Γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα. Προσπάθειες αναδειξής του.

Η ανάδειξη ενός σπουδαίου πολιτιστικού μνημείου. 

…και οι προσπάθειες ενός δραστήριου πολιτιστικού συλλόγου.

 "Μέσω του γεφυριού του Κόπανου αλλά και αυτών της Καρύταινας, του Ελληνιστικού γεφυριού στο Ξηροκάμπι και της Μαυροζούμαινας εκφράστηκαν με λαμπρά λόγια γι’ αυτά, για την Ελλάδα και την Πελοπόννησο αλλά και τους κατασκευαστές τους σπουδαίοι επιστήμονες, περιηγητές, ζωγράφοι και ερευνητές καταγράφοντάς τα μέσα σε βιβλία, λιθογραφίες, χαρακτηκά, γκραβούρες και κείμενα".

Το σπουδαίο αυτό γεφύρι χτίστηκε το 1749 (κατ’ άλλους το 1730) από τον πρωτομάστορα Ιωάννη Κόπανο (για πολλούς δεν είναι ιστορικό πρόσωπο αλλά τοπωνυμία ή προέρχεται από κάτι άλλο) και γκρεμίστηκε το 1902 από ένα δυνατό κατέβασμα του Ευρώτα. Σήμερα υπάρχουν τα δύο βάθρα του στις όχθες του Ευρώτα, που μαρτυρούν την τότε χρησιμότητα και την σπουδαία ιστορία του.

Η μοναδική φωτογραφία του γεφυριού.  Ernst Reisinger. Leipzig: Insel-Verlag, 1923

 Είναι από τα σπουδαιότερα γεφύρια του Μοριά, από τα πλέον αναγνωρίσιμα, μαζί με αυτά του Αλφειού στην Καρύταινα, της Βαλύρας (Μαυροζούμαινας) στη Μεσσηνία και της Ρασίνας (Ελληνιστικό γεφύρι) στη Λακωνία, που σχολιάστηκαν και σχεδιάστηκαν περισσότερα απ’ όλα τ’ άλλα γεφύρια από ιστορικούς, περιηγητές και φωτογράφους και το οποίο πρόσφατα με τις ενέργειες ενός δραστήριου τοπικού συλλόγου, που επιβεβαιώνει απόλυτα τον τίτλο του, του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά στα όρια του οποίου βρίσκεται, δόθηκε από τη λησμονιά και την αφάνεια στη μνήμη, τη μελέτη και την προοπτική ανάδειξής του.

Βιβλίο πρακτικών.

 

Είχε ανηφορική και καλντεριμωτή επιφάνεια διάβασης, στηθαία, ένα κεντρικό μεγάλο τόξο και δύο πλευρικά ημικυκλικά ανακουφιστικά ανοίγματα, που δεν άνοιγαν ως την κοίτη, καθώς επίσης και δύο μικρά ανοίγματα ψηλότερα εκατέρωθεν της κεντρικής καμάρας (όπως φαίνεται από τη μοναδική φωτογραφία, πριν γκρεμιστεί), εντυπωσιακό, με μεγάλο άνοιγμα καμάρας και ύψος γύρω στα 20 μέτρα πάνω από την κοίτη του ποταμού, που πατούσε τις δύο όχθες του Ευρώτα, ενώνοντας το Μυστρά και την Σπάρτη με την Τρίπολη, την Τεγέα και τα άλλα σημεία της βορειανατολικής Πελοποννήσου.

Καθαρισμός του.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καραβά τα τελευταία χρόνια με τις δράσεις και τις ενέργειές του προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει όλους τους αρμόδιους τοπικούς, περιφερειακούς και θεσμικούς φορείς με στόχο, όπως λέει, «την ανάδειξη, διάσωση και προστασία του μνημείου και της ιστορίας του».

Οι δράσεις αυτές άρχισαν το 2015 με τον καθαρισμό σε πρώτη φάση του μνημείου από τα μέλη του συλλόγου και εντάθηκαν με την διοργάνωση επιστημονικής ημερίδας τον Νοέμβριο (7/11) στo Πνευματικό Κέντρο Σπάρτης με θέμα «Το γεφύρι του Κόπανου: Αναδεικνύοντας το σπουδαιότερο μνημείο του Ευρώτα».

Ημερολόγιο 2018

Στην ημερίδα προσκλήθηκε και έλαβε μέρος και το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) με την 
 εισήγηση «Πετρογέφυρα: Η περίπτωση της 
 Πελοποννήσου και φορείς μελέτης τους».

Τα πρακτικά της ημερίδας, σε μια καλαίσθητη έκδοση, παρουσιάστηκαν το Οκτώβριο (30/10) στο Σαϊνοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο και τον Νοέμβριο (20/11) στον ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδου στον Πειραιά, με σπουδαία επιτυχία.

Από τότε δεν έχουν σταματήσει οι ενέργειες του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά και του δραστήριου προέδρου του Νίκου Ι. Καρμοίρη προς όλους τους φορείς για «τη διάσωση, ανάδειξη, προστασία, ιστορικοπολιτιστική και τουριστική προβολή του», όπως λέει.

Επίσης ο Σύλλογος κυκλοφόρησε σε 50 συλλεκτικά κομμάτια το νέο καλαίσθητο ημερολόγιο για το 2018 με αναφορά στο γεφύρι, χρήσιμες πληροφορίες, φωτογραφίες, χαρακτικά, γκραβούρες κλπ.

Μετά το γκρέμισμα. (Φωτο: Fr. Boissonnas)

Ενώνουμε και εμείς, για άλλη μια φορά, τη φωνή μας μ’ αυτή του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά και όλων των ντόπιων για την ανάδειξη, προβολή, διάσωση και προστασία του γεφυριού του Κόπανου και της σπουδαίας ιστορίας και θέσης του στα πολιτιστικά δρώμενα της Πελοποννήσου και της περιοχής ειδικότερα.

Το γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα είναι από τα πλέον αναγνωρίσιμα της Πελοποννήσου, εκφράζει γνήσια και βαθειά την Ελληνική πολιτιστική παράδοση της λαϊκής αρχιτεκτονικής της γεφυροποιίας του τόπου μας, δένει την εποχή εκείνη με τις μεταγενέστερες και μεταφέρει στις νεότερες γενιές την ικανότητα, τη φαντασία και τον αγώνα των παλαιότερων να δαμάσουν τη φύση καταβάλλοντας και ξεπερνώντας κάθε είδους εμπόδια.

"Το γεφύρι". Η εφημερίδα του συλλόγου. Από την παρουσίαση των πρακτικών της ημερίδας.

Μέσω του γεφυριού του Κόπανου αλλά και αυτών της Καρύταινας, του Ελληνιστικού γεφυριού στο Ξηροκάμπι και της Μαυροζούμαινας εκφράστηκαν με λαμπρά λόγια γι’ αυτά, για την Ελλάδα 

Από την ημερίδα στη Σπάρτη.

και την Πελοπόννησο αλλά και τους κατασκευαστές τους σπουδαίοι επιστήμονες, περιηγητές, ζωγράφοι και ερευνητές καταγράφοντάς τα μέσα σε βιβλία, λιθογραφίες, χαρακτηκά, γκραβούρες και κείμενα.

Δείτε την εισήγηση-παρουσίαση του Αρχείου Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) στη Σπάρτη, κατά τη διάρκεια της ημερίδας (7/11/2016) με τίτλο «Πετρογέφυρα: Η περίπτωση της Πελοποννήσου και φορείς μελέτης τους».