Κυρκαλέϊκο γεφύρι

  Πανέμορφο, μονότοξο, μικρό αλλά εντυπωσιακό γεφύρι που ενώνει τις δύο κάθετες πλευρές του Κυρκαλέϊκου φαραγγιού, λίγο έξω και στα όρια του τοπικού διαμερίσματος Βιλιβίνας, του δήμου Καλαβρύτων (ίσως από το ρήμα βρύω=αφθονώ, από πολλά και καλά νερά).

  Το Κυρκαλέϊκο φαράγγι ή ρέμα κατεβαίνει από τις πλαγιές του όρους Ρούσκιου και μετά από μια πορεία σχεδόν 3 χιλιομέτρων χύνεται στον ποταμό Κερυνίτη, (ονομάστηκε έτσι από το βουνό Κερύνεια, νυν Μπουφούσκια, όπου πηγάζει) κοντά στη συμβολή του με το Βιλιβινιώτικο χείμαρρο.

Το γεφύρι στο ομώνυμο φαράγγι. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)

 

 

 

  

 Δεν έχει στηθαία, οι θολίτες του είναι μεγαλύτεροι από τις πέτρες των τυμπάνων και δεν βρίσκεται σε καλή κατάσταση.

  Αποτελούσε μέρος του παλιού μονοπατιού που συνέδεε τα Καλάβρυτα και κυρίως τα Μαγούλιανα με το Αίγιο και τον κάμπο, ενώ μας είναι άγνωστο πότε και από ποιους χτίστηκε. Οι Μαγουλιανιώτες, που ήταν ονομαστοί αχθοφόροι τις εποχές εκείνες, με τα ζώα τους περνούσαν από την περιοχή και από το γεφύρι με κατεύθυνση το Αίγιο και τα καμποχώρια.

Από ανάντη. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Παλιά, το μονοπάτι σε πολλά μέρη ήταν καλντεριμωτό και στα απότομα σημεία του χτισμένα τα πλαϊνά του με πέτρα. Διακρίνεται ακόμα το καλντερίμι σε πολλές μεριές.

  Το όνομα του φαραγγιού, επομένως και του γεφυριού, προέρχεται από έναν παλιό οικισμό, των Καλέων (Κυρ- Καλέοι, Κυρκαλέϊκα), που υπήρχε κοντά στην περιοχή του γεφυριού και οι οποίοι εκμεταλλευόντουσαν τα νερά του ρέματος για τις διάφορες ανάγκες τους και κυρίως για τις αγροτικές και ποιμενικές εργασίες τους.

  Τα βάθρα του γεφυριού πατάνε στο πετρώδες στέρεο έδαφος των καθέτων πλαϊνών του φαραγγιού, το οποίο χάσκει σε βάθος 7 μέτρων κάτω από το γεφύρι. Το πλάτος του είναι 2,20, έχει μήκος 8,20 μέτρα, ενώ το άνοιγμα του τόξου του φτάνει τα 3,10 μέτρα.

  Η Βιλιβίνα είναι χτισμένη σε υψόμετρο 900 μέτρων, στις νότιες πλαγιές του όρους Ρούσκιου ή Αι Γιώργη, που αποτελεί κομμάτι της οροσειράς της Κερύνειας (Κλουκός ή Ψηλή Πάχη) και ο ποταμός Κερυνίτης ή Καμίνια ή Λαγκάδα αποστραγγίζει την ευρύτερη περιοχή.

Το παλιό καλντερίμι. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Φαίνεται, από τις παρακάτω μαρτυρίες, ότι στην περιοχή δούλεψαν τα φημισμένα Ηπειρώτικα μπουλούκια των χτιστάδων, ενώ όπως προκύπτει οι Καλαβρυτινοί μαστόροι (Κλουκινοχωρίτες-Αγιοβαρβαρίτες) έκαναν δευτερεύουσες κατασκευές.

  “... επί της εποχής μου, τα πιο καλά σπίτια τα χτίσαν Ηπειρώτες μαστόροι. Αλλά και τα παλιότερα, απ΄ότι είχα ακούσει, Ηπειρώτες τα χτίσαν. Το 1914 (το γράφει στο υπέρθυρο) Ηπειρώτες μαστόροι χτίσαν το Τσουκαλέϊκο σπίτι. Οι Τσουκαλαίοι (Σταθόπουλοι) Σωτήρης, Κώτσος κλπ, φέραν κάτι λεφτούλια απ' την Αμερική και δεν πήγαν παρακάτου να τα κλείσουν, παρά φτιάξαν σπίτι στη Βιλιβίνα με ούλου πελεκητή πέτρα. Γιατί, το σπίτι αυτό, ιδίως το μπροστινό, είναι ούλο εφαρμοστά λιθάρια, ιδίως τα αγκωνάρια. Αυτά τα γωνιακά λιθάρια (αγκωνάρια) τα έχτισε αποκλειστικά ο πρωτομάστορας, που τον λέγαν Βαγγέλη (;) Πορφυριάδη και ήταν απ' τα μέρη της Κόνιτσας.

Φώτο: Σπηλαιολογία Αργολιδοκορινθίας-Γιάννης Φαρσαράκης
 

Αυτός ο πρωτομάστορας (Πορφυριάδης) ήταν ένας ομορφάντρας και μερακλής. Έχτιζε και τραγουδούσε. Έπαιζε μάλιστα κι ένα είδος μπουζούκι. Μεγάλα γλέντια, θυμάμαι, είχαν γίνει κείνο το καλοκαίρι του 1914 στ' αλώνια του χωριού, στα οποία πρωτοστατούσε ο Πορφυριάδης, τον οποίον καλοκοίταζαν πολλές κοπέλες του χωριού...

 

 

Φώτο: Σπηλαιολογία Αργολιδοκορινθίας-Γιάννης Φαρσαράκης
 

 

Ένα από τα μαστορόπουλα του Πορφυριάδη (η κομπανία του ήταν πάνω από 15 άτομα) έμεινε εδώ, στο Αίγιο. Παντρεύτηκε την Αγγέλω, απ' το σόι του βιλιβινιώτη Μιχαλακόπουλου και πήρε χτήματα, εκεί, στην Κουλούρα. Αυτός λεγόταν Κοκότσης...

Οι Καλαβρυτινοί μαστόροι (Βαρβαρίτες) δε φτιάχναν μεγάλες δουλειές στη Βιλιβίνα. Μερεμέτια φτιάχναν. Ο μάστορας Γιώργης Αρφάνης απ' τη Βαρβάρα 'ρχόταν, βέβαια, στη Βιλιβίνα, γιατί είχε εκεί αγαπητό φίλο, απ' το Στρατό, τον Γ. Μενούνο (Λοχία), αλλά μικροδουλειές έφτιαχνε κι αυτός.” (1)

Κυρκαλέϊκο γεφύρι. (Φωτο: ΑΓΠ)

   “...το σπίτι μας στη Βιλιβίνα είναι κερέτσι (πέτρα και ασβέστη). Χτίστηκε το 1866 (το γράφει απάνου), ήταν η εποχή που προσπάπους μου Δημητράκης Κωσταντή Δημητρακόπουλος είχε κάνει Δήμαρχος Κερπινής. Το σπίτι αυτό το έχτισε ο Κονιτσιώτης μάστορας Βασιλοχρήστος, ο οποίος μετά έχτισε και του Μπαντουβάνη το μύλο, στον Αγιαντρέα (κάτου στα Πλατάνια). Είναι χτισμένο όλο με πελεκητή πέτρα από μαστόρους πελεκάνους. Έχει μονοκόμματη πέτρα στα παράθυρα και την πόρτα, με σκαλισμένα σχέδια απάνου (πουλιά, λουλούδια κλπ), έχει σενάζι με μπράτσα και πέτρα πελεκητή...Μόνο Ηπειρώτες φτιάχναν τέτοια όμορφα και γερά πράματα...

Με κερέτσι στα Κουρτέϊκα είναι ακόμη χτισμένα τα δυο Ποϊδέικα, το Λυκουργέικο, το Γουσέικο, που χτίστηκε το 1903...” (2)

Σημειώσεις-βιβλιογραφία

1. Μαρτυρία Καισ. Πριόβολου. Γιάννης Πριόβολος. “Βιλιβίνα Καλαβρύτων”. Έκδοση Φιλοδασικού – Εξωραϊστικού Συλλόγου Βιλιβίνας. Αθήνα 1991. Σελ. 156
2. Μαρτυρία Γιάννη Δ. Δημητρακόπουλου. Ομοίως, σελ. 156,158
   

   Φώτο: Σπηλαιολογία Αργολιδοκορινθίας-Γιάννης Φαρσαράκης
   

    
   

   Περισσότερα για το Κυρκαλέϊκο γεφύρι στο παρακάτω  video: