Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2024

Tavira bridge-Portugal. Γέφυρα Ταβίρα-Πορτογαλία.

 Λέγεται και παλιά ρωμαϊκή γέφυρα (Ponte Romana) αν και δεν κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά βρίσκεται εκεί που ήταν κάποτε μια αρχαία γέφυρα.

  Η αρχική γέφυρα χρονολογείται πιθανότατα από το 2ο μισό του 12ου αιώνα, όταν η περιοχή ήταν μέρος της al-Andalus, της μαυριτανικής επικράτειας που εκτεινόταν σε όλη την Ιβηρική χερσόνησο.

 Στη συνέχεια, και για μερικές δεκαετίες η Ταβίρα ήταν μια ανεξάρτητη κοινότητα, προτού ενσωματωθεί στην Αυτοκρατορία Αλμοχάντ. Η γέφυρα ήταν ένα θεμελιώδες στοιχείο της μεσαιωνικής άμυνας της Tavira πάνω στον παλιό ρωμαϊκό δρόμο που συνδέει την Tavira με το Castro Marim και που προφυλασσόταν με πύργους και από τις δύο πλευρές. Στους μεσαιωνικούς χρόνους η παλιά Ρωμαϊκή Γέφυρα αποτελούσε μέρος μιας σημαντικής συγκοινωνιακής διαδρομής που προσέφερε ένα από τα λίγα σημεία διέλευσης του ποταμού Gilão.

 

Μνημείο των αγώνων των κατοίκων της Tavira και του Faro για την ανεξαρτησία της Πορτογαλίας.

 

 Μέχρι το 1550 είχε ένα κινητό ξύλινο πάτωμα που μπορούσε να αφαιρεθεί για λόγους ασφαλείας.

 Η παλιά γέφυρα κατέρρευσε το 1655 και στη συνέχεια σχεδιάστηκε και ξαναχτίστηκε με τη σημερινή της μορφή από τον στρατιωτικό αρχιτέκτονα Mateus do Couto.

 Η Γέφυρα, που κάποτε τη διέσχιζαν αυτοκίνητα και άνθρωποι, καταστράφηκε μερικώς ξανά από πλημμύρα στις 3 Δεκεμβρίου 1989 και αποκαταστάθηκε λίγο αργότερα, κατά τη δεκαετία του 1990 αλλά τώρα επιτρέπονται μόνο οι πεζοί και τα μη μηχανοκίνητα οχήματα.

 Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για την προέλευσή της, η πιο πιθανή είναι η ύπαρξη προηγούμενης ρωμαϊκής παλιάς γέφυρας του 3ου αιώνα π.Χ. και η οποία ανακατασκευάστηκε ή χτίστηκε άλλη γέφυρα στο ίδιο σημείο, στις αρχές της μεσαιωνικής περιόδου, γι' αυτό κάποιοι ονομάζουν αυτή τη γέφυρα ως «Ρωμαϊκή Γέφυρα».

 Συνδέοντας τις δύο όχθες του ποταμού Gilão, ακριβώς στο κέντρο της Tavira, αυτή η γέφυρα έχει υποφέρει τα πάνδεινα κατά τη διάρκεια των αιώνων, έχοντας την ίδια μορφή  από τον 17ο αιώνα.

 Αποτελείται από 7 τόξα, επίπεδη και πλακόστρωτη επιφάνεια διάβασης, στηθαία και προβόλους και βρίσκεται στο κέντρο της Ταβίρα, αποτελώντας σημείο αναφοράς για την πόλη.

  Η Ταβίρα είναι πόλη και δήμος της Πορτογαλίας, πρωτεύουσα της Costa do Acantilado, ιδρύθηκε το 400 π.Χ. και αποτελούσε σημαντικό εμπορικό σταθμό μεταξύ Ευρώπης και Βόρειας Αφρικής και βρίσκεται στα ανατολικά του Algarve στη νότια ακτή της Πορτογαλίας. Βρίσκεται 28 χιλιόμετρα ανατολικά του Φάρο και 75 χιλιόμετρα δυτικά της Ουέλβα κατά μήκος του ποταμού Γκουαντιάνα στην Ισπανία. Ο ποταμός Gilão εκβάλλει στον Ατλαντικό Ωκεανό, στην Ταβίρα.

Οι φωτογραφίες και το video στάλθηκαν από τον φίλο Salvatore Pernagallo. Τον ευχαριστώ.


Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2024

Τζηφαίϊκο γεφύρι στον ποταμό Πάος.

 Ονομάστηκε έτσι από τα πολλά επώνυμα Τζήφας, που υπάρχουν στο διπλανό χωριό Βεσίνι. Βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρων και η επιφάνεια διάβασής του στρωμένη με τσιμέντο από την κοινότητα με στόχο την διάσωσή του, όπως είπαν. Καλειμμένο με τσιμέντο είναι επίσης το αριστερό βάθρο από κατάντη και γενικά είναι σε καλή κατάσταση.

                                              Το Τζηφαίϊκο από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Είναι ημικυκλικό, με επίπεδη επιφάνεια διάβασης, στηθαία από τσιμέντο, μια σειρά θολίτες και  καλυμμένο με πυκνή βλάστηση και στις παρυφές και βόρεια του Αφροδίσιου όρους. Στην περιοχή ρέει δένδρα, με κίνδυνο για την στατικότητά του, πράγμα που δυσκολεύει και την μέτρηση, βιντεοσκόπηση και φωτογράφισή του. Ανήκει γεωγραφικά στο τοπικό διαμέρισμα Πάος. Που το συνδέει με το Βεσίνι και την περιοχή Βεσιναίϊκα.

Οι διαστάσεις του είναι:

Άνοιγμα καμάρας: 3,90 μ.

Ύψος: 2,60 μ.

Πλάτος: 2,70 μ.

Μήκος: 8 μ.

Πλάτος καμαρολιθιού: 0,30 μ.

 

                                           Το γεφύρι και το τσιμέντο. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Το χωριό Πάος, απ’ όπου πήρε και το όνομα το ποτάμι, είναι καινούργιο χωριό, που προέκυψε από τη μεταφορά και συνένωση των χωριών Σκουπέϊκο, που βρισκόταν σε ορεινή τοποθεσία βορειότερα, Βεσίνι και Δεχούνι και είναι χτισμένο σε μια μικρή μεν αλλά καταπράσινη κοιλάδα, επιπλέον και ο Σειραίος ποταμός, που χύνεται στον Ερύμανθο, στα Τριπόταμα. Ανατολικά του χωριού υπήρχε η αρχαία Πάος (ή Πάϊον κατά τον Ηρόδοτο) και κατά την αρχαιότητα ήταν Αρκαδική πόλη, που ανήκε στο βόρειο τμήμα της Αρκαδίας, την Αζανία (Αζανιάς). Λείψανά της σώζονται ανατολικά του χωριού, κοντά στα Βεσιναίϊκα (στην τοποθεσία “Χάνι Καλαθά”). Διέθετε ισχυρή ακρόπολη, που βρισκόταν στο ύψωμα πάνω από τις πηγές Καλαθά. Άκμασε κατά την αρχαϊκή περίοδο. Ο Ηρόδοτος αναφέρει για την κώμη ότι υπήρξε πατρίδα ενός από τους μνηστήρες της Αγαρίστης, κόρης του τύραννου της Σικυώνας Κλεισθένη.

Όπως ήταν πριν την ..επένδυσή του με τσιμέντο.


 
Επίσης ότι ήταν και η πατρίδα του Λαφάνη, γιου του Ευφορίωνος, για τον οποίο λεγόταν ότι στο σπίτι του φιλοξένησε τους Διόσκουρους. Η αρχαία Πάος υποτάχθηκε και προσαρτήθηκε στην πόλη – κράτος του Κλείτορα. Στα Ρωμαϊκά χρόνια είχε ήδη παραπέσει σε παρακμή. Την κώμη αναφέρει και ο Παυσανίας, ο οποίος την επισκέφθηκε το 170 μ.χ. και τη βρήκε έρημη.

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι:


 

 

Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2024

Ponte di Tiberio – Γέφυρα Τιβέριου. Ρίμινι - Ιταλία.

 

Σπουδαία, εντυπωσιακή και ιστορική γέφυρα, που γεφυρώνει εδώ και πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια τον ποταμό Marecchia, στο κέντρο του Ρίμινι, στη βόρεια Ιταλία.

                  Το γεφύρι από κατάντη. Φώτο Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου. 

Ο ποταμός Μαρέκια διασχίζει την πόλη του Ρίμινι περνώντας κάτω από τη γέφυρα και οριοθετεί τις νότιες περιοχές του ποταμού Πάδου.

Έχει μήκος πάνω από 70 μέτρα, πέντε μεγάλα ημικυκλικά τόξα, στηθαία από μεγάλες άριστα πελεκημένες  γκρίζες πέτρες, προβόλους, επίπεδη επιφάνεια διάβασης, μια σειρά θολίτες, ανοιχτή για τα ΙΧ μικρά αυτοκίνητα.

     Η επιφάνεια διάβασης και τα στηθαία. Φώτο Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.
 

Η ντόπια, από την διπλανή πόλη Faenza, Sandra Diaz μας λέει για την ιστορική αυτή γέφυρα:

«Ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 14 μχ από την εποχή του Αυγούστου και τελείωσε το 21 μχ από τον Τιβέριο, απ’ όπου και πήρε το όνομά του.

Κατασκευάστηκε από πέτρα της Ίστριας και έχει πέντε καμάρες, με τις μεγαλύτερες να είναι στο κέντρο. Ενώνει τις δυο πλευρές της πόλης γεφυρώνοντας τον ποταμό Marecchia στο Ρίμινι».

  Οι παλιοί πρόβολοι για τη μείωση της δύναμης της ροής του ποταμού. Φώτο: ΑΓΠ. 

Η γέφυρα παρά τους σφοδρούς βομβαρδισμούς των συμμαχικών στρατευμάτων κατά την ανακατάληψη της Ιταλίας το 1944 έμεινε άθικτη και κατά την αποχώρηση των Γερμανών δεν ανατινάχτηκε και σώθηκε χάρη στην παρέμβαση ενός Γερμανού διοικητή, που αναγνώρισε την ιστορική της αξία.

 Κατά την τιμητική είσοδο στην πόλη της λεγόμενης Ελληνικής ταξιαρχίας Ρίμινι «με άρματα Κάρριερς υπό τον λόχο Θώμογλου στην δυτική παρυφή της πόλης και αφού ύψωσε την πολεμική του σημαία σε περίβλεπτο κτίριο, κινήθηκε προς τον ποταμό Μαρέκια και κατέλαβε τη δυτική γέφυρα του ποταμού άθικτη. Ήταν η ρωμαϊκή γέφυρα του Τιβέριου». (1).

 

Σημειώσεις-βιβλιογραφία.

1.    1.   Μαρίνα Πετράκη. Ρίμινι, η λησμονημένη νίκη. Σελ. 144. Εκδόσεις Πατάκη.

                                         Όπως ήταν επί Ρωμαϊκής εποχής.
 


 



Δείτε το παρακάτω βίντεο για το γεφύρι:


 

Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2024

Γεφύρι Αγίου Βασιλείου Καλαβρύτων. Ποταμός Σειραίος.

 

Το συναντάμε κοντά στο συνοικισμό Άγιος Βασίλειος του χωριού Πάος επί του Σειραίου ποταμού (ή Δεχουναίϊκο ποτάμι, από το διπλανό ομώνυμο χωριό), εξ ου και το όνομά του.

Από κατάντη. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Η επιφάνειά του είναι καλυμμένη με τσιμέντο πάχους 20 εκατοστών, είναι μονότοξο, χωρίς στηθαία και οι ντόπιοι λένε ότι χτίστηκε επί τουρκοκρατίας.

Είναι παρόμοιο με το τουρκογέφυρο που βρίσκεται δύο χιλιόμετρα περίπου δυτικότερα, βρίσκεται σε καλή κατάσταση αν και πάνω του έχουν τοποθετηθεί ακαλαίσθητα μεταλλικά παραπέτια.

Η επιφάνεια διάβασης. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

 Είναι κατασκευή με καταβιβασμένο τόξο, ελαφρώς επικλινές και μια σειρά θολίτες μήκους 60 εκατοστών, που αποτελούν και γι’ αυτό συγχρόνως την επιφάνεια διάβασής του.

Η περιοχή που είναι χτισμένο λέγεται «Σανίδα», εξ ου και το δεύτερο όνομα του γεφυριού και ανήκει στο τοπικό διαμέρισμα  Πάος του τέως δήμου Αροανίας και τώρα Καλαβρύτων.


 

Φωτογραφίζοντας το γεφύρι.     Φώτο: Α.Γ.Π.

 

Εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί ακόμη τις ανάγκες των κατοίκων των διπλανών χωριών Άγιος Βασίλειος, Πάος και Δεχούνι.

Είναι ένα όμορφο γεφύρι, του οποίου αγνοούμε τόσο τον πρωτομάστορα όσο και τον δωρητή του αλλά και τον ακριβή χρόνο κατασκευής του. Όλα όμως  τα πανομοιότυπα χαρακτηριστικά του δείχνουν ότι χτίστηκε κατά πάσα πιθανότητα από τον ίδιο πρωτομάστορα με αυτόν του λεγόμενου Τουρκογέφυρου στις Σειρές και την ίδια περίοδο, τέλος του 19ου αιώνα κατά την περίοδο Δηληγιάννη.

Οι διαστάσεις του είναι:

     Άνοιγμα καμάρας                       8,60   μ.

     Ύψος                                         1,60  μ..

     Πλάτος                                     4,14  μ.

        Μήκος                                     11     μ.   

Μήκος καμαρολιθιού                       0,60 μ.


                                    Σκίτσο του γεφυριού του Χριστόφορου Μελλίδη.

Τοπογραφία γεφυριών Σειραίου: Α: Τουρκογέρφυρο  Β: Αγίου Βασιλείου.

 

Δείτε το παρακάτω video για το γεφύρι