Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Δευτέρα 28 Ιουλίου 2014

Συμβόλαιο του 1875 για την κατασκευή της γέφυρας Κλαδέου.



 Στην Αρχαία Ολυμπία
Ένα σπάνιο ντοκουμέντο
  Στις 26/10/1875 με την συμβολαιογραφική πράξη 4362 του συμβολαιογράφου-ειρηνοδίκη Ι. Λιναρδάκη οι Λαγκαδινοί χτίστες Παναγιώτης Γεωργίου και Χαράλαμπος Θωμόπουλος από τον τότε δήμο Τευθίδος αναλαμβάνουν μετά από δημοπρασία να χτίσουν την γέφυρα στον ποταμό Κλαδέο της Αρχαίας Ολυμπίας, λίγο πριν την είσοδο στον αρχαιολογικό χώρο. Πρόκειται για δημόσιο έργο, που το κόστος του ανέρχεται σε 9.100 δραχμές.
Γέφυρα Κλαδέου.
 Μέσα από αυτή τη συμβολαιογραφική πράξη δίνονται διάφορες πληροφορίες για το χτίσιμο, που πρέπει να έχει τελειώσει μέσα σε πέντε μήνες, αρχής γενομένης δέκα μέρες μετά την υπογραφή της πράξης ανάληψης σύμφωνα με το σχέδιο των μηχανικών, με τα υλικά να βαρύνουν τους μαστόρους  και ότι η πληρωμή θα γίνεται βάσει της προόδου του έργου που θα πιστοποιεί ο αρμόδιος μηχανικός, εκτός του ενός τρίτου του συνολικού ποσού που θα καταβληθεί κατά την αποπεράτωση του έργου. Συμφωνείται ο εργολάβος να καταβάλει  έναντι 200 δραχμές και να υπάρξει ποινική ρήτρα 2.000 δραχμών σε όποιον συμβαλλόμενο δεν τηρήσει τους όρους του συμβολαίου και ότι οι πέτρες για την κατασκευή της γέφυρας θα ληφθούν από την περιοχή των χωριών Δρούβα, Καζάνη  και Κοσκινά (1).
Αριθμός συμβολαίου 4362/26/10/1875. Σελίδα 1η.

Αριθμός 4362 τετράκις χιλιοστός τριακοστός δεύτερος.
Εργολαβία δημοσίου έργου αντί δραχ. 9100
Σελίδα 3 και 4 του συμβολαίου.
Έν Κρεκουκίω (2) καί έν τή οικία τού 'Ιω. Ζαφειροπούλου σήμερον τήν εικοστήν έκτην Όκτωβρίου τού χιλιοστού όκτακοσιοστού έβδομηκοστού πέμπτου έτους ήμέραν Κυριακήν ένώπιον εμού τού Συμβολ. Είρηνοδίκου Όλυμπίων Ί. Λιναρδάκη έδρεύοντος ένταύθα ένεφανίσθησαν οί γνωστοί μοι καί μή έξαιρετέοι Διονύσιος Άβούρης έργολάβος τών δημοσίων έργων, κάτοικος Πύργου, Παναγιώτης Γεωργίου καί Χαράλαμπος Θωμόπουλος κτίσται, κάτοικοι Λαγκαδίων, καί μοι έζήτησαν τήν σύνταξιν τού παρόντος έκθέσαντες καί παραδεχθέντες ότι ό πρώτος τούτων άνεδείχθη έπί δημοπρασίας νά κατασκευάση τήν έπί τού ποταμού Κλαδέου γέφυραν πλησίον τού Ναού τού Όλυμπίου Διός δαπάναις τού δημοσίου κατά τό σχέδιον τού μηχανικού Θ. Μοσκουδάκη, τεθερεωρουμένου ύπό τού τμηματάρχου Δ. Σκαλιστήρη το έργον τούτο συμφώνως μέ τό ρηθέν σχεδιογράφημα, όπερ γινώσκουσιν οί έτεροι συμβαλλόμενοι Παναγ. Γεωργίου καί Χαρ. Θωμόπουλος άναδέχονται ούτοι νά άποπερατώσουν έντός πέντε μηνών  άπό σήμερον ένάρξεως αύτού ποιούντες μετά δέκα ήμέρας 'επίσης άπό σήμερον καί υπόσχονται καί υποχρεούνται νά κάμουν τέλευσιν καί κατά τό σχεδιογράφημα τών μηχανικών τό έργον τούτο, όπερ οί διαλειφθέντες Παναγ. Γεωργίου καί Θωμόπουλος άνεδέχθησαν νά κατασκευάσωσιν ύποχρεωμένου τού Διονυσίου Άβούρη νά πληρώση είς αύτούς διά τό έργον αύτό δραχμάς έννέα χιλιάδας έκατόν άνευ ούδεμίας άλλης πληρωμής, ύποχρεούντων τών κτιστών τούτων να καταβάλουν τό άπαιτούμενον ύλικόν ότι ή πληρωμή τής έργασίας των θέλει καταβάλλεται είς αύτούς ύπό τού Άβούρη άναλόγως τής εργασίας ήν ήθελον κάμει και πιστοποιήσει ό άρμόδιος Μηχανικός, έξαιρέσει τού ένός τρίτου τής άξίας ταύτης έργασίας, τ'ο όποίον καταβληθήσεται ύπό τού Άβούρη είς τό τέλος τής άποπερατώσεως τού έν λόγω έργου, προκαταβολικώς δέ καί ώς κάμουν έναρξιν οί διαλειφθέντες κτίσται, ό Άβούρης ύποχρεούται νά τούς πληρώση δραχμάς διακοσίας λογισθησομένας άπέναντι τής έργασίας των. Άμα δέ τελειώση ή έργασία αύτη ό Άβούρης ύποχρεούται άμέσως νά παραλάβη διά τού άρμοδίου μηχανικού τό έργον καί άποπληρώση τήν άξίαν διά τήν δαπάνην αύτού κατά τ' άνωτέρω, συνεφώνησαν δέ ότι ό παραβάτης τής παρούσης σύμβασης ύπόκειται είς τήν πληρωμήν ποινικής ρήτρας δραχμών δισχιλίων ύπέρ τού άναιτίως συμβαλλομένου, ή έξαγωγή δέ τών λίθων διά τήν κατασκευήν τής έν λόγω γέφυρας θέλει γίνει έντός τών όρίων τών χωρίων Δρούβα, Καζάνης και Κοσκινά. Διό καί έπί παρουσία τών γνωστών μοι καί μή έξαιρουμένων μαρτύρων Γεωργίου Άποστολίδη, Είρηνοδ. Γραμματέως καί Ίωάννου Γιαννακόπουλου, Δημοδιδασκάλου, κατοίκων ένταύθα συνετάχθη τό παρόν, όπερ άναγνωσθέν είς τούς συμβαλλομένους καί μάρτυρες καί έπιβεβαιωθέν προσηκόντως παρ' αύτών ύπεγράφη νομίμως, τών Διονυσίου Άβούρη καί Χαρ. Θωμοπούλου είπόντων ότι δέν γνωρίζουν νά γράφουν.
Π. Γεωργίου
Γ. Άποστολίδης
Ι. Γιαννακόπουλος

Στις 26/11/1875 με την συμβολαιογραφική πράξη 4483 του ίδιου συμβολαιογράφου, ένα μήνα δηλαδή μετά την υπογραφή της κύριας συμφωνίας κατασκευής του γεφυριού, σπάει το συμβόλαιο λόγω ασυμφωνίας και αναλαμβάνει ο ένας εκ των δύο μαστόρων Παναγιώτης Γεωργίου την κατασκευή της, ενώ εμφανίζεται ένας άλλος μάστορας, ο Βασίλειος Σ. Λώλος επίσης από τα Λαγκάδια, που υποχρεούται να αποζημιώσει τον μάστορα Χαράλαμπο Θωμόπουλο που αποχώρησε, πράγμα που έκανε με την συμβολαιογραφική πράξη της 9/3/1876. (3)
Αριθμ. συμβ. 4483. Διάλυση της εταιρίας. Σελίδες 1 και 2.

   Έν Κρεκουκίω καί έν αυτή οίκίαν τού Ίω. Ζαφειροπούλου τήν είκοστήν έκτην Νοεμβρίου τού χιλιοστού όκτακοσιοστού έβδομηκοστού πέμπτου έτους ήμέραν Τετάρτην, ένώπιον έμού τού Συμβολ. Είρηνοδίκου Όλυμπίων Ί. Λιναρδάκη έδρεύοντος ένταύθα ένεφανίσθησαν οί γνωστοί μοι καί μή έξεραιτέοι, Παναγιώτης Γεωργίου, Χαράλαμπος Θωμόπουλος και Ίωάννης (διεγράφη ή προηγούμενη λέξις) Βασίλειος Σ. Λώλος, κτίσται κάτοικοι Λαγκαδίων, του δήμου Τευθίδος καί μοι έζήτησαν τήν σύνταξιν τού παρόντος έκθέσαντες ότι οί δύο πρώτοι Παναγιώτης Γεωργίου καί Χαράλαμπος Θωμόπουλος άνεδέχθησαν διά τού άριθμού τετράκις χιλιοστού τριακοστού έξηκοστού δευτέρου τρέχοντος έτους συμβολαίου τού συμβολαιογραφούντος τούτου να κατασκευάσωσι για λογαριασμό τού έργολάβου Διονυσίου Άβούρη μια δημόσιαν γέφυραν έπί τού ποταμού Κλαδέου πλησίον τού Ναού τού Όλυμπίου Διός, άλλά έπειδή δέν συμφωνούν μεταξύ των ούτοι νά περαιώσουν τό έργον τούτο διαλύουν τήν έταιρίαν ταύτην έπιχείρησίν των καί άναλαμβάνει τήν κατασκευήν τής έν λόγω γέφυρας μόνος ό Παναγιώτης Γεωργίου, όστις καθίσταται υπόχρεως άπέναντι τού έργολάβου Διονυσίου Άβούρη ώς πρός τήν έκπλήρωσιν τών όσων άνεδέχθησαν ύποχρεώσεων διά τού παρ' έμού συμβολαίου καί αυτός μόνον θέλει άποβλέπει ή έπιχείρησιν αύτη έπί τε τού κέρδους ή τυχόν ζημίας ό δέ Χαράλαμπος Θωμόπουλος είναι ανεύθυνος πάσης ύποχρεώσεως καί δέν θέλει ένέχεται είτε έπί τού κέρδους πλέον είτε έπί τής ζημίας, πρός άποζημίωσιν τούτου δέ ύπόσχεται καί ύποχρεούται ό Βασίλειος Σ. Λώλος νά πληρώση πρός αυτόν τόν Χαρ. Θωμόπουλο δι' ήν παρέσχεν έργασίαν έπί τής γέφυρας δραχμάς τριακοσίας κατά τήν εικοστήν
Συμβόλαιο 4483, σελίδες 3 και η αποζημείωση Χ. Θωμόπουλου.
 
πέμπτην  Δεκεμβρίου τρέχοντος έτους άτόκως καί ύπερημερίαν έντόκως.

Πρός βεβαίωσιν συνετάχθη το παρόν παρουσία καί τών γνωστών καί μή έξαιρουμένων μαρτύρων Θεμιστοκλέους Παπακωσταντίνου Δικολάβου, κατοίκου Δούκα (4) καί Λάμπρου Τζάγκλα, γεωργού, κατοίκου ένταύθα όπερ άναγνωσθέν καί έπιβεβαιωθέν προσηκόντως ύπεγράφη νομίμως, τών Χαρ. Θωμοπούλου καί Βασιλείου Σ. Λώλου είπόντων ότι άγνοούν γραφείν.
                        Ύπογραφές
        Ό Συμβολ. Είρηνοδίκης
            Ί. Λιναρδάκης
(Έντέλλεται πρός πάντα μέν κλητήρα νά εκτελέση ζητηθέν τό παρόν συμβόλαιον πρός πάντας διά τού Είσαγγελέως νά ένεργήσωσιν τό καθ' αύτούς καί πρός άπαντας τούς Διοικητάς καί άλλους άξιωματικούς τής δημοσίου δυνάμεως νά δώσωσιν χείραν βοηθείας, όταν αύτό ζητηθώσι)
Περιελήφθη αύτόθι αύθημερόν
                 Ό Συμβ. Είρηνοδίκης Όλυμπίων
                          Ί. Λιναρδάκης

Έν Κριεκουκίω καί έν τή οίκία τού Ίω. Ζαφειρόπουλου τήν ένάτην Μαρτίου τού χιλιοστού όκτακοσιοστού έβδομηκοστού έκτου έτους ήμέραν Τρίτην ένώπιον έμού τού Συμβολ. Είρηνοδίκου Όλυμπίων Ί. Λιναρδάκη έδρεύοντος ένταύθα έμφανίσθη ό γνωστός μοι καί μή εξαιρετέος, Χαρ. Θωμόπουλος, κτίστης, κάτοικος Λαγκαδίων, ώμολόγησε παρουσία καί τών γνωστών μοι καί μή έξαιρουμένων μαρτύρων Βασ. Άναγνωστοπούλου, έμπόρου, κατοίκου ένταύθα και Λουκά Φραγκούλη, Δικαστικού κλητήρος κατοίκου Δούκα, ότι 'επληρώθη άπό τόν άνωτέρω Βασίλειον Σ. Λώλον τής διά τού παρόντος όφειλομένας αύτώ δραχ. τριακόσιας, όθεν γέγονεν ή παρούσα ήτις άναγνωσθείσα καί επιβεβαιωθείσα προσηκόντως ύπεγράφη νομίμως τού Χαρ. Θωμοπούλου είπών ότι άγνοεί γραφείν.

Β. Άναγνωστόπουλος    Λ. Φραγκούλης


Σημειώσεις-Βιβλιογραφία
(1), Χωριά κοντά στην Αρχαία Ολυμπία.
(2). Το σημερινό Πελόπιο.
(3). Τα στοιχεία χορηγήθησαν από τον Βασίλη Σιακωτό. Τον ευχαριστώ.
(4). Χωριό της Ηλείας, στο σημερινό δήμο Αρχαίας Ολυμπίας.