Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Κυριακή 20 Απριλίου 2014

Γέφυρα Arslanagica στο Trebinje της Ερζεγοβίνης


Arslanagica cuprija trebinje

 Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, επί Τίτο, που η γέφυρα είχε υποστεί πολλές ζημιές από τους Τσέτνικ, αποφάσισαν να δημιουργήσουν εκεί υδροηλεκτρική μονάδα και για το σκοπό αυτό «διέλυσαν», το 1966, το γεφύρι πέτρα-πέτρα και το ξαναέστησαν από το 1970 μέχρι το 1972, λίγα χιλιόμετρα κάτω από την πόλη Garden Trebinje.

 Η σπουδαία αυτή, όσο και ιστορική γέφυρα είναι χτισμένη απί του ποταμού Trebisnjice στην περιοχή Trebinje.
Έχει δύο μεγάλα κεντρικά τόξα και δύο μικρότερα εκετέρωθεν αυτών. Πάνω από τα δύο μικρότερα τόξα υπάρχουν από δύο ανακουφιστικά ανοίγματα. Τρία ανοίγματα τοξωτά υπάρχουν επίσης στο δεξί μέρος της γέφυρας από κατάντη. Έχει ψηλούς προβόλους που φτάνουν σχεδόν μέχρι τα τύμπανα, στηθαία περίπου ενός μέτρου και το κατάστρωμά του είναι καλντεριμωτό. Μεταξύ των δυο μεγάλων αψίδων η βάση του είναι σχεδόν ευθεία και κατόπιν και από τις δυο πλευρές χαμηλώνει. 
Aslanagica cuprija trebinje. (Φωτο: ΑΓΠ)
  Oι βάσεις των δύο κεντρικών τόξων και του μικρότερου δεξιού από κατάντη  πατάνε  στην κοίτη του ποταμού, ενώ η βάση  του αριστερού από κατάντη εκτός αυτής.
 Το γεφύρι λέγεται ότι χτίστηκε από τον Μέγα Βεζίρη Mehmed Pasa Sokolovic , το 1575 όπως αναφέρεται στα αρχεία της Κροατικής πόλης Ντουμπρόβνικ και το ίδιο αναφέρει και ο Ενετός Bailo Kontarini, πηγαίνοντας από το Ντουμπρόβνικ για την Κωσταντινούπολη.
Η γέφυρα από κατάντη. (Φωτο: ΑΓΠ)
   Νεότερες απόψεις όμως, (όπως του Ali Bejtic, διευθυντή του Ινστιτούτου για την προστασία των μνημείων στο Σαράγιεβο, στην εργασία του με τον τίτλο «ποιος έχτισε τη γέφυρα Arslanagica», που δημοσιεύθηκε το 1975) αμφισβητούν την πατρότητα και τον χρόνο κατασκευής της γέφυρας. Θεωρούν ότι η γέφυρα χτίστηκε περίπου 100 χρόνια αργότερα από ένα διαφορετικό πρόσωπο, τον Hajdarbega Kusturice.
   Σύμφωνα με την παραπάνω εργασία του Bejtic, το όνομα της γέφυρας πρωτοεμφανίστηκε κατά την Αυστροουγγρική περίοδο και έχει να κάνει με ένα χωριό, που υπήρχε κοντά στη γέφυρα, από το οποίο πήρε και το όνομά της. Ένας ντόπιος μουσουλμάνος, που λεγόταν Arslanaga, μάζευε τα διόδια της γέφυρας και για το λόγο αυτό είχε χτίσει το σπίτι του δίπλα στο γεφύρι. Σιγά - σιγά στο μέρος αυτό δημιουργήθηκε ένα ολόκληρο χωριό, από το οποίο πήρε και το όνομά της η γέφυρα κατά το τέλος του 17ου αιώνα.
Το γεφύρι και το ποτάμι. (Φωτο: ΑΓΠ)
   Η διχογνωμία αυτή για τον χορηγό ή κατασκευαστή και τον χρόνο κατασκευής της γέφυρας, υπάρχει στους επιστημονικούς κύκλους της περιοχής.
   Θεωρείται επιπλέον σίγουρο, ότι συγχρόνως με τη γέφυρα χτίστηκε και πύργος δίπλα της και όχι αργότερα όπως μέχρι τώρα πίστευαν. Το παραπάνω απέδειξε ο Bejtic, μελετώντας τις μαρτυρίες και τα στοιχεία  του Ενετού ιστορικού Pietro Gazzoni, καθώς και τα αρχεία του Ντουμπρόβνικ.
   Πάντως, είτε χτίστηκε το 1575, όπως πιστευόταν μέχρι σχετικά πρόσφατα από τον Μέγα Βεζίρη Mehmed Sokolovic ή αργότερα κατά το Bejtic και άλλους, πρόκειται για μια πανέμορφη, σπουδαίας χρησιμότητας και ιστορική γέφυρα.
Άποψη του γεφυριού από ανάντη. (Φωτο: ΑΓΠ)
   Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, επί Τίτο, που η γέφυρα είχε υποστεί πολλές ζημιές από τους Τσέτνικ (ανατίναξαν την αριστερή μεγάλη καμάρα), αποφάσισαν να δημιουργήσουν εκεί υδροηλεκτρική μονάδα και για το σκοπό αυτό «διέλυσαν», το 1966, το γεφύρι πέτρα-πέτρα και το ξαναέστησαν από το 1970 μέχρι το 1972, λίγα χιλιόμετρα κάτω από την πόλη Garden Trebinje.
Η μεσαία αριστερή καμάρα. (Φωτο: ΑΓΠ)
  Το γεφύρι βρίσκεται στην περιοχή της Ερζεγοβίνης και ανήκει στην λεγόμενη Σερβική Δημοκρατία (Republika Srbska), κατάσταση που έχει διαμορφωθεί από τον εμφύλιο πόλεμο της δεκαετίας του ’90.





Περισσότερα για το γεφύρι στην πόλη Trebinje στο παρακάτω video: