς προσπάθειες του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά Λακωνίας και της μηνιαίας εφημερίδας του "Το Γεφύρι", για την ανάδειξη και προβολή του σπουδαίου και ιστορικού γεφυριού "του Κόπανου" στον Ευρώτα.

Το ιστορικό γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα. (Stackelberg 1813)

Δεν γνωρίζουμε αν η κοινοποίηση των τριών αυτών πρωτοβουλιών είναι αρεστή ή όχι στους εμπνευστές τους.

Πιστεύουμε όμως, ότι είναι πολύ μεγάλες για να μένουν στην αφάνεια.

Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) έχει θέσει ήδη στη διάθεση των παραπάνω όλες του τις δυνατότητες και την όποια εμπειρία του για την επίτευξη των τριών αυτών εγχειρημάτων, με την πεποίθηση ότι θα βρεθούν και άλλοι τέτοιοι μιμητές τέτοιων πρωτοβουλιών στο μέλλον.

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

• ·         Ευχετήριες κάρτες που έχουν εκδοθεί από τοΑρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.):

2014

•          Το Κέντρο Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών (ΚΕ.ΜΕ.ΠΕ.Γ.) και το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.) συμμετέχοντας ενεργά στις προσπάθειες του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά για την ανάδειξη του ιστορικού γεφυριού “Του Κόπανου” στον Ευρώτα έστειλαν την παρακάτω επιστολή στον σύλλογο:

Κύριε Πρόεδρε
Αγαπητοί φίλοι,

Ενώνουμε κι εμείς τη φωνή μας μαζί με τη δική σας για την ανάδειξη του γεφυριού του Κόπανου και της σπουδαίας ιστορίας και θέσης του στα πολιτιστικά δρώμενα της Πελοποννήσου και της περιοχής ειδικότερα.
Το γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα, που μαζί μ' αυτά της Καρύταινας, του Ελληνιστικού γεφυριού στο Ξηροκάμπι της Λακωνίας και της Μαυροζούμενας στην Μεσσηνία είναι τα πλέον αναγνωρίσιμα γεφύρια της Πελοποννήσου, που εκφράζουν γνήσια και βαθιά την Ελληνική πολιτιστική παράδοση της λαϊκής αρχιτεκτονικής της γεφυροποιίας του τόπου μας, δένουν την εποχή εκείνη με τις μεταγενέστερες και μεταφέρουν στις νεώτερες γενιές την ικανότητα, τη φαντασία και τον αγώνα των παλαιότερων γενιών να δαμάσουν τη φύση καταβάλλοντας και ξεπερνώντας κάθε είδους εμπόδια. Είναι τα τέσσερα γεφύρια μέσω των οποίων εκφράστηκαν με λαμπρά λόγια γι' αυτά, για την Ελλάδα και την Πελοπόννησο αλλά και τους κατασκευαστές τους σπουδαίοι επιστήμονες, περιηγητές, ζωγράφοι, ερευνητές καταγράφοντάς τα μέσα από βιβλία, λιθογραφίες, φωτογραφίες και κείμενα.
Στον αγώνα σας για την ανάδειξη του σπουδαίου αυτού γεφυριού σαν ιστορικού μνημείου της περιοχής, αυτονόητα, θεωρείστε ότι είμαστε μαζί σας για να προσφέρουμε την όποια βοήθεια και εμπειρία μας ώστε η γνήσια λαϊκή αυτή κατασκευή και ό,τι εκφράζει να μείνει κατά το δυνατόν αλώβητη στη μνήμη των γενιών που έρχονται.
Αθήνα 08/06/2012

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος                                                      Ο Γενικός Γραμματέας
Σπύρος Μαντάς                                               Θοδωρής Χαμάκος
Αρχείο Γεφυριών Ηπειρωτικών                   Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Επιπλέον το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου ετοίμασε το παρακάτω σχετικό video που μπορείτε να δείτε από στο www.youtube.com/agpelop
 

• ·         Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου 6 και 7/06/2012 συμμετείχε στις εκδηλώσεις των Παιδικών Σταθμών του Δήμου Καλλιθέας Αττικής και στο περίπτερο της Πελοποννήσου με τον γενικό τίτλο “Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ”.

       Εκτέθησαν άλμπουμς, αφίσες, πόστερς κλπ με γεφύρια απ' όλες τις περιοχές της Πελοποννήσου και εκπρόσωποί του παρουσίασαν τα λαϊκά αυτά αριστουργήματα της παραδοσιακής μας αρχιτεκτονικής και συζήτησαν με τους πολίτες πάνω σ' αυτά.

• ·         Το ΚΕ.ΜΕ.ΠΕ.Γ. και το Α.Γ.Π. έστειλαν επιστολές στο υπουργείο πολιτισμού και στην περιφέρεια δυτικής Ελλάδας με κοινοποίηση στο δήμαρχο Καλαβρύτων κ. Γεώργιο Λαζουρά για τη διάσωση του γεφυριού στη θέση "μύλος του Λιάσκου" της Άνω Βλασίας Καλαβρύτων επί του Σελινούντα ποταμού.

               Για περισσότερες πληροφορίες www.youtube.com/agpelop
         (SOS-Το γεφύρι στο "Μύλο του Λιάσκου" κινδυνεύει!!!)
         Δείτε παρακάτω το σχετικό video: