Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου σας εύχεται:

Περισσότερα για το γεφύρι της Στάρας στο video:

Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) σας εύχεται

Περισσότερα για το γεφύρι του Κούκου στο video:

    Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ)
                                   και η
                βιοτεχνία αργυροχρυσοχοίας
               Αφοί  Κ. Χατζηγεωργιάδη οε
                 Μιλτιάδου 7 Αθήνα 10560
                            σας εύχονται 
                           Καλές γιορτές
                           Καλή χρονιά
                                   με
                                Υγεία
                                  και
                                Χαρά.
   Φέτος με το γεφύρι στον Πλάτανο Κυνουρίας 

Περισσότερα για το γεφύρι στον Πλάτανο στο παρακάτω video:

 

Edirne Tunca koprusu. Γεφύρι στον ποταμό Tunca. Αδριανούπολη.

Γεφυρώνει τον παραπόταμο του Έβρου (Μαρίτσα-Meric) Tunca, στην Αδριανούπολη (Edirne).

Το γεφύρι στον ποταμό Tunca. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)

  Έχει 12  τόξα, τα οχτώ καλύπτουν την κοίτη του ποταμού, 5 ανακουφιστικά παράθυρα, στηθαία, προβόλους και μια σειρά θολίτες. Στη μέση είναι στημένη επιγραφή, σε ειδική κατασκευή όπως συμβαίνει στην πλειοψηφία των γεφυριών στην Τουρκία, με το όνομα του κατασκευαστή και το έτος κατασκευής.

Είναι ανοιχτή για αυτοκίνητα.

Ο φίλος, ιστορικός από την Άγκυρα Mustafa Emre Selek,μας λέει για τη γέφυρα:

«Σήμερα βρισκόμαστε στην Αδριανούπολη, την δεύτερη πρωτεύουσα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και στον ποταμό Tunca, στη γέφυρα που χτίστηκε τον 18^ο αιώνα από τον αρχιτέκτονα Mimar Hatzisaban».

Tunca koprusu. (Φωτο: ΑΓΠ)

Πιθανώς να πρόκειται για τον Ελληνικής καταγωγής μηχανικό Χατζηιωάννου, που έζησε εκείνη την περίοδο.

Πρόκειται για ένα σπουδαίο, σημαντικό για την περιοχή, εντυπωσιακό και καλοδιατηρημένο γεφύρι που έχει πολυφωτογραφηθεί, σχεδιαστεί και αναφερθεί από πλήθος φωτογράφων, δημοσιογράφων και περιηγητών από πολύ παλιά.

Περισσότερα για το γεφύρι στο παρακάτω video:  

Γεφύρι στο Βασιλικό ή Τουρκογέφυρο

    Το συναντάμε στο χωριό Βέλο, κοντά στο Κιάτο (την αρχαία Σικυώνα, Βασιλικό επί τουρκοκρατίας), επί του Ασωπού ποταμού λίγο πριν αυτός εκβάλει στον κορινθιακό κόλπο.

Αποτελείται από μία μεγάλη καμάρα και άλλες δύο μικρότερες εκατέρωθεν αυτής, έχει στηθαία, μια σειρά από θολίτες, ανηφορική βάση, που πιθανώς ήταν και καλντεριμωτή ενώ τα δύο βάθρα της μεγάλης καμάρας πατάνε σε χωμάτινο έδαφος, σε αντίθεση με τα δύο ανακουφιστικά τόξα που βρίσκονται εκτός της κοίτης ροής του ποταμού Ασωπού.

 Είναι χτισμένο επί τουρκοκρατίας,  για το λόγο αυτό λέγεται Τούρκικο γεφύρι ή Τουρκογέφυρο.

Τουρκογέφυρο ή γεφύρι στο Βασιλικό. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)

Πρόκειται για ένα σπουδαίο, όμορφο και εντυπωσιακό γεφύρι με μεγάλο ύψος και άνοιγμα καμάρας (9 και 15,50 μέτρα αντίστοιχα) και μήκος 62 μέτρα.

Πριν κάποια χρόνια εμπλουτίστηκε με τσιμέντο σχεδόν παντού, πλην των περιοχών κοντά στα τόξα και τα βάθρα, χωρίς την συμβολή κάποιων ειδικών, προφανώς για να προστατευθεί αφού ακόμη είναι σε χρήση και για μεγάλα φορτηγά αυτοκίνητα, από τα στηθαία μέχρι τα τύμπανα σε τέτοιο βαθμό, που να νομίζει κανείς ότι πρόκειται για τσιμεντένια κατασκευή.

Σε χρήση και για βαριά οχήματα. (Φωτο: ΑΓΠ)

Πέραν του ντυσίματός του με άπλετο τσιμέντο, έχει γίνει και μέρος απόθεσης διάφορων αποβλήτων και άλλων υλικών σε τέτοιο βαθμό που να γίνεται προβληματική η φωτογράφηση, η βιντεοσκόπηση και η μέτρησή του, ενώ είναι και καλυμμένο με καλάμια και άλλα φυτά..

Και όμως το γεφύρι αυτό είναι ένα ξεχωριστό μνημείο για την περιοχή και την Ελλάδα γενικότερα γιατί έχει σπουδαία ιστορία. Και αυτό γιατί από την στοματική παράδοση γνωρίζουμε ότι κατά το ξέσπασμα της επανάστασης του '21, ο τελευταίος πασάς της περιοχής, ο Σελίμ με έδρα το Θαλερό, είχε σαν γραμματικό τον Σωτήρη Σαρμαγκόπουλο, που ήταν ο μόνος γραμματιζούμενος στην περιοχή Έλληνας.

 Όταν ο πασάς έμαθε τον ξεσηκωμό των Ελλήνων κίνησε από το Θαλερό για το Βασιλικό, παίρνοντας μαζί του σαν όμηρο τον αδελφό του γραμματικού του Ανδρέα, για να κλειστεί στο κάστρο που διοικητή είχε τον γαμπρό του,  περιμένοντας βοήθεια από τους δικούς του. 

Η μεγάλη καμάρα. (Φωτο: ΑΓΠ)

Λίγο πριν το Βασιλικό, ο Ανδρέας Σαρμαγκόπουλος, πάνω στη γέφυρα του Ασωπού, την Τουρκογέφυρα, βρήκε ευκαιρία, σκότωσε με μαχαίρι τον Σελίμ πασά και ενώθηκε με τους Έλληνες επαναστάτες.

Μετά την απελευθέρωση ο Ανδρέας Σαρμαγκόπουλος αγόρασε από το νεοσύστατο κράτος το σπίτι του Σελίμ πασά στο Θαλερό και έμεινε εκεί με την οικογένειά του, που αργότερα μετονομάστηκε Αμάραντου.

Δείτε περισσότερα για το γεφύρι στο Βασιλικό ή Τουρκογέφυρο στο παρακάτω video: 

Γεφύρι Ξερόβρυσης

~ Στην Άνω Κλειτορία (Καρνέσι) Καλαβρύτων

…εδουλεύανε ήλιο με ήλιο...κρεμάγανε τα τράστα, που λέμε, στα πλατάνια και πηγαίναν τα μερμήγκια και τους τρώγανε το φαγητό…

Το γεφύρι στην Ξερόβρυση βρίσκεται λίγο έξω από την Κλειτορία και πάνω του περνά ο δημόσιος δρόμος προς Καλάβρυτα μέσω Πριόλιθου.

   Είναι μονότοξο και βρίσκεται στη θέση “Παλιάμπελα”. Έχει καλυφθεί από άσφαλτο από το 1974, ενώ το αριστερό βάθρο του από ανάντη έχει εμπλουτισθεί με τσιμέντο για την στερέωσή του. 

Γεφύρι στην Ξερόβρυση. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).

   Και το γεφύρι αυτό, όπως και όλα στον ίδιο δημόσιο δρόμο (περίπου 10), έχει χτιστεί το 1927 με τη χάραξη του δρόμου.

   Ακριβώς δίπλα του, προς την κατεύθυνση της Κλειτορίας, υπάρχει ένα πολύ μικρότερο τετράγωνο γεφυράκι διαστάσεων ενός μέτρου πλάτους και δύο ύψους, χτισμένο με μεγάλες πέτρες την ίδια εποχή, προκειμένου να περνάει από εκεί το νερό για το πότισμα των χωραφιών.

  Τέτοιο σχέδιο γεφυριού με κάθετα τα βάθρα (βάσεις) μέχρι ενός ορισμένου σημείου και με αμβλεία κατόπιν καμάρα (καταβιβασμένο τόξο), συναντάμε συχνά στην Πελοπόννησο.

Ο ντόπιος Χρήστος Παπαγιαννόπουλος μας αφηγείται για το γεφύρι αυτό:

Ο ντόπιος Χρήστος Παπαγιαννόπουλος. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).

  “...Αυτό το γεφύρι εδώ που βλέπετε εξεκίνησε το 1927 και τελείωσε το '36...όχι μόνο το γεφύρι, όλος ο δρόμος που πάει για Καλάβρυτα. Το γεφύρι αυτό...η περιοχή λέγεται...γιατί έχει μια βρυσούλα πιο πέρα και λέει...γεφύρι ξερόβρυσης και τόχουνε...το βάζανε έτσι λόγον της βρύσης...και υπάρχει αυτό από το 1927. Δουλεύανε από κάθε χωριό 60 – 70 άτομα μέχρι που να αποπερατωθεί ο δρόμος...όχι...δε δουλεύανε προσωπική εργασία. Ήτανε επί πληρωμή και το 1936 ήρθε το 8ωρο από κάποιον Παπαρρηγόπουλο από τη Δάφνη. Εδουλεύανε ήλιο με ήλιο...κρεμάγανε τα τράστα, που λέμε, στα πλατάνια και πηγαίναν τα μερμήγκια και τους τρώγαν το φαγητό. 

Το διπλανό τετράγωνο γεφυράκι. Φωτο: ΑΓΠ

Και όταν το '36 επί Μεταξά ήρθε το 8ωρο, πετάξαν τα...τους κασμάδες και τ' αξινάρια και δουλεύανε μόνο οχτώ ώρες...και τώρα εγώ είμαι και πιο πολύ μικρός, δε θυμάμαι... Υπάρχουν ακόμη δύο γεφύρια μετά από ένα χιλιόμετρο, ενάμιση το καθένα, τα οποία τότε...επί Γερμανούς επηγαίνανε να τα γκρεμίσουνε οι Έλληνες τη νύχτα να μην περάσουν οι Γερμανοί. Πήγαν να τα καταδαφίσουν... Είναι ακόμα δυο γεφύρια εις θέσιν Βόγκι Άνω Κλειτορίας ή Καρνέσι και το δεύτερο εις Βόγκι Καστελίου...Βόγκι... Βόγκι...τώρα γιατί το λέγανε βόγκι...βογκάγανε; ξέρω γω!!! Αυτό το ποτάμι πάει στον Αροάνιο. Σμίγει στη Χελωνοσπηλιά και από κει κατευθύνεται για Λάδωνα. Σ' αυτό το δρόμο μέχρι τον Πριόλιθα είναι σε μικρότερες διαστάσεις μεγέθη άλλα 10 πιο μικρά... όχι σ' αυτό το μέγεθος, τα οποία τώρα πέρασε ο δρόμος από το '74 και μετά και τάχει χώσει...”

Δείτε το παρακάτω σχετικό video για το γεφύρι στην Ξερόβρυση:

Beskoprusu – Beskopr – Justinian bridge – Γέφυρα Ιουστινιανού.

Στην αρχαία Βιθυνία.

  Πρόκειται για μια Βυζαντινή γέφυρα, βαριάς κατασκευής και ρωμαϊκής τεχνοτροπίας, στην περιοχή της αρχαίας Βιθυνίας, που όντας πολύ κοντά στην πρωτεύουσα (Κωνσταντινούπολη), κυρίως εξυπηρετούσε στρατιωτικούς σκοπούς και την επικοινωνία με τις ανατολικές επαρχίες της αυτοκρατορίας.

Beskoprusu-Γέφυρα Ιουστινιανού. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).

    Χτίστηκε επί της βασιλείας του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, την περίοδο 558-560.

Έχει μήκος 429 μέτρα και πλάτος 9.85 και μέγιστο 10, χτισμένο με ασβεστολιθικές πέτρες, δώδεκα καμάρες, υπερμεγέθης προβόλους, στηθαία 0,80 μ. με μονοκόμματους λίθους, πλήρη αποστραγγιστικά κάλυψη και επιφάνεια διάβασης επίπεδη στρωμένη με μεγάλες πλάκες.

Επισκευάστηκε πέντε φορές (bes) και για το λόγο αυτό ονομάστηκε beskoprusu (beskopr).

Τη συναντάμε στην πόλη της  Sakarya  (Σαγγάρια) και βρίσκεται στην παλιά κοίτη του ποταμού Σαγγάριου.

 

Το γεφύρι από παλιά κάρτ ποστάλ.

Είναι πλήρως, σχεδόν, καλυμμένη με θάμνους και δέντρα κάνοντας έτσι προβληματικά την παρατήρηση και την φωτογράφιση.

Πριν από την πέτρινη αυτή γέφυρα υπήρχε ξύλινη τέτοια, η οποία σύμφωνα με τον Προκόπιο, όταν πλημύριζε ο ποταμός αποτελούσε κίνδυνο για τους ανθρώπους και τα ζώα και μάλιστα, κατά μαρτυρίες του ίδιου, πολλοί είχαν χάσει τη ζωή τους.

Από τις δώδεκα καμάρες, οι επτά στηρίζουν το κύριο μέρος της γέφυρας. Οι πέντε εξ αυτών έχουν άνοιγμα 23 με 24,5 μέτρα και εκατέρωθεν αυτών υπάρχουν οι άλλες δύο με άνοιγμα 20 μέτρων. Οι πέντε άλλες καμάρες δεξιά και αριστερά των επτά κεντρικών, δύο στην δυτική και τρείς στην ανατολική πλευρά με άνοιγμα από τρία μέχρι εννέα μέτρα, χρησίμευαν ως υπερχειλιστές όταν το ποτάμι κατέβαζε πολύ νερό.
 

Η βάση της γέφυρας. Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ).

 Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι επτά κεντρικές καμάρες ήταν διακοσμημένες με χριστιανικούς σταυρούς, οι οποίοι εκτός από δύο, έχουν καταστραφεί.

Παλιά κατασκευή για άντληση νερού στη γέφυρα.

Το ανατολικό κομμάτι της γέφυρας, σε κάποιο σημείο του, έχει γκρεμιστεί για να περάσει η σιδηροδρομική γραμμή κατά μήκος της ροής του ποταμού ενώ στη δυτική πλευρά υπήρχε αψίδα θριάμβου. Στην ανατολική πλευρά υπάρχουν ερείπια θολωτής αψίδας, που πιθανόν χρησίμευε σαν θρησκευτικός χώρος.

Δίπλα στη γέφυρα, μέχρι και σχετικά πρόσφατα υπήρχε μηχανισμός (φωτο) για την άντληση νερού για αγροτική χρήση.

Το 1995 έγινε η τελευταία επισκευή και χτίστηκαν, από το γραφείο σιδηροδρόμων, στα δύο άκρα υπερμεγέθης υπερυψωμένες κατασκευές για να σταματήσει η ροή της κυκλοφορίας των οχημάτων.

Σήμερα κάτω από την γέφυρα περνάει το μικρό ρέμα Cark Deresi, το οποίο έρχεται από την κοντινή λίμνη Sapanca.

Δείτε το παρακάτω σχετικό video για την γέφυρα: 

Η ανάδειξη ενός σπουδαίου γεφυριού

Το γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα.

Μια σπουδαία εκδήλωση γίνεται Σάββατο, 7/11 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Σπάρτης.

Πρόκειται για την Επιστημονική Ημερίδα "Το γεφύρι του Κόπανου: αναδεικνύοντας το σπουδαιότερο μνημείο του Ευρώτα", με διοργανωτή Τον Τοπικό Πολιτιστικό Σύλλογο Καραβά, στα όρια του οποίου βρίσκεται το ιστορικό γεφύρι.

Χτίστηκε το 1749 από τον πρωτομάστορα Ιωάννη Κόπανο και γκρεμίστηκε το 1902 από ένα δυνατό κατέβασμα του Ευρώτα.

Το πρόγραμμα της Ημερίδας.

Πρόκειται για ένα από τα τέσσερα πλέον αναγνωρίσιμα - μαζί με αυτά της Μαυροζούμενας στη Βαλύρα της Ιθώμης, της Καρύταινας στον Αλφειό και το Ελληνιστικό γεφύρι στο Ξηροκάμπι της Λακωνίας - πέτρινα γεφύρια της Πελοποννήσου, που διάφοροι ιστορικοί, περιηγητές και άλλοι έχουν σχεδιάσει και μεταφέρει τις περιγραφές τους σε ξένα περιοδικά και εφημερίδες, ενώ φωτογράφοι έχουν δημοσιεύσει φωτογραφίες του.

Η αφίσα της Ημερίδας.

Από τις γκραβούρες, τα σχέδια και τις περιγραφές των παραπάνω, αλλά κυρίως μετά τον εθελοντικό καθαρισμό  και την ανάδειξή του από την πολύχρονη αφάνεια από τα μέλη και τους φίλους του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά, γνωρίζουμε πια ότι πρόκειται για ένα σπουδαίο και εντυπωσιακό γεφύρι, με μια μεγάλου ύψους και ανοίγματος κεντρική καμάρα, δύο μικρότερες εκατέρωθεν αυτής, δύο ανακουφιστικά παράθυρα, στηθαία για να προφυλάσσονται πεζοί και ζώα κατά το πέρασμά του και ισλαμικής τεχνοτροπίας οξυκόρυφα τόξα.

Στην Ημερίδα, σημαντικοί ειδικοί επιστήμονες θα παρουσιάσουν ανάγλυφα την πορεία του γεφυριού, μέσα από τους περιηγητές, φωτογράφους , ιστορικούς κλπ.

Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) θα είναι μεταξύ των ομιλητών με θέμα: "Πετρογέφυρα: η περίπτωση της Πελοποννήσου και φορείς μελέτης τους".

Περισσότερα για το γεφύρι του Κόπανου στο video:

Δημοσίευμα για το γεφύρι του Κούκου.

Το παρακάτω δημοσίευμα στα ΝΕΑ της Μεγαλόπολης μου έστειλε ο φίλος Θεόδωρος Ντούρος και αναφέρεται στο γεφύρι του Κούκου, στο Λούσιο.

Εκτεταμένα αποσπάσματα έχουν μεταφερθεί από την ιστοσελίδα του Αρχείου Γεφυριών Πελοποννήσου
Ευχαριστώ τον μεταφορέα και την εφημερίδα.

 Περισσότερα για το γεφύρι του Κούκου στον σύνδεσμο:
http://agpelop.blogspot.gr/2014/09/blog-post.html?spref=bl
και στο video: 

 

Η ανάδειξη ενός …ξεχασμένου ιστορικού γεφυριού.

Γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα

Με την προσωπική προσφορά των μελών και των φίλων του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά, σε άμεση επαφή και έγκριση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λακωνίας, έγινε την περασμένη Κυριακή (4/10) μια πρώτη πετυχημένη εκστρατεία καθαρισμού, ανάδειξης και προβολής του περίφημου γεφυριού του Κόπανου, που γεφύρωνε τον Ευρώτα, στα όρια του χωριού τους.

Το ξεκίνημα.

Το σπουδαίο αυτό γεφύρι, χτισμένο το 1749 ή κατ' άλλους το 1730 από τον πρωτομάστορα Ιωάννη Κόπανο (κατά πολλούς δεν είναι υπαρκτό πρόσωπο αλλά τοπωνυμία ή από κάπου αλλού προέρχεται αυτή η ονομασία) και το οποίο γκρεμίστηκε το 1902 από ένα δυνατό κατέβασμα του Ευρώτα, με την συμμετοχή και αγροτικών μηχανημάτων καθαρίστηκε και στα πλαίσια του δυνατού αναδείχθηκε με την εθελοντική προσφορά του Πολιτιστικού Συλλόγου της περιοχής.

Το δεξιό, βόρειο στηθαίο

 Έτσι λοιπόν ένα από τα σπουδαιότερα γεφύρια του Μοριά, από τα πλέον αναγνωρίσιμα, μαζί με αυτά του Αλφειού στην Καρύταινα, της Βαλύρας (Μαυροζούμενας) στη Μεσσηνία και της  Ρασίνας (Ελληνιστικό γεφύρι) στη Λακωνία που σχολιάστηκαν και σχεδιάστηκαν περισσότερο απ' όλα τ' άλλα από τους ιστορικούς και τους περιηγητές, παραδόθηκε από την λησμονιά και τον αφανισμό στην μνήμη και την μελέτη του.

Το δεξιό, ανατολικό μέρος του γεφυριού.

 Μόνο συγχαρητήρια ταιριάζουν στο Διοικητικό Συμβούλιο, τα μέλη και τους φίλους του Πολιτιστικού συλλόγου Καραβά Λακωνίας, που δείχνουν το δρόμο και σε άλλους τοπικούς φορείς για να δείξουν την ίδια ευαισθησία σε αντίστοιχες περιπτώσεις.

Ανατολικό οξυκόρυφο ανακουφιστικό παράθυρο

 Το επόμενο βήμα θα είναι ο πλήρης καθαρισμός του, η συντήρηση, η ανάδειξη και η παραπέρα προβολή του.

Αναμνηστική φωτογραφία της ομάδας στο ανακουφιστικό παράθυρο.

 Έτσι για άλλη μια φορά αποδείχθηκε περίτρανα ότι άσχετα από την όποια κεντρική βοήθεια, που άλλοτε αργεί και συχνότατα δεν έρχεται ποτέ, είναι ο τοπικός πολιτιστικός παράγοντας και γενικότερα οι τοπικός φορέας, που με την κατάλληλη και οργανωμένη κινητοποίησή του, μπορεί να φέρει άριστα αποτελέσματα και να αναδείξει τα πολιτιστικά στοιχεία του τόπου του.

Η ομάδα ανάδειξης .

΄Ολες οι φωτογραφίες προέρχονται από το φωτογραφικό αρχείο του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά, κατά τη διάρκεια του καθαρισμού και της ανάδειξης του σπουδαίου αυτού γεφυριού. 

Δείτε το παρακάτω σχετικό video για το γεφύρι του Κόπανου: