Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2025

Γεφύρι Χόβολης-Καλαβρύτων.

  Πρόκειται για ένα μονότοξο και εντυπωσιακό γεφύρι, ημικυκλικό, με μια σειρά θολίτες μεγάλο ύψος και άνοιγμα τόξου,  στην άκρη του χωριού και πάνω στο δρόμο Χόβολης – Αροανίας, δρόμος που έγινε επί επταετίας.

Από ανάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.
 Έχει υποστεί φθορές στα βάθρα του από την ροή των νερών και τα συνήθη κατεβάσματα του χείμαρρου και χρειάζεται επισκευές και συντήρηση για να αποφευχθεί ο κίνδυνος κατάρρευσής του.


 

Το γεφύρι και το τσιμενταύλακο για την ροή του νερού προς τους κήπους του χωριού.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου. 

 

   Η επιφάνεια διάβασης είναι στρωμένη από άσφαλτο και έχουν τοποθετηθεί μεταλλικά παραπέτα για την προστασία πεζών και οχημάτων.

   Κατά κάποιες μαρτυρίες χτίστηκε από Σοποτιανούς μαστόρους (το Σοποτό σημερ. Αροάνια βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τη Χόβολη).


 

Το γεφύρι από κατάντη.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 

   Στέκει, κατά μαρτυρίες των ντόπιων, για πάνω από 100 χρόνια γεφυρώνοντας το Χοβολίτικο ρέμα που κατεβαίνει από τον Αϊ-Θανάση, ενώνεται με τον ποταμό Πάϊος  και τελικά στον Λάδωνα, λίγο πριν τη Δάφνη (Στρέζοβα).

   Ο πρόεδρος της Κοινότητας Θωμάς Θεόδωρος μας δίνει κάποιες χρήσιμες πληροφορίες για το γεφύρι αυτό, λέγοντας:

  «Βρισκόμαστε στη Χόβολη Καλαβρύτων, στο πέτρινο γεφύρι το οποίο κατά πληροφορίες έχει χτιστεί πριν από 100 χρόνια. Το πόσο πριν δεν ξέρω. Ένας γέρος που πέθανε 100 χρόνων το βρήκε έτσι. Θέλει συντήρηση, δεν ξέρω ποιοι είναι αρμόδιοι, ο δήμος, ή η περιφέρεια. Έχω κάνει αίτηση για τα πόδια του γεφυριού από κάτω που τάχει πάρει το νερό και θέλουνε στήριγμα. Όχι, δεν έχει ονομασία. Στο κεντρικό ρέμα του χωριού. Από τον Αϊ-Θανάση κατεβαίνει κάτω, δεν έχει ονομασία αυτό. Αυτό βγαίνει σ’ ένα παραπόταμο του Λάδωνα, που έρχεται από το Πάος και καταλήγει στο Λάδωνα».

Οι διαστάσεις του είναι:

    Άνοιγμα καμάρας:

Ύψος: 4,30 μ.

Πλάτος: 3 μ.

 Μήκος: 10 μ.

                           Μήκος καμαρολιθιού: 0,45 μ.

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι:

 

Καλωσόρισμα ΑΓΠ



....της Πέτρας και του Νερού

Πέτρα και νερό!
Δύο υλικά, που συναντά κανείς σε αφθονία στην Ελληνική γη.
Πέτρα και νερό!
Δύο στοιχεία, που καθημερινά συναντάμε στη ζωή μας.
Πέτρα και νερό!
Με τη δική του μεταφορική σημασία το καθένα.
Πέτρα και νερό!
Σταυραδέρφια της Μάνας φύσης.

διαδρομές.... 
Η  πέτρα που φανερώνει τις δυσκολίες που περνάμε, μαρτυρά το χρόνο και τις αναμνήσεις, την ανάγκη, την ιστορία.
Το νερό που οδηγεί στη λύτρωση, που δείχνει δρόμους και χαράζει πορεία.
Το ένα συμπληρώνει το άλλο.
Το ένα αποζητά τη βοήθεια του άλλου.
Το ένα σφιχταγκαλιάζει το άλλο.

της φύσης τα καμώματα....
Πολλές φορές "κονταροχτυπιούνται" μεταξύ τους. Μα πάντα νικητής βγαίνει το νερό!
Έτσι, το νερό τρέχει και σμιλεύει την πέτρα φτιάχνοντας κάποτε-κάποτε απαράμιλλα έργα τέχνης.
Στο πέρασμά του από την πέτρα, "γεννά" σπήλαια, φαράγγια, καταβόθρες, βάραθρα, γεφύρια, περίτεχνα σχέδια.

δημιουργήματα....
Κάποιες φορές, είναι ο άνθρωπος, που χρησιμοποίησε την πέτρα για να δαμάσει το νερό.
Και το κατόρθωσε.
Έστησε πέτρινα γεφύρια, ακονίζοντας με τη σειρά του την πέτρα, για να διαβεί το ορμητικό ρέμα.
Γεφύρια, που ακουμπάνε πάνω σε πολλά πόδια.
Δύο, τρία, τέσσερα ή και περισσότερα, για να δρασκελίσει το νερό ενώνοντας τους τόπους.
Και τους ανθρώπους. Και τον κόσμο.
Έτσι, ο άνθρωπος εκμεταλλεύτηκε όλες τις δυνατότητες, που η φύση παρέχει απλόχερα.
Απλόχερα και εμείς εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας σ' αυτούς τους δουλευτάδες, που φτιάξανε γεφύρια με αντοχή και ομορφιά. Σμίξανε χωριά και τάφεραν σε επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο.

μνήμες....αναφορές....βιώματα.... 
 Στη διαδρομή του χρόνου, μέσα από απάνθρωπες και βέβηλες συμπεριφορές αλλά και φυσικές καταστροφές, έφτασαν στις μέρες μας όπως έφτασαν!
 Τα θαυμαστά αυτά έργα της λαϊκής μας γεφυροποιίας πρέπει να παραδοθούν αλώβητα και με σεβασμό, στη μνήμη και τον θαυμασμό των επόμενων γενιών.

Καλώς ήλθατε στους δρόμους του νερού και της πέτρας
Καλώς ήλθατε στον θαυμαστό κόσμο των πετρογέφυρων
Καλώς ήλθατε στο Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Θοδωρής Χαμάκος / Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.)
Αγίου Δημητρίου 29
18547 Νέο Φάληρο                                         
Πειραιάς
Τηλ.        210 4829520                                    
Κιν.        693 7433866                                      
Email: theodoros.hamakos@uww.org
           thodorischamakos@gmail.com          
Youtube: www.youtube.com/agpelop       
Blog:  www.agpelop.blogspot.gr                                   
Facebook: www.facebook.com/thodorischamakos                                  


Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025

Dragon bridge-Γέφυρα Δράκου. Σεβίλλη – Ισπανία.

 Η διάσημη και μοναδική γέφυρα του Δράκου συμβολίζει έναν θρύλο που χρονολογείται από την εποχή του Αλμοχάντ, όταν ο Μαυριτανός βασιλιάς έδωσε στον μικρό γιο του ένα αυγό δράκου, το οποίο το αγόρι πρόσεχε σε μια σπηλιά κάτω από το κάστρο.

 Βρίσκεται σε μια πανέμορφη περιοχή στις όχθες του ποταμού Guadaíra, ένα ειδυλλιακό τοπίο με νερόμυλους. 

  Ο μύθος λέει ότι η βασίλισσα αναγκάστηκε να φύγει από τη Σεβίλλη λόγω της κακής υγείας της και έπρεπε να καταφύγει στο Κάστρο Αλκαλά μαζί με τα τρία της παιδιά, ελπίζοντας ότι ο ήλιος, ο καθαρός αέρας, το καθαρό νερό και το νόστιμο ψωμί του Αλκαλά θα τη βοηθούσαν να γίνει καλύτερα. Μια μέρα, ο βασιλιάς επέστρεψε και έφερε στον μικρό Γιακούμπ ένα αυγό δράκου. Κλεμμένο από πειρατές, ήταν ένα μαγικό φυλαχτό που έδινε στον χρήστη τη δύναμη και την ευκινησία των δράκων. Τοποθετήθηκε στο υπόγειο με τις οδηγίες του Sigrid, ενός Νορμανδού υπηρέτη,  και ο Yacub, ο μικρότερος γιος, το αγκάλιαζε κάθε μέρα για να το κρατήσει ζεστό. 

  Ένα πρωί μετά τη νέα σελήνη, το μικρό αγόρι το βρήκε σπασμένο μαζί με έναν μικροσκοπικό πράσινο δράκο που είχε μικροσκοπικά διπλωμένα φτερά και μικρά ποδαράκια που κατέληγαν σε αιχμηρά νύχια. Του έδωσε γάλα και μικρά κομμάτια ψωμιού από την Αλκαλά και ο δράκος έγινε μεγαλύτερος και δυνατότερος. Ένα βράδυ, ο Γιακούμπ το έψαχνε έξω όταν ξαφνικά ένιωσε να σηκώνεται στην τεράστια πλάτη του. Πέταξαν πάνω από το Alcalá νύχτα με νύχτα. Η βασίλισσα, της οποίας η υγεία είχε βελτιωθεί, αποφάσισε να επιστρέψει στη Σεβίλλη. Ωστόσο, φτάνοντας στη Ρωμαϊκή γέφυρα, μια ομάδα ληστών τους έκλεισε το δρόμο. Όταν ο αρχηγός πλησίασε τη μητέρα, ένα πύρινο παραπέτασμα έκρυψε τα πάντα. Ο δράκος είχε έρθει για τη διάσωση και οι ληστές τράπηκαν σε φυγή τρομαγμένοι, αλλά η μόνη γέφυρα προς τη Σεβίλλη φλεγόταν. «Μην ανησυχείς», είπε ο δράκος, «εγώ θα είμαι η γέφυρα». Και, απλώνοντας το τεράστιο σώμα του, η βασίλισσα και η συνοδεία της σταυρώθηκαν στην πλάτη του. 

  Από τότε, ο δράκος συνεχίζει να ξεκουράζεται στις σπηλιές κάτω από το κάστρο ενώ προστατεύει την πόλη. Βοηθά επίσης τους αρτοποιούς του Alcalá να κρατούν τη φωτιά στους φούρνους όπου ψήνεται το ψωμί. Γι' αυτό είναι τόσο πλούσιο και θρεπτικό γιατί έχει τη δύναμη του δράκου.

 Η γέφυρα Dragon, στον ποταμό Guadaíra, σχεδιάστηκε από τον γνωστό μηχανικό José Luis Manzanares και είναι η μόνη εικονιστική γέφυρα στην Ισπανία και μοιάζει πολύ με τον δράκο που ζει κάτω από το μαυριτανικό κάστρο. 


 

Πηγή: Salvatore Pernagallo. Τον ευχαριστώ.

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι: 


 

 


Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2025

Γεφύρι Αγίου Ανδρέα. Βόρεια Κυνουρία Αρκαδίας.

   Είναι δίτοξο στην περιοχή του Αγίου Ανδρέα, Άστρους Κυνουρίας, του δήμου Βόρειας Κυνουρίας. 

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.)
   Αποτελείται από μια μεγάλη και μια μικρότερη καμάρα, μια σειρά θολίτες, στηθαία που στο πιο μεγάλο ποσοστό είναι κατεστραμμένα και κροκαλωτό κατάστρωμα.    Λέγεται και γεφύρι στο Βρασιάτη και βρίσκεται κοντά στην παραλία του Αγίου Ανδρέα, απ' όπου πήρε και το όνομά του, βορειοδυτικά της μονής Ευαγγελίστριας.


 

 

 Η κροκαλωτή και ανηφορική επιφάνεια διάβασης. (Φώτο: ΑΓΠ)

 

 

 Βρίσκεται στην παλιά κοίτη του Βρασιάτη.

   Ο Βρασιάτης πηγάζει από τον Πάρνωνα και εκβάλει στον Άγιο Ανδρέα, στον Αργολικό κόλπο. Oι αρχικές πηγές του είναι στην ανατολική πλευρά της Μεγάλης Τούρλας και στην Γαϊτανόρραχη, μετά κατεβαίνει στα Τριπόταμα της Σίταινας όπου σμίγει με τους παραποτάμους της Κουτουπούς και της Μαζιάς και συνεχίζοντας ανατολικά ενώνεται με το ποτάμι Σπηλάκια από τον Πλάτανο. Κατόπιν περνάει από την Ζαρμπάνιτσα και εκβάλλει στην παραλία του Αγίου Ανδρέα. Έχει μήκος γύρω στα 24 χιλιόμετρα.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.)
   Στο διάβα του συναντάει  γκρεμισμένους και εγκαταλελειμμένους νερόμυλους, νεροτριβές και νεροπρίονα, κάστρα και αλώνια, παλιά μονοπάτια, εντυπωσιακούς καταρράκτες που η φύση και το νερό σχημάτισαν μετά από μακροχρόνια διαδικασία, μικρές λιμνούλες και στενά περάσματα, σπηλιές  και λαβωμένα αλλά όρθια πέτρινα γεφύρια. Όλα αυτά μαρτυρούν ένα πλούσιο και ένδοξο παρελθόν  ανθρώπινης προσπάθειας και μόχθου, προκειμένου να δαμαστεί η φύση για την καλυτέρευση της ζωής.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.)

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.)

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (Α.Γ.Π.)  

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι:


 

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2025

Γεφύρι της Παλιοκατούνας. Δρυμός Καλαβρύτων.

    Βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Άνω και Κάτω Δρυμός του δήμου Καλαβρύτων γεφυρώνοντας τον ποταμό Κλείτορα στη θέση «Πόρος». Οι ντόπιοι το λένε ¨Στο πέτρινο γεφύρι».

  Αποτελεί κομμάτι του δημοσίου δρόμου που συνδέει τα χωριά της περιοχής με την Κλειτορία (Μαζέϊκα), την Δάφνη (Στρέζοβα) και τον επαρχιακό δρόμο «111», προς Τρίπολη και Πάτρα.

Το γεφύρι από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.
  Έχει γίνει επέκτασή του με τσιμέντο κατά 0,50 μέτρα και στις δύο πλευρές του  για να καλύψει τις συγκοινωνιακές ανάγκες της περιοχής, πριν περίπου 30 χρόνια με μαστόρους από το χωριό Πλανητέρο και έχει καλυφθεί επίσης με στρώμα ασφάλτου καλείπτοντάς το σε όλη του την επιφάνεια. Στα πλαϊνά του έχουν τοποθετηθεί μεταλλικά στηθαία για την προφύλαξη ανθρώπων και ζώων.


 

Η επιφάνεια διάβασης.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου. 


 Κατά μαρτυρίες των ντόπιων χτίστηκε το 1890 από τους φημισμένους Λαγκαδινούς μαστόρους της πέτρας, οι οποίοι έχουν χτίσει και πολλά σπίτια στον Κάτω Δρυμό όπως μαρτυρούν οι γεροντότεροι κάτοικοι του χωριού, με τα γαϊδουράκια τους και τα μπουλούκια τους.

  Πρόκειται για ένα πανέμορφο και εντυπωσιακό γεφύρι, σε μια όμορφη και γεμάτη πλατάνια και άλλη βλάστηση περιοχή με επίπεδη επιφάνεια διάβασης, καταβιβασμένο τόξο, μεγάλους και σε μια σειρά καλοπελεκημένους θολίτες και κλειδί που ποεξέχει.


 

Το κλειδί. Λεπτομέρεια.

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 

 Οι διαστάσεις του είναι:

               Άνοιγμα καμάρας: 8,50 μ

    Ύψος: 3 μ. καθαρό

Πλάτος: 3,50 μ.

  Μήκος:  37,50 μ.

                      Μήκος καμαρολιθιού: 0,55 μ.

 Μία μαρτυρία ενός ντόπιου, από τον Κάτω Δρυμό, μας δείνει χρήσιμες πληροφορίες για το γεφύρι και την περιοχή του.

«Είμαστε στη θέση Πόρος. Το γεφύρι αυτό έχει κατασκευαστεί το 1890. Και όταν έγινε ο αναδασμός εκάνανε εκκαθάριση του ποταμού που κατεβαίνει στην Κλειτορία, που βγαίνει στην Κλειτορία και αυτό εβάθυνε με αποτέλεσμα τώρα να κινδυνεύουνε τα πόδια του γεφυριού να βγούνε στον αέρα και να μας γκρεμιστεί και πρέπει να αυτοσυντηρηθεί, να γίνει μια κοιτόστρωση από μπροστά, να γίνει ένα πέδιλο κάτω, να γίνει μια μελέτη, να το αυτοσυντηρήσουμε και να μην καταστραφεί γιατί είναι ένα στολίδι για την περιοχή μας και ένα μοναδικό γεφύρι που εξυπηρετεί επάνω στον επαρχιακό δρόμο τρία χωριά.Μυγδαλιά, Πεύκο, Κάτω Δρυμό και Σκοτάνι και συνδέεται με την 111, Δάφνη, Πάος, για Πάτρα και για Τρίπολη. Αυτό (το ποτάμι) λέγεται Κλείτορας, ποταμός-χείμαρος Κλείτορας. Υπάρχουνε επάνω πέντε πηγές, έξι. Κρύα βρύση, Πρωτόρι, Λουμπίνι, Μαγγάνια, Πελεκανιά, Καστελόβρυση και Βασιλικό πηγάδι και Καρατζάς στον Κλείτορα. Αυτό βγαίνει στο Λάδωνα, συνδέεται με τον Αροάνιο. Έχει νερό όλο το χρόνο. Τα παλιά χρόνια έφτανε στο ύψος στα τρία μέτρα και φάρδος 5-6 μέτρα σε θεομηνίες και σε αυτά» (1).

  Η ονομασία Μοστίτσι προέρχεται από το Σλαβικό Μόστι (γέφυρα), όπως Μόσταρ στην Ερζεγοβίνη και οφείλεται σ' ένα παλιό πέτρινο γεφύρι, που υπήρχε στο χωριό. Είναι άγνωστο πότε και γιατί γκρεμίστηκε.

 Ο ποταμός Κλείτορας, φέρνει το όνομα της αρχαίας πόλης, πηγάζει από τα χωριά Μοστίτσι, Καστέλλι και Κλείτορας και έχοντας πορεία Δ.Α. χύνεται στον Αροάνιο ποταμό, κοντά στα Μαζέϊκα (Κλειτορία).

Το γεφύρι Χειμωνιάτικα. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Σημειώσεις-βιβλιογραφία.

1.     Μαρτυρία του Βαγγέλη Νικολετόπουλου από τον Κάτω Δρυμό, της κοινότητας Δρυμού.

 

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι: 


 

Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2025

The arch-bridge in Gadaby-Azerbaijan

 Βρίσκεται στην περιοχή  Gadaby του Αζερμπαϊτζάν, κοντά στο χωριό Duzyurd και οι ντόπιοι την λένε Qanli Kopru (bloody bridge- «Αιματηρή Γέφυρα»).

 Ο λόγος που την αποκαλούν έτσι είναι επειδή συνέβη ένα θανατηφόρο τροχαίο, κατά το οποίο βαγόνια έπεσαν από τη γέφυρα σκοτώνοντας όλους τους ανθρώπους.

Η γέφυρα από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

  Αποτελούσε κομμάτι του πρώτου σιδηροδρόμου που χτίστηκαν μεταξύ 1879-1883 στο Νότιο Καύκασο και ήταν ο πρώτος σιδηρόδρομος στο Αζερμπαϊτζάν.

  Χτίστηκε από την Γερμανική εταιρεία των αδελφών Siemens για να συνδέσει σιδηροδρομικά, με γραμμή στενού εύρους, τις εγκαταστάσεις της εταιρείας χαλκού στην περιοχή. 

  Σήμερα, στο Gadabay υπάρχουν 23 τοξωτές γέφυρες σε διάφορα μήκη και πλάτη αυτής της διαδρομή και λίγες απ’ αυτές διατηρούν την αρχική τους  μορφή, ενώ οι περισσότερες βρίσκονται σε κακή κατάσταση. 

Η γέφυρα από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Η επιφάνεια διάβασης. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.
 

  Οι τοξωτές αυτές γέφυρες ήταν κομμάτι του πρώτου σιδηροδρόμου, του Narrow Gauge-Line που κατασκευάστηκε μεταξύ 1879-1883  στο Νότιο Καύκασο.

  Πρόκειται για μια ωραία, στιβαρή τρενογέφυρα, χτισμένη με την Γερμανική ακρίβεια, σε μια πανέμορφη περιοχή, με έξι ημικυκλικά τόξα και με κάθετα τα πλαϊνά τους, μια σειρά θολίτες και επίπεδη επιφάνεια διάβασης, που χρειάζεται άμεση επισκευή και συντήρηση λόγω σημαντικών φθορών από την εγκατάλειψη, τον χρόνο και τις φθορές από τα καιρικά φαινόμενα.

  Είναι ένα σπουδαίο αρχιτεκτονικό μνημείο, που αφαιρέθηκαν οι ράγες και προστατεύεται από το κράτος. 

Τα τόξα και τα βάθρα. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.  

    Ο ντόπιος φίλος Turabi Aliyev μας λέει για το γεφύρι αυτό:

"Η τοξωτή γέφυρα στην περιοχή Gatabay είναι πασίγνωστη ως  Qanli Kopru, που μεταφράζεται σαν αιματηρή γέφυρα-bloody bridge. Ο λόγος που λέγεται έτσι είναι ένα δυστύχημα που στοίχισε τη ζωή στους επιβαίνοντες. Χτίστηκε από τους αδελφούς Siemens to 1879 σαν κομμάτι της σιδηροδρομικής γραμμής της περιοχής".

Με τους φίλους-συνοδούς Polad, Ebshan και Turabi. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι:



 

Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2025

Γκρεμισμένο γεφύρι στην Κέρτεζη

 Βρισκόταν κοντά σε αυτό του Λίθου και γκρεμίστηκε κατά  την περίοδο της κατοχής, όπως λέγεται, όταν πέρασε από άνω του ένα βόδι.   

Όπως διαβάζουμε «στην πλατεία που έχει δημιουργηθεί μπροστά στα Τσιρικέϊκα, δυτικά της μεγάλης γέφυρας και πριν αυτή επεκταθεί, υπήρχε πέτρινο γεφύρι μονότοξο. Το γεφύρι αυτό ήταν παλιό, κανείς δεν γνώριζε πότε είχε κατασκευαστεί. Το γεφύρι αυτό είχε παύσει να χρησιμοποιείται από τις αρχές του περασμένου αιώνα, ευθύς ως κατασκευάστηκε η προς ανατολάς αυτού γέφυρα, η οποία χρησιμοποιείται και σήμερα. Τα χαρακτηριστικά της νέας γέφυρας καλύφτηκαν μετά τη συνεχή της επέκταση προς δυσμάς. Το παλαιό πέτρινο γεφύρι κατέρρευσε στην κατοχή από τη διέλευση μεγάλου ζώου (βοδιού). Κατά την επέκταση της νέας γέφυρας προς δυσμάς ξηλώθηκαν τα ακρόβαθρα του παλαιού γεφυριού και καλύφθηκαν τα σημεία του με μπετόν. Έτσι εξαφανίστηκαν τα ίχνη του γεφυριού παντελώς. Το γεφύρι αυτό ήταν της μορφής αυτής.»  (1)

                              Το βιβλίο του Ανδρέα Χρυσ. Βορύλλα.

Τέτοιας μορφής ήταν το γεφύρι στην Κέρτεζη. (2)

 

Σημειώσεις-βιβλιογραφία

1. Από το βιβλίο του Ανδρέα Χρυσ. Βορύλλα.

2. Ομοίως.

Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2025

Γέφυρα Ριάλτο-Venezia. Ponte di Rialto-Βενετία. Ιταλία.

 Η Γέφυρα του Ριάλτο (Ιταλικά: Ponte di Rialto, Βενετσιάνικα: Ponte de Rialto) είναι η παλαιότερη από τις τέσσερις γέφυρες που γεφυρώνουν το Μεγάλο Κανάλι (Canal Grande) στη Βενετία της Ιταλίας.

 Συνδέει τις περιοχές του Αγίου Μάρκου (San Marco) και  Σαν Πόλο (San Polo) και έχει ανακατασκευαστεί αρκετές φορές από την πρώτη της κατασκευή ως πλωτή γέφυρα το 1173.

 Σήμερα αποτελεί σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο στην πόλη.

 Είναι σχεδιασμένη από τον Αντόνιο ντα Πόντε (Antonio Da Ponte) και η κατασκευή της ξεκίνησε το 1588 και ολοκληρώθηκε το 1591 αντικαθιστώντας την παλιά ξύλινη γέφυρα.  

Ponte di Rialto. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Δύο ανηφορικές με σκαλοπάτια ράμπες οδηγούν σε μια κεντρική στοά. Εκατέρωθεν της στοάς, οι στεγασμένες ράμπες φέρουν σειρές καταστημάτων. 

 Η μηχανική της γέφυρας θεωρήθηκε τόσο τολμηρή που ο αρχιτέκτονας Βιντσέντζο Σκαμότσι ( Vincenzo Scamozzi) προέβλεψε μελλοντική καταστροφή. Η γέφυρα αψήφησε τους επικριτές της και έγινε ένα από τα αρχιτεκτονικά εμβλήματα και κορυφαία τουριστικά αξιοθέατα στη Βενετία.

Στο παλάτι των Δόγηδων (Palazzo Ducale). Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου. 

   Η πρώτη  διάβαση του Μεγάλου Καναλιού ήταν μια πλωτή γέφυρα που χτίστηκε το 1181 από τον Νικολό Μπαρατιέρι (Nicolò Barattieri) και ονομαζόταν Πόντε ντε λα Μονέτα (Ponte della Moneta), πιθανώς λόγω του νομισματοκοπείου που βρισκόταν κοντά στην ανατολική είσοδό της.

   Η ανάπτυξη και η σημασία της αγοράς του Ριάλτο στην ανατολική όχθη αύξησαν την κυκλοφορία στην πλωτή γέφυρα, οπότε αντικαταστάθηκε το 1255 από μια ξύλινη γέφυρα. Αυτή η κατασκευή είχε δύο ράμπες που συναντιόντουσαν σε ένα κινητό κεντρικό τμήμα, το οποίο μπορούσε να ανυψωθεί για να επιτρέψει τη διέλευση ψηλών πλοίων.  


 

Πλατεία Αγίου Μάρκου. (Piazza San Marco). 

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου. 

 

 

Η σύνδεση με την αγορά οδήγησε τελικά σε αλλαγή ονόματος για τη γέφυρα.  

Κατά το πρώτο μισό του 15ου αιώνα, χτίστηκαν δύο σειρές καταστημάτων κατά μήκος των πλευρών της γέφυρας. Τα ενοίκια έφερναν εισόδημα στο Κρατικό Ταμείο, το οποίο βοήθησε στη συντήρηση της γέφυρας. 

Η συντήρηση ήταν ζωτικής σημασίας για τη ξύλινη γέφυρα. Κάηκε εν μέρει στην επανάσταση με επικεφαλής τον Μπαχαμόντε Τιέπολο (Bajamonte Tiepolo) το 1310. 

Το 1444, κατέρρευσε υπό το βάρος ενός πλήθους που έσπευδε να δει τον γάμο του Μαρκησίου της Φεράρα και κατέρρευσε ξανά το 1524. Η ιδέα της ανακατασκευής της γέφυρας από πέτρα προτάθηκε για πρώτη φορά το 1503. Αρκετά έργα εξετάστηκαν τις επόμενες δεκαετίες. 

Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Το 1551, οι αρχές ζήτησαν προτάσεις για την ανανέωση της Γέφυρας του Ριάλτο. Σχέδια προσφέρθηκαν από διάσημους αρχιτέκτονες, όπως ο Γιάκοπο Σανσοβίνο (Jacopo Sansovino), ο Παλλάδιο (Palladio) και ο Βινιόλα (Vignola), αλλά όλα περιελάμβαναν μια κλασική προσέγγιση με αρκετές καμάρες, η οποία κρίθηκε ακατάλληλη για την περίσταση. Ο Μιχαήλ Άγγελος  (Michelangelo ) θεωρήθηκε επίσης ως ο σχεδιαστής της γέφυρας.

 Είναι η παλαιότερη στο Canal Grande με μήκος 48 και ύψος 30 μέτρα και σημείο αναφοράς για την Βενετία.

 Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι: