“Μη πας στην Άρλα δάσκαλος και στο Σκιαδά αστυνόμος, στου Κούμανι δασοφύλακας στη Δίβρη ταχυδρόμος!!!”
Το Διβριώτικο ποτάμι ή Διβριώτικο ρέμα ή ρέμα Κλομποκής δημιουργείται από τα ρέματα των συνοικιών της Δίβρης, που μετά από λίγα χιλιόμετρα χύνεται στον Ερύμανθο.
Μέχρι και πριν λίγα χρόνια λειτουργούσαν δύο νερόμυλοι (του Μίμη Κουτσόπουλου και του Ηλία Βέρροιου), στους οποίους οι ντόπιοι “άλεθαν τα γεννήματά τους”. Παλιότερα υπήρχαν 8 μύλοι. Σήμερα παραμένει όρθιος αλλά ανενεργός ο ένας από τους ιστορικούς νερόμυλους, του Κουτσόπουλου και ένας μεταγενέστερος.
 |
| Δίβρη. |
Ο “Καλογερικός”, τον οποίο λειτουργούσαν οι μοναχοί του Κάτω Μοναστηριού και ως ταμπακόμυλο όπως και εκείνοι του “Πετραλιά”, του “Καζάζη” και του “Κοσμόπουλου” είναι πλέον ερείπια.
Κατά τη διάρκεια του '21, οι νερόμυλοι μετατράπηκαν από τους ιδιοκτήτες τους σε μπαρουτόμυλους για τις ανάγκες του αγώνα.
Την πρώτη ύλη από νίτρο έφερνε κρυμμένη μέσα σε άλλα εμπορεύματα στο Κατάκωλο και από εκεί στην Δίβρη ο Άγγελος Πετραλιάς, μεγαλέμπορος της εποχής, στου οποίου την ιδιοκτησία ήσαν πέντε μύλοι.
Η Δίβρη ήταν το δεύτερο κέντρο προμήθειας μπαρούτης τα χρόνια εκείνα, μετά τη Δημητσάνα.
Δίπλα στο μύλο “Κουτσόπουλου” βρίσκεται ένα από τα γεφύρια που είχαν φτιάξει οι Διβριώτες για να εξυπηρετούνται σ' όλο το μήκος του Διβριώτικου ποταμού.
Από το 1800 και μετά τα γεφύρια της “Κλομποκής” (κάποιοι θεωρούν ότι χτίστηκε πολύ πιο πριν, τον 17ο αιώνα), του “Μουρτούκη” και ο “Βορδολιός” χτίστηκαν με ντόπια πέτρα και ξεχωριστή μαστοριά, λέγεται από Λαγκαδινούς μαστόρους,για τις ανάγκες των ντόπιων και των οδοιπόρων και εξακολουθούν να παραμένουν μέχρι και σήμερα υπέροχα δείγματα παραδοσιακής λαϊκής αρχιτεκτονικής.
Επιπλέον, μέσα από τις “Παραδόσεις” του μεγάλου μας λαογράφου Νικολάου Πολίτη, είναι γνωστό το “Διαβολογιόφυρο”. Πρόκειται για φυσικό πέρασμα του νερού στο Διβριώτικο ποτάμι, που έχει διαβρώσει το βράχο και έχει δημιουργήσει έτσι ένα φυσικό γεφύρι.
Όμως ο θρύλος, όπως τον διηγήθηκαν οι Διβριώτες στον Πολίτη πριν το 1900, θέλει το γεφύρι να είναι έργο διαβόλου, που τον κορόϊδεψε ο Διβριώτης μυλωνάς Γιάνναρος.
 |
| Το Διβριώτικο ρέμα και τα γεφύρια του. Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου. |
Η Δίβρη είχε το προνόμιο να έχει ηλεκτρικό ρεύμα πολύ πιο πριν από κάθε άλλο χωριό ή και πόλη της Πελοποννήσου. Αυτό το κατόρθωσε λόγω της εξυπνάδας και της εφευρετικότητας του Διβριώτη Γιώργη Κοσμόπουλου ή Μουσιάρη, που από το 1930 μέχρι το 1950 (οπότε ήλθε το δίκτυο της ΔΕΗ) χρησιμοποίησε το νερόμυλό του σαν υδροηλεκτρικό σταθμό. Η πατέντα με το συρματόσχοινο της “Σταματούρας”, προκειμένου να σταματάει και να ξεκινάει η γεννήτρια, ήταν δικής του έμπνευσης για να μην ανεβοκατεβαίνει το ποτάμι.
Κατά το διάβα των αιώνων η λαϊκή μούσα
ανακάλυψε διάφορες εκφράσεις και παροιμίες αναφερόμενες στην περιοχή. (1)
Σπουδαιότερες από αυτές είναι:
• Μη πας στην Άρλα δάσκαλος και στο Σκιαδά αστυνόμος, στου Κούμανι δασοφύλακας στη Δίβρη ταχυδρόμος.
• Οι Δημητσανίτες είναι Εβραίοι και οι Διβραίοι δυο φορές Εβραίοι.
• Ο θεός να σε φυλάει από τα τρία δέλτα: Δίβρη, Δούκα, Δημητσάνα.
• Μακριά από Ανδρωναίϊκο βρακί, Κουμαναίϊκο ραβδί κι από Διβριώτικο μουλάρι.
• Η ενάτη στη Πηνεία και οι αντάρτες στη Λαμπεία.
• Κούμανι κι Ανδρώνι ο θεός να σε γλυτώνει. Κι αν περάσεις απ' τη Δίβρη θα σε φάει το μαύρο φίδι.
• Χιονίζει στον Ωλωνό, καρτέρα λύκους στο χωριό.
•
Του
Ωλωνού το χιόνι τον αντάρτη δεν γλυτώνει. (2)
Σημειώσεις-βιβλιογραφία.
1. Κάποια στοιχεία παροιμιών πάρθηκαν από το διαδίκτυο και κάποια άλλα προέρχονται από μαρτυρίες φίλων.
2. Περισσότερα για το ρέμα Κλομποκής, τα γεφύρια, τους νερόμυλους, κλπ. στον σύνδεσμο http://agpelop.blogspot.com/
.JPG)
