Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2024

Cesnigir koprusu. Kizil Irmak (Κόκκινος ποταμός). Τουρκία.

 Η γέφυρα Cesnigir είναι μια ιστορική γέφυρα χτισμένη μεταξύ Karakecili και Koprukoy, στην επαρχία Kırıkkale στην περιοχή της Κεντρικής Ανατολίας της Τουρκίας. 

Σύμφωνα με γνωστές πηγές, χτίστηκε την περίοδο των Σελτζούκων Τούρκων (Selcuklu). Αν και δεν είναι γνωστή η ακριβής χρονολογία κατασκευής του, εκτιμάται ότι πρόκειται για έργο του 13ου αιώνα. Φημολογείται ότι ο Τιμούρ, ο οποίος προχώρησε στην περιοχή όπου θα διεξαγόταν ο πόλεμος της Άγκυρας το 1402, χρησιμοποίησε αυτή τη γέφυρα με τον στρατό του.

Cesnigir koprysu επί του Άλυ.

  Η γέφυρα Cesnigir προφανώς είχε υποστεί μεγάλες ζημιές και εξ αυτού του λόγου ξαναχτίστηκε από τον Mimar Sinan κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Yavuz Sultan Selim στην Αίγυπτο. Όταν χτίστηκε το φράγμα Kapulukaya, τα δύο άκρα της γέφυρας σκεπάστηκαν από το νερό και μόνο το μεσαίο και μεγαλύτερο τόξο διακρίνεται και λιγότερο τα εκατέρωθεν αυτού ανακουφιστικά παράθυρα. Αριστερά όπως βλέπουμε την κάτω εικόνα, δύο οξυκόρυφα τόξα έχουν μετατραπεί σε ανακουφιστικά παράθυρα με το χτίσιμο του κάτω μέρους τους ενώ στην άλλη πλευρά τρία ανισόπεδα ημικυκλικά παράθυρα στέκουν πάνω από ένα μη διακρινόμενο οξυκόρυφο τόξο. Η γέφυρα, που έχει μήκος 110 μέτρα και πλάτος 6 μέτρα, πατά σε γερά θεμέλια στο βραχώδες έδαφος. Γεφυρώνει τον Kizilirmak (Κόκκινος ποταμός), τον Άλυ της Μικράς Ασίας. Τα τόξα του είναι άνισα με το μεγαλύτερο στο κέντρο οξυκόρυφο και τα άλλα ημικυκλικά ή οξυκόρυφα, καμπυλωτή, καλντεριμωτή και ανηφορική επιφάνεια διάβασης με στηθαία.

Το γεφύρι σκεπασμένο από το φράγμα. 

  Πρόκειται για μια βαριά κατασκευή που όπως μαρτυρά ο όγκος, το μήκος και η ιστορία της, εξυπηρετούσε και λόγω και του πλάτους της κυρίως στρατιωτικούς σκοπούς. Μοιάζει ως εκ τούτου, ως προς την σκοπιμότητα, κατά πολύ με τις εξ ίσου βαριές ρωμαϊκές κατασκευές που εξυπηρετούσαν τις γρήγορες μεταφορές στρατευμάτων και εφοδίων σε όλες τις γωνιές της αυτοκρατορίας. Τέτοιες βαριές κατασκευές συναντάμε στα στρατοκρατικά καθεστώτα. Και βέβαια πρέπει να τονισθεί σαν γενική παραδοχή, ότι ο τόπος αποφασίζει για το μέγεθος και τον τρόπο της κατασκευής. Όταν έχεις να γεφυρώσεις μεγάλα ποτάμια σε κάμπο, που το ποτάμι "απλώνει" είναι πιο δύσκολο από το να προσπαθείς να γεφυρώσεις σε ορεινές και στενές περιοχές.

Δίπλα στην γέφυρα, κατά τα συνήθη της εποχής, υπήρχε πανδοχείο για την εξυπηρέτηση των αναγκών των ταξιδιωτών, περιηγητών, κλπ.

Το γεφύρι και οι διακρινόμενες επισκευές.

 Μπορεί να διακρίνει κάποιος, από τους χρωματισμούς των υλικών κατασκευής, τις μικρές ή και μεγάλες επισκευές και συντηρήσεις που έχουν γίνει στο διάβα των αιώνων κυρίως στο μεγάλο τόξο, στα στηθαία, κλπ.

 Πηγή: Rafet Unver. 

Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2024

Μονοπάτι προς του παλιούς πύργους και το κανόνι. Λιμένι. Μάνη.

  Πρόκειται για ένα σχετικά πρόσφατο μονοπάτι, πλακόστρωτο που ξεκινάει από το μνημείο και τον τάφο του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και ανεβαίνει προς τους παλιούς πύργους και το κανόνι.

Το μονοπάτι. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Ο ντόπιος, από τη Χαριά Μάνης, μας λέει σχετικά με το μονοπάτι αυτό:

«Αυτό το πλακόστρωτο έχει γίνει γύρω στα 30 χρόνια από σημερινούς μάστορες με πολύ προσοχή και πολύ μεράκι. Αυτό που μας δείχνει, μας δείχνει το δρόμο που ανεβαίναμε παλιά από κάτω από την εκκλησία και φτάναμε πάνω στην κορυφή. Στην κορυφή πάνω που υπάρχει ο πύργος με το κανόνι, ο πύργος και αυτός είναι νέος, γιατί οι παλιοί έχουν πέσει.

Μνημείο Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Λιμένι Μάνης. Φώτο: Α.Γ.Π.

 Όταν το περπατήσεις τότε θα το απολαύσεις και θα σου αρέσει, θα δεις τη διαφορά του. Έχει λίγο κούραση αλλά όλα γίνονται με καλή θέληση. Να κάνουμε μια βόλτα μέχρι πάνω. 

Ο βράχος προς τους παλιούς πύργους και το κανόνι. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.
 Αυτό παλιά ήτανε μονοπάτι χωμάτινο. Το ανεβαίναμε παιδιά τρέχοντας. Τώρα έχει γίνει για τις ανάγκες του ξενοδοχείου για να μπορεί να κατέβει ο κόσμος, να φτάσει μέχρι κάτω, να απολαύσει την ωραία εκκλησία, τα βράχια, τη θάλασσα, την καθαρή θάλασσα, το μνημείο του Μαυρομιχάλη. Και πίσω μας ακριβώς είναι ο φάρος. Απέναντι έχουμε πάλι το Καραβοστάσι, εκεί στη μέση και ξεκινάμε και κατεβαίνουμε και φτάνουμε εκεί στις σπηλιές, σε μέρη τα οποία κάποτε δεν μπορούσες να πλησιάσει κανένας.

Γι΄αυτό η Μάνη έζησε ελεύθερη.»

Ο Νίκος Διακουμάκος και το μονοπάτι. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.