Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Κυριακή 6 Ιανουαρίου 2013

Γεφύρι Λαδά, στην Κάτω Βλασία Καλαβρύτων



...στην δεκαετία του '60 εδώ περνούσε και το ράλι Ακρόπολις. Είχε περάσει δυο φορές. Δύο αυτοκίνητα είχαν πάει κάτω...θυμάμαι τότε πιτσιρικάς, έτρεχε και ο Ανδρέας ο Μπάρκουλης, ο ηθοποιός, μετά δεν θυμάμαι...είχε πέσει στη στροφή επάνω...”

Το “γεφύρι του Λαδά” είναι μονότοξο και γεφυρώνει τον κυρίως Σελινούντα, στην διασταύρωση του εθνικού δρόμου από Κάτω για Άνω Βλασία. Βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο πιο κάτω από το άλλο γεφύρι του Σελινούντα στην Άνω Βλασία, αυτό στη θέση “Κούναδη”, στον παλιό μύλο του Λιάσκου.
Συνέδεε την Πάτρα με την Χαλανδρίτσα και τα Καλάβρυτα και εξακολουθεί να αποτελεί μέρος του παραπάνω οδικού δικτύου. Έχει υποστεί αρκετές μεταβολές, προσθήκες και βελτιώσεις με αποτέλεσμα να αλλάξει η αρχική μορφή του. Έχει υποστεί διαπλάτυνση, έχουν προστεθεί στηθαία, έχει δεθεί και έχει ανυψωθεί η καμάρα του για να δέχεται περισσότερους όγκους νερού.
Γεφύρι Λαδά. (Φωτο: ΑΓΠ)

 
Ο ντόπιος, από την Άνω Βλασία, Γεώργιος Καραμεσίνης μας λέει για το γεφύρι αυτό:
...το γεφύρι αυτό είναι στον ποταμό Σελινούντα, αλλά προηγείται αυτού του Λιάσκου. Τούτο δω το λέγανε το γεφύρι του Λαδά γιατί ήτανε δυο χάνια εδώ πέρα, όταν πρωτοάνοιξε ο δρόμος επί Τρικούπη εποχή...Πάτρας – Καλαβρύτων...ήτανε δυο χάνια εδώ και το γεφύρι ήταν το πέρασμα παραδείγματος χάρη, από τη μια μεριά στην άλλη. Βέβαια έχει υποστεί παρεμβάσεις στο διάστημα αυτό των ετών, τις οποίες εγώ δεν γνωρίζω με λεπτομέρειες. Τα χάνια ήταν το λεγόμενο του Λαδά, το όνομα βέβαια ήταν Μητρόπουλος, το κανονικό και το άλλο ήτανε το χάνι εδώ του Λυκούδη και το άλλο δίπλα...δεν θυμάμαι πως είναι...παραμένει το κτίριο, τα οποία με ένα πιο κάτω εδώ στον αρχαιολογικό χώρο, στο Λεόντιο, εξυπηρετούσαν την περιοχή για το πέρασμα προς τα εσωτερικά της Πελοποννήσου από τη θάλασσα, από τον Πατραϊκό κόλπο μέσα από το πέρασμα, επάνω για να βγει στο Μοριά. 
Αυτό το γεφύρι προηγείται, έχει χτιστεί νωρίτερα. Πρέπει νάχει χτιστεί μετά το...επί Τρικούπη δηλαδή, όταν έγιναν τα έργα της πρωθυπουργίας Τρικούπη και ξεκίνησε ο δρόμος Πάτρα-Καλάβρυτα. Ήτανε πιο χαμηλό, ήτανε όλο πέτρα, αλλά τι έγινε...τη δεκαετία του '50, απ' ότι θυμάμαι εγώ, τα νερά του ποταμού απ' ότι βλέπετε τώρα ήταν διπλάσια...τριπλάσια, φθάνανε δηλαδή στα πρανή εκεί πάνω και το είχανε σκεπάσει κάποια φορά σε μια καταιγίδα, ξέρω γω φθινοπωρινή ή χειμωνιάτικη...
Χάνι Λαδά (Φωτο: ΑΓΠ)

και με το λιώσιμο των χιονιών...και μετά το έχουνε προσαρμόσει και έχει αυτές τις μεταβολές, ας πούμε, που έχει τώρα, για να το δέσουν γιατί είναι κεντρικός δρόμος, περνάνε βαριά οχήματα, περνάνε λεωφορεία, είναι ο μοναδικός δρόμος που μας συνδέει με την ενδότερη χώρα και με την Πάτρα...στην δεκαετία του '60 εδώ περνούσε και το ράλι Ακρόπολις. Είχε ειδική διαδρομή, είχε περάσει δύο φορές. Δύο αυτοκίνητα είχαν πάει κάτω...θυμάμαι τότε πιτσιρικάς, έτρεχε και ο Ανδρέας ο Μπάρκουλης ο ηθοποιός...μετά δε θυμάμαι...είχε πέσει στη στροφή επάνω...δεν υπήρχε στηθαίο...ο πρώτος που είχε κάνει το χάνι του Λαδά εδώ που λέμε, ήτανε και ο πρώτος μετανάστης πούχε πάει στην Αμερική στις αρχές του περασμένου αιώνα...είχε περάσει κι αυτός από το Έλις αϊλαντ.”
Για τον χρόνο και την ίδρυση της Άνω Βλασίας διαβάζουμε ότι "Ποιμένες ελθόντες κατά την εγχωρίαν παράδοσιν κατά τον 17ον αιώνα μ.χ. (1600-1700) εξ Αγίου Βλασίου, κοινότητος της Ευρυτανίας (του πρ. δήμου Παρακαμπυλίων), μετά των ποιμνίων αυτών εκ του κάμπου της Αχαΐας προς παραθερισμόν συνώκισαν την Βλασίαν ή Άγιον Βλάσιον και συν τω χρόνω διεμερίσθησαν εις δύο συνοικισμούς, Άνω και Κάτω Βλασίαν...Το χωρίον Άνω Βλασία κείται, ως και η Κάτω Βλασία, επί των ΒΔ. κλιτύων μιας διακλαδώσεως του Ερυμάνθου και έχει από Δ. τον Ωλονόν (τον κύριον κορμόν του Ερυμάνθου), από Ν. το Λειβαρτζινόν και Λεχουριτικόν βουνόν και απ' Α. τους Καλλιώνους (πάντα Ερυμάνθια) και ελατοβριθή, ώστε υπέρ την Άνω Βλασίαν είναι ευθύς ελατώνες.  Αι πέριξ πηγαί αποτελούσι τας κυρίας πηγάς του Σελινούντος (Αγιοβλασίτικου ποταμού), ου εν δεξιά κείται η Βλασία...η Κάτω Βλασία κείται τέταρτον ώρας προς Β. της Άνω και παρά την αμαξιτήν Πατρών-Καλαβρύτων, όπου υπάρχει γέφυρα επί του Σελινούντος εις ύψος 706 μ. και παρ' αυτήν ετέρα εκτισμένη από τουρκοκρατίας." (1)

Σημειώσεις-βιβλιογραφία 
1. Γεωργίου Παπανδρέου. Δ.Φ. Γυμνασιάρχου. 1928. Ιστορία των Καλαβρύτων, Β' έκδοση από την Κοινωφελή Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής Και Κοινωνικής Ανάπτυξης Και Ποιότητας Ζωής Δήμου Καλαβρύτων (ΔΕΠΑΠΟΖ). Καλάβρυτα 2011, σελ. 293-294-295. 

Μπορείτε να δείτε και το σχετικό video για το γεφύρι στο: www.youtube.com/agpelop