Οι κάτοικοι
του ορεινού χωριού Περδικονέρι (Κατσουλιά
μέχρι το 1961), που είναι χτισμένο σε
υψόμετρο 840 μέτρων, στο βόρειο τμήμα της
Αρκαδίας, του δήμου Γορτυνίας, άρχισαν
να ασχολούνται με την μαστορική τέχνη
από τις αρχές του 19ου αιώνα.
Οι Κατσουλιώτες μαστόροι
ήσαν οργανωμένοι σε μπουλούκια, τα οποία
φρόντιζαν να επιστρέφουν στο χωριό
τους, πέρα των μεγάλων γιορτών Πάσχα
και δεκαπενταύγουστο, κατά τη γιορτή
του πολιούχου του χωριού τους, του Αγίου
Δημητρίου.
Είχαν επίσης συνθηματική
γλώσσα, που μαζί με το επάγγελμα του
χτίστη, έμαθαν από τους λαγκαδινούς
μαστόρους. (1)
 |
| Κατσουλιά |
Ο Μανώλης Τριανταφυλλίδης
μας λέει ότι “ρώτησα συχνά τεχνίτες
που με πληροφορούσαν για το μυστικό
τους ιδίωμα, για πιο σκοπό έχουν μια
ξεχωριστή γλώσσα. Οι απαντήσεις ήταν:
" Για να μην τoυς καταλαβαίνουν οι άλλοι, ο νοικοκύρης.
" Για να μην τoυς καταλαβαίνουν οι άλλοι, ο νοικοκύρης.
Δεν τα λέμε
ολοένα...όταν θέλω να φυλαχτώ από
έναν...άλλωσπως κουβεντιάζουμε τη γλώσσα
μας.
Για τα συμφέροντά
μαs
Την έχουμε μπαστάρδικη τη
γλώσσα μας για να μη
μας καταλαβαίνει ο κόσμος".(2)
μας καταλαβαίνει ο κόσμος".(2)
Στα χωριά της Γορτυνίας,
χαρακτηριστικός είναι ο ακόλουθος
διάλογος, που ακουγόταν σε σχέση με το
χωριό αυτό:
-Από που είσαι;
-Από την Κατσουλιά
-Παρ' τα σφυρόμυστρά
σου
και
πάμε για δουλειά. (3)
Γνωστοί
πρωτομάστορες από την Κατσουλιά ήσαν
οι αδελφοί Πετρόπουλοι
(Πλαστηραίοι), ο Χαρ.
Γαλανόπουλος
(Κουκούγιας), ο Δημ.
Μουστόγιαννης
(Μοραϊτίνης), ο Δημ.
Κυριακόπουλος,
ο Ηλίας
Γαλανόπουλος
(Αρχοντής), οι αδελφοί Κωστόπουλοι
κ. ά.
 |
| Κατσουλιά (Περδικονέρι) |
Μάλιστα ο Δημ.
Μουστόγιαννης μας δίνει κάποιες χρήσιμες
πληροφορίες για το πως ξεκίνησε σαν
μαστορόπουλο 13 ετών, ακολουθώντας τα
μπουλούκια των λαγκαδινών μαστόρων,
έμαθε την τέχνη και δημιούργησε δικό
του μπουλούκι και ταξίδευε σ' όλη την
Πελοπόννησο, ασκώντας το επάγγελμα του
χτίστη:
“ Από
13 χρονών παιδάκι έφυγα από το Ελληνικό
σχολείο Τροπαίων και η τύχη μου με
εδίκασε να μπλέξω σε αυτή την αγαρινή
λεγόμενη τέχνη. Τα χρόνια εκείνα εργάστηκα
με λαγκαδινούς, διότι μαστόροι από την
Κατσουλιά υπήρχαν καμιά τριανταριά, οι
οποίοι δεν εγνώριζαν καλά την τέχνη
αυτή, και συνεργαζόμαστε με λαγκαδινούς.
Εμείς οι νεότεροι, από τη μεγάλη
αγανάκτηση, αποκτήσαμε την επιμονή και
υπομονή και εμάθαμε την τέχνη και
αρχίσαμε να κάνουμε συνεργεία δικά μας.
Μπουλούκια τα ελέγαμε τότε. Ταξιδεύαμε
με τα ζώα, γαϊδούρια και μουλάρια, ως τη
Μονεμβασία της Λακωνίας, Πύλο, Γύθειο,
Αργολιδοκορινθία, Καλαβρυτοχώρια, σε
όλα τα χωριά της Πελοποννήσου, ωσότου
φτάναμε μέχρι τη θάλασσα. Εκεί σταματούσαμε
με τα ζώα, οπού προ ολίγων ετών τα
εγκαταλείψαμε και ασχοληθήκαμε σε
δημόσιες και ιδιωτικές εργασίες με
παραδοτέα τα υλικά...”
(4)
Αναφέρεται, κατά
παράβαση των ισχυόντων που ήθελαν τον
πρωτομάστορα να είναι κάποιας ηλικίας,
σαν προϋπόθεση για την εμπειρία, την
ικανότητα, την φήμη, την υπόληψη, την
μακροχρόνια θητεία στο επάγγελμα και
την ευστροφία, ότι ο Δημήτρης Μουστόγιαννης
(Μοραϊτίνης) από την Κατσουλιά, έγινε
πρωτομάστορας στην ηλικία των 19 ετών.
(5)
Βιβλιογραφία-σημειώσεις
- Χρ. Γ. Κωνσταντινόπουλος. “Οι παραδοσιακοί χτίστες της Πελοποννήσου”. Εκδ. οίκ. ΜΕΛΙΣΣΑ. Σελ. 63. Αθήνα 1983
- Μανώλης Τριανταφυλλίδης. “Ελληνικές συνθηματικές γλώσσες” 1963
- Ομοίως, σελ. 30
- Ομοίως, σελ. 30
- Ομοίως, σελ. 51